Miód bywa charakteryzowany jako lek na większość dolegliwości. Wzmacnia odporność, łagodzi objawy infekcji oraz zmniejsza ryzyko chorób serca i układu krążenia. Jakie są jego rodzaje? I na co zwracać uwagę przy jego zakupie?
Artykuł pierwotnie ukazał się w drukowanej wersji Biokuriera (1/2023), który naszym Czytelnikom udostępniamy również on-line. Jeśli jednak wolicie tradycyjną lekturę, zachęcamy do prenumeraty indywidualnej. Jej koszt to 60 zł rocznie, w cenie której zyskujemy gwarancję dobrej jakości treści, inspirujących przepisów oraz przegląd nowości produktów ekologicznych.
Magazyn rozsyłamy 5 razy w roku Pocztą Polską. Otrzymasz go bezpośrednio do swojej skrzynki pocztowej na wskazany adres.
Miód: działanie i rodzaje
Miód znany jest od zarania dziejów. Pojawia się na kartach Biblii i Koranu. Celtowie wierzyli, że słodki nektar zapewniał nieśmiertelność, a starożytni Grecy i Rzymianie składali bogom plastry miodu w ofierze.
→ Przeczytaj również: Miód ekologiczny. Czym się różni od konwencjonalnego?
Ludzie od wieków intuicyjnie wiedzieli, że pszczela gospodarka jest niezwykle ważna. Dbali nie tylko o same owady, ale też ich siedliska. W zamian otrzymywali produkty, o których dziś wiemy, że są jednymi z bardziej wartościowych składników diety człowieka.
Miód, pierzga i propolis stanowią źródło naturalnych związków o silnych właściwościach przeciwutleniających, bakteriostatycznych i bakteriobójczych. Są niezwykle cenne w profilaktyce i leczeniu wielu schorzeń
Rodzaje miodu
Miód zalicza się do jednego z trzech typów:
- nektarowego (pochodzi z nektaru roślin),
- spadziowego (powstaje ze spadzi iglastej lub liściastej),
- nektarowo-spadziowego (wytwarzanego zarówno z nektaru, jak i spadzi).
W Polsce wyróżnia się 9 krajowych odmian miodu:
- rzepakowy,
- akacjowy,
- lipowy,
- gryczany,
- wrzosowy,
- wielokwiatowy,
- spadziowy ze spadzi iglastej,
- spadziowy ze spadzi liściastej,
- miód nektarowo-spadziowy.
Wszystkie charakteryzują się wysoką zawartością węglowodanów (ponad 70 proc.), w tym łatwo przyswajalnych cukrów prostych: glukozy i fruktozy o różnych proporcjach. Inne są jednak ich właściwości biologiczne, a co za tym idzie – działanie i zastosowanie lecznicze, co dobrze obrazują poniższe przykłady trzech najpopularniejszych w naszym kraju odmian miodu.
Jakie właściwości ma miód rzepakowy?
Jest to miód wiosenny, który pozyskuje się w okresie kwitnienia rzepaku na przełomie kwietnia i maja. Ma słaby aromat i łagodny smak. Zawiera m.in. olejek eteryczny, garbniki, związki goryczowe, flawonoidy, biopierwiastki, witaminy z grupy B, K, C, kwas nikotynowy, β-karoten.
Wykazuje słabe działanie przeciwdrobnoustrojowe, więc w leczeniu przeziębienia niewiele pomoże. Jest jednak stosowany w profilaktyce chorób serca i układu krążenia, nadciśnienia tętniczego, chorób wątroby i dróg żółciowych. Wspomaga też leczenie chorób nerek i układu moczowego, a także choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy. Poleca się go ponadto w stanach wyczerpania fizycznego i psychicznego oraz w nerwicy i apatii.
Miód rzepakowy ma barwę słomkową. Dość szybko się krystalizuje, wtedy też nieco jaśnieje (może mieć wówczas odcień biały lub szarokremowy).
Właściwości odżywcze miodu akacjowego
Pozyskiwany jest z nektaru kwiatów robinii akacjowej, który pszczoły zbierają w maju i czerwcu. Jest bardzo słodki i ma delikatny, lekko mdły aromat. Przez długi czas pozostaje w stanie płynnym.
Polecany jest zwłaszcza w chorobach przewodu pokarmowego. Łagodzi skurcze i stany zapalne jelit, zmniejsza nadmierne wydzielanie soku żołądkowego. Przyspiesza też odnowę błony śluzowej żołądka i dwunastnicy.
Warto go też stosować w infekcjach przebiegających z kaszlem. Działa przeciwzapalnie i przeciwdrobnoustrojowo. Odbudowuje błonę śluzową nabłonka dróg oddechowych. Wspomaga ponadto pracę nerek, układu moczowego i prostaty. Stosowany zewnętrznie na skórę, łagodzi stany zapalne i eliminuje drobnoustroje.
Miód akacjowy ma niski indeks glikemiczny, co wynika m.in. z wysokiej zawartości fruktozy. Może więc być stosowany w łagodnych (niezależnych od insuliny) typach cukrzycy.
Warto każdy dzień witać szklaną wody z miodem, który powoli rozpuszczał się całą noc.
Miód lipowy: najlepszy na przeziębienie
Uznawany jest za jedną z najwartościowszych odmianowych miodów nektarowych. Pszczoły wytwarzają go z nektaru lipy drobnolistnej i szerokolistnej.
Dzięki wysokiej zawartości kwasów organicznych, flawonoidów i terpenów wykazuje silne działanie przeciwdrobnoustrojowe. To naturalny antybiotyk, skuteczny zwłaszcza wobec bakterii Gram-dodatnich. Nic zatem dziwnego, że poleca się go w leczeniu chorób infekcyjnych, m.in. przeziębienia, grypy, zapalenia płuc i oskrzeli. Zwiększa odporność organizmu i hamuje rozwój drobnoustrojów chorobotwórczych. Działa napotnie, przeciwgorączkowo, przeciwzapalnie, przeciwkaszlowo i wykrztuśnie.
W miodzie lipowym jest wiele składników, które niosą korzyści w profilaktyce chorób sercowo-naczyniowych i układu nerwowego. Zmniejsza też uczucie niepokoju i ułatwia zasypianie.
Herbata z kwiatów lipy lub owocu maliny i miodem dobrze sprawdzi się przy przeziębieniu. Można też dodać go do mleka.
Jak rozpoznać dobry miód?
Najważniejszy jest zakup miodu ze znanego źródła. Na opakowaniu powinna znaleźć się nazwa i adres producenta.
Weźmy też pod uwagę cenę miodu, która – w zależności od rodzaju – nie powinna być niższa niż 30-40 zł za 1 kg, bo taki jest koszt wyprodukowania miodu w Polsce. Tańszy produkt może oznaczać, że jest gorszej jakości lub został importowany.
Należy też pamiętać, że nawet jeśli miód sprzedaje polski dystrybutor, nie oznacza to, że pochodzi on z Polski. Jeśli na etykiecie jest informacja, że produkt stanowi mieszankę miodów pochodzących z UE i niepochodzących z UE oznacza to, że w słoiku może znajdować się miód z krajów azjatyckich, zawierający nierzadko antybiotyki czy substancje, których stosowanie jest tam dozwolone, a w krajach UE zabronione.
Warto wiedzieć, że polski miód jest ceniony w niemal całej Europie i w Stanach Zjednoczonych. Dużym uznaniem cieszą się produkty pszczelarskie pochodzące z województwa pomorskiego, co ma związek m.in. ze specyficzną roślinnością charakterystyczną dla obszaru w pasie Wejherowo – Kartuzy – Kościerzyna – Bory Tucholskie.
Jak odróżnić prawdziwy miód od sztucznego?
Jest kilka sposobów na to, by przekonać się, czy kupiony miód jest naturalny i pełnowartościowy. Sztuczny miód w zimnej wodzie od razu zacznie się rozpuszczać, prawdziwy osiądzie na dnie szklanki. Warto też zwrócić uwagę, jak zachowuje się miód, gdy leje się go z łyżeczki. Naturalny utworzy na talerzu stożek, sztuczny rozleje się.
Miód to najczystszy produkt natury i niezwykle cenny składnik diety. Jego właściwości lecznicze i profilaktyczne potwierdzają badania naukowe. Pamiętajmy jednak, że choć zdrowy, jest też bardzo kaloryczny. W nadmiarze może więc zaszkodzić.
Kosmetyki z miodem
Sprawdź przepisy na domowe kosmetyki z miodem
