Jak ugotować kukurydzę, by była miękka i słodka? I dlaczego warto spojrzeć na nią przychylniejszym okiem?
Jak ugotować kukurydzę?
W pierwszej kolejności trzeba kupić dobrej jakości kolbę. Powinna być okryta jasnozielonymi liśćmi, zapewniającymi utrzymanie odpowiedniej wilgotności, a wystające spod spodu długie włosy muszą być śliskie. Zwróć uwagę na ziarna: idealnie, gdy są gładkie, duże i ściśle do siebie przylegają.
Pożółkłe liście świadczą o tym, że kukurydza jest stara, a ziarna najprawdopodobniej twarde i niedobre w smaku
– mówi Magdalena Czyrynda-Koleda, specjalistka ds. żywienia i ekspertka kampanii „Kukurydza – źródło zdrowia, energii i smaku”.
Przed kupnem kukurydzy warto odchylić nieco liście i sprawdzić, czy pod spodem kolba kukurydzy nie jest popsuta i nie zaczęły się procesy gnilne. Po zakupie świeże kolby kukurydzy można przechowywać w lodówce przez 2-3 doby
– podpowiada.
By przygotować smaczną przekąskę w postaci ciepłej kolby kukurydzy, ugotuj ją w wodzie z dodatkiem (lub nie) łyżki soli lub w wodzie wymieszanej w równych proporcjach z mlekiem.
Ugotowaną kukurydzę podajemy z dodatkiem np. oleju rzepakowego lub masła. Wówczas lepiej wchłaniać się będą zawarte w kukurydzy witaminy A, D, E i K, rozpuszczalne w tłuszczach. Dla podkreślenia smaku można dodać też świeże zioła, takie jak bazylia, oregano lub tymianek
– radzi dietetyczka.
Gotowanie kukurydzy. O czym warto pamiętać?
- Przy zakupie sprawdź, czy kukurydza nie jest przesuszona na czubku.
- Do gotowania wybierz duży, szeroki garnek.
- Od razu po ugotowaniu wyciągnij kolby z wody i pozwól im odparować.
- Możesz też dodatkowo podsmażyć je na patelni, np. na maśle klarowanym (→ Jak zrobić masło klarowane?)
Kolba kukurydzy nada się też na grilla. Wcześniej jednak dobrze jest ją chwilę podgotować i dopiero wówczas położyć na ruszt. Można jeż upiec ją w piekarniku.
By ułatwić jedzenie kukurydzy po upieczeniu, wcześniej warto nadziać kawałki kukurydzy na wykałaczki wymoczone w chłodnej wodzie
Jak gotować kukurydzę – z solą czy bez?
Są dwie szkoły. Jedna mówi, że do wody, w której gotuje się kukurydza, nie wolno dodawać soli, bo kolba będzie wówczas twarda i niesmaczna. Poleca się natomiast dodanie łyżki cukru. Z kolei druga szkoła podpowiada, że sól nie ma żadnego wpływu na to, czy nasza przekąska będzie twarda i od zawsze ją dodają.
Trudno się spierać z tymi przekonaniami. Warto samemu sprawdzić, jak jest naprawdę.
Podobny spór dotyczy tego, że do wody dodawać masło albo czy przykrywać garnek pokrywką. I tu możemy odpowiedzieć jedynie bazując na naszym doświadczeniu: gotujemy bez dodatku masła i bez przykrycia.
→ Przeczytaj również: Tortilla. Przepisy i inspiracje
Ile gotować kukurydzę?
Czas gotowania nie powinien przekraczać 15 minut. Najczęściej już po 10 min ziarna są miękkie i gotowe do jedzenia.
Jak zrobić popcorn?
Oddamy tu głos naszemu zaprzyjaźnionemu producentowi, Michałowi Pelcowi 😊
- Do garnka nalej tłuszcz (np. olej, oliwę lub masło klarowane). Pokryj nim całe dno.
- Dobrze go rozgrzej.
- Wsyp tyle ziarna kukurydzy, aby zakryć całe dno.
- Przykryj pokrywką.
- Popcorn powinien zacząć strzelać. Możesz po chwili lekko przekręcić pokrywkę, aby wpuścić trochę powietrza.
Do zrobienia popcornu możesz też wykorzystać specjalną maszynę (taki popcorn zawiera znacznie mniej tłuszczu).
→ Przeczytaj również: Czy popcorn jest zdrowy?
Dlaczego warto jeść kukurydzę?
Kukurydza to nieodłączny składnik sałatek, ale i smaczna przekąska, która coraz częściej gości na polskich stołach. Pochodzi z Ameryki, gdzie była uprawiana przez plemiona Azteków, Majów i Inków, stanowiąc podstawowy składnik ich pożywienia.
Do dziś jest podstawą kuchni meksykańskiej, gdzie nierzadko łączy się ją z fasolą i papryką. Jest ponadto podstawowym składnikiem popularnego w Ameryce Środkowej napoju zwanego atoli, do którego dodaje się również papryczkę chili, miód i brązowy cukier trzcinowy oraz kakao, wanilię, anyż lub kwiat pomarańczy.
„Złoto Indian”, bo i tak określa się kukurydzę, ma wiele odmian, z których najpopularniejsza jest biała i żółta. W naszym kraju uprawia się ją najczęściej z przeznaczeniem na paszę dla zwierząt.
Za najstarszą odmianę kukurydzy uważa się zaś Kculli – odżywiali się nią Inkowie. Wyróżnia ją ciemnofioletowa barwa (jest to rezultatem wysokiej zawartości antocyjanów). Niebieską barwę ma z kolei Hopi corn, która uprawiana jest do dziś.
Kukurydza – wartości odżywcze
Ziarna kukurydzy dostarczają organizmowi całkiem długą listę witamin i składników odżywczych. Na wyróżnienie zasługują zwłaszcza witamina D, K, E oraz witaminy z grupy B (w tym kwas foliowy i niacyna), jak również wapń, selen, cynk, potas, magnez, fosfor, żelazo czy jod.
→ Przeczytaj również: Produkty bogate w żelazo [lista top 10]
Jej ziarna składają się w 70 proc. z węglowodanów, a swój intensywnie żółty kolor zawdzięczają zawartym w niej karotenoidom, należącym do naturalnych przeciwulteniaczy. Szczególnie silne są dwa: luteina i zeaksantyna, które obecne są w kukurydzy, dzięki czemu zajadanie się nią pomoże w ochronie plamki żółtej oka przed zwyrodnieniem.
Obecne w żółtych ziarnach białko ubogie jest jednak w dwa niezwykle ważne aminokwasy – lizynę i tryptofan, których głównym zadaniem jest dostarczenie organizmowi witaminy PP. Jej niedobór może prowadzić do rozwoju choroby zwanej pelagrą, której głównym symptomem jest szorstka skóra.
Jedzenie kukurydzy, bogatej w antyoksydanty, chroni przed działaniem wolnych rodników, przyczynia się więc do zachowania młodego wyglądu. Pozwala również dbać o skórę, zwiększając jej elastyczność i nawilżenie oraz zapewniając odpowiedni koloryt.
Trzeba jednak pamiętać, że kukurydza jest kaloryczna – w jej 100 g kryje się 110 kcal.
Mąka kukurydziana i olej kukurydziany
Wartościowa pod względem odżywczym jest też mąka kukurydziana, którą otrzymuje się ze zmielonych ziaren kukurydzy. Ma charakterystyczny żółty kolor i neutralny smak. Jest naturalnie bezglutenowa.
Mąka kukurydziana zawiera związki biologicznie czynne o silnych właściwościach prozdrowotnych, do których zaliczyć można ksantofile i karoteny. Pierwsze z nich, w szczególności luteina i zeaksantyna, są kluczowym elementem tworzącym strukturę oka i wspierającym właściwe widzenie. Do drugich z kolei należy m.in. beta-karoten, który odpowiada za prawidłowy koloryt skóry, wspiera nasz układ immunologiczny oraz pracę hormonów
– mówi Magdalena Czyrynda-Koleda, specjalistka ds. żywienia i ekspertka kampanii „Kukurydza – źródło zdrowia, energii i smaku”.
Należy jednak pamiętać, że mąka ta jest produktem stosunkowo wysokokalorycznym (351 kcal w 100g), składającym się w prawie 80 proc. z węglowodanów. W efekcie posiłek przygotowany na jej bazie będzie bardziej sycący i zapobiegnie napadom głodu
Mąka kukurydziana jest idealna do zagęszczania potraw, np. zup i sosów. Jest również alternatywą dla tradycyjnej panierki, składającej się z jajka i bułki tartej, bo zwiększa chrupkość potraw.
Na uwagę zasługuje również olej kukurydziany. Otrzymuje się go podczas produkcji mąki lub skrobi kukurydzianej, jako produkt uboczny tego procesu.
→ Przeczytaj również: Kwasy omega-3: jaka pełnią rolę i gdzie jest ich najwięcej?
Jego cechą jest wysoka zawartość wielonienasyconych kwasów tłuszczowych, zwłaszcza z rodziny omega-6. Głównym przedstawicielem tej grupy jest kwas linolowy (LA), który na skutek przemian zachodzących w organizmie przekształca się m.in. w kwas gamma-linolenowy (GLA), zapobiegający nadmiernej utracie wody przez skórę oraz chroniący organizm przed przepuszczaniem z zewnątrz alergenów, toksyn oraz bakterii.
Mówiąc o oleju kukurydzianym, musimy też wspomnieć o fitosterolach i witaminie E, których zawiera odpowiednio cztery i dwa razy więcej niż oliwa z oliwek! Wpływają one pozytywnie na pracę układu sercowo-naczyniowego, zapobiegając miażdżycy i zawałom serca. Ponadto wykazują zdolność obniżania we krwi stężenia cholesterolu ogółem, frakcji LDL i trójglicerydów
– wyjaśnia Magdalena Czyrynda-Koleda.
Olej kukurydziany jednak nie nadaje się do smażenia. Będzie natomiast świetnym składnikiem dressingów do sałatek albo sosów na zimno.
→ Przeczytaj również: Jaki olej do smażenia?
A może kaszka kukurydziana?
Kasza kukurydziana (polent) otrzymywana jest z obłuskanego i połamanego ziarna kukurydzy. Występująca pod postacią drobnego lub grubego grysiku, świetnie nadaje się do dań słodkich i na słono. W Polsce jednak rzadko po nią sięgamy. Jednak jak zauważa Magdalena Czyrynda-Koleda niesłusznie pomijamy ją w naszej diecie.
Ze względu na swój lekkostrawny charakter oraz wyraźny żółty kolor, świetnie sprawdza się w diecie dzieci. Jest też polecana m.in. osobom zmagającym się z problemami ze strony przewodu pokarmowego, jak zespół jelita drażliwego (IBS) lub zespół rozrostu bakteryjnego jelita cienkiego (SIBO). Ma też wysoką wartość odżywczą.
To najbardziej kaloryczna ze wszystkich kasz. Ze względu na wysoką zawartość węglowodanów, które stanowią prawie 90 proc. jej składu, 100 g kaszy dostarcza około 370 kcal. Fakt ten sprawia, że dania przyrządzane na bazie kukurydzianej dają poczucie sytości na dłużej
Kasza kukurydziana stanowi dobre źródło selenu, który pełni ważną rolę w funkcjonowaniu układu odpornościowego. Do tego jest silnym przeciwutleniaczem, który wspomaga walkę z wolnymi rodnikami i stresem oksydacyjnym, wpływając tym samym pozytywnie na pracę hormonów i układu rozrodczego.
To też idealny produkt dla dzieci. Rzadko wywołuje alergię, a dzięki swoim właściwościom wspiera odporność i rozwój dziecka oraz pozytywnie wpływa na jego wzrok.
Można ją przygotować na mleku mamy, na wodzie, z dodatkiem jogurtu naturalnego, na mleku modyfikowanym bądź na bazie napoju roślinnego (oprócz ryżowego). Z upływem miesięcy kasza ta będzie świetną bazą kluseczek, placuszków czy zapiekanki z warzywami
– przekonuje Magdalena Czyrynda-Koleda.
Czy kukurydza konserwowa z puszki jest zdrowa?
Kukurydza konserwowa jest składnikiem wielu sałatek. Dodaje się ją również do zapiekanek, pizzy czy dań kuchni meksykańskiej.
Jednak kupując kukurydzę konserwową, warto zwrócić uwagę na jej skład. Idealnie, gdy nie ma w nim cukru. Kukurydza sama w sobie jest słodka, więc dosładzanie jej nie jest konieczne. W takim przypadku substancją konserwującą jest sól.
Kukurydzę z puszki możesz kupić w sklepie, ale takie konserwy przygotujesz też samodzielnie. Przeczytaj więcej w tekście → Domowe konserwy. Dlaczego warto?
Mniej znaną metodą zachowania świeżości kukurydzy jest jej mrożenie. Jak to zrobić krok po kroku?
- Kukurydzę oczyść z liści i włosów oraz odetnij zdrewniały trzon.
- Kolby ustaw pionowo na desce i ostrym nożem odetnij ziarna.
- Ziarna zblanszuj, czyli zalej wrzątkiem i pozostaw na ok. 1 min. Po tym czasie odlej gorącą wodę i zanurz ziarna w lodowatej wodzie (też na 1 min.).
- Gotowe ziarna osusz na ręczniku papierowym, przesyp do torebek i zamroź.
Działając w ten sposób, kukurydza po wyjęciu z zamrażarki będzie wymagała krótszej obróbki termicznej, a ziarna nie ulegną deformacji.
