Czy popcorn jest zdrowy i warto go traktować jako pożywną przekąskę? Na to pytanie nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Jest jednak kilka wskazówek, które uczynią to danie odpowiednim dla każdego.
Czy popcorn jest zdrowy?
Bez większego zastanowienia chciałoby się powiedzieć, że oczywiście! Mamy przecież do czynienia z uprażoną kukurydzą, która nie wydaje się być ani kaloryczna, ani niezdrowa. Istotne są jednak szczegóły, o których za moment.
→ Przeczytaj również: Jak ugotować kukurydzę?
Na początek szczypta historii, bo mało kto wie, że ta kojarząca się z kinowymi seansami przekąska znana była już w V wieku p.n.e. Wtedy jednak jej nie jedzono, a traktowano jako koraliki i element religijnych rytuałów. Dopiero XIX wiek upowszechnił podjadanie popcornu jako dodatek do zupy lub mleka (zamiast płatków owsianych).
Kiedy pojawiły się kina, popcorn urósł wręcz do rangi symbolu. Do dziś to właśnie w kinach sprzedaje się go w ogromnych ilościach. Stanowi też zamiennik chipsów i przekąskę, którą szczególnie upodobali sobie Amerykanie (przeciętny James Smith spożywa prawie 50 kg popcornu rocznie).
Popcorn: kalorie
Jeśli weźmiemy pod uwagę dobrej jakości kukurydzę, przygotowaną samodzielnie w domu bez mikrofali, popcorn jest produktem niskokalorycznym. Zawiera 387 kcal w 100 g.
Do tego jest to produkt o dużej objętości (szklanka tej przekąski to tylko 8 g). Dodajmy do tego obecny w prażonej kukurydzy błonnik pokarmowy i możemy śmiało zaryzykować tezę, że popcorn jest zdrowy. Ale nie każdy!
Popcorn a zdrowie
Wszystko zależy od ziarna. Im lepszej jakości, tym lepsze (my polecamy popcorn ekologiczny, certyfikowany, bo mamy wówczas pewność, że jest wolny m.in. od glifosatu). Warto też wypróbować ziarna niebieskiej kukurydzy.
Sam proces prażenia jest zawsze podobny: pod wpływem wysokiej temperatury ziarna zaczynają pękać, a kiedy przekroczy ona punkt wrzenia wody zawarte w bielmie białka i skrobie stają się bardziej miękkie, a woda zamienia się w parę. To właśnie ona (uwięziona jest w mikroporach skrobi) wywiera coraz większe ciśnienie na łupinę, która ostatecznie pęka, wyrzucając na zewnątrz dobrze nam znaną białą, miękką masę skrobiowo-białkową.
→ Przeczytaj również: Puffing. Na czym polega? Czy produkty puffingowane są zdrowe?
Teoretycznie nie ma się do czego przyczepić, jednak diabeł tkwi w szczegółach. Wygodny do zrobienia bez wychodzenia z domu i chrupiący jest popcorn do mikrofali, ale to właśnie on budzi najwięcej zastrzeżeń.
- Dodany do niego tłuszcz (najczęściej olej palmowy) znacząco zwiększa kaloryczność prażonej przekąski.
- Problem stanowi też opakowanie. Początkowo nie brakowało w nim chemikaliów, bo pokrywano je perfluorowanymi substancjami chemicznymi – PFC, takimi jak kwas perfluorooktanowy (PFOS), które zapobiegały wyciekaniu tłuszczu poza torebkę. Badania na ludziach dowiodły jednak, że mamy tu do czynienia z substancją bardzo szkodliwą dla naszego zdrowia, której obecność w organizmie może mieć wpływ na powstanie zmian hormonalnych tarczycy, nadciśnienia tętniczego, wysoki poziom cholesterolu, wrzodziejące zapalenie jelita grubego oraz raka nerki i jąder. Z opakowań popcornu do mikrofalówek został on usunięty w 2011 roku z inicjatywy Amerykańskiej Agencji ds. Żywności i Leków (FDA).
- Kontrowersyjne składniki opakowań zostały zastąpione innymi, co do których nie wiadomo, jaki mają wpływ na organizm człowieka. O tym najpewniej przekonamy się za jakiś czas.
Jak zrobić popcorn bez mikrofali?
Popcorn wartość odżywcze ma co prawda znikome, ale stanowi dobrą przekąskę dla każdego. Umówmy się jednak: ten z mikrofalówki jadajmy od święta. Jeśli zaś chcemy przygotować popcorn w zdrowszej wersji, najlepiej przygotować go w tradycyjny sposób.
Potrzebujesz garnka z grubym dnem oraz tłuszczu (→ przeczytaj, jaki olej do smażenia wybrać).
Do prażenia popcornu najlepiej nadają się trzy tłuszcze: masło klarowane (ghee), olej kokosowy i oliwa z oliwek. Używam ich zamiennie, w zależności do tego, na jaki popcorn mam ochotę. Kiedyś próbowałem zrobić popcorn na oleju rzepakowym, ale jego smak nie był dla mnie satysfakcjonujący
– mówi Michał Pelc, właściciel marki ekogram.pl.
Popcorn na maśle klarowanym to najlepszy sposób, aby uzyskać maślany popcorn bez sztucznego aromatu. Nie używaj jednak zwykłego masła w kostce o zawartości 82% tłuszczu, gdyż bardzo łatwo się przypala. Do prażenia popcornu nadaje się tylko masło klarowane.
Jak zrobić popcorn w garnku?
- Do garnka wlej olej w takiej ilości, by cienką warstwą zakrył dno. Mocno go nagrzej.
- Na próbę wrzuć dwa ziarna kukurydzy i przykryj pokrywką. Gdy zaczną strzelać, olej jest odpowiednio nagrzany. Wrzuć zatem resztę ziaren i od razu zmniejsz moc palnika.
- Gdy ziarna zaczną strzelać, podnieść garnek wraz z pokrywką (zabezpiecz dłonie!), mocno potrząśnij, by wymieszać popcorn. Wyłącz gaz.
- Nie ściągaj pokrywki od razu. Ciepło otworzy kolejne ziarna.
- Odkryj popcorn, aby odparował.
- Do smaku dodaj sól morską.
→ Przeczytaj również: Jak wyczyścić piekarnik?
Czy można zrobić popcorn w piekarniku?
To co prawda mniej popularny sposób na zrobienia tej chrupiącej przekąski, ale ma też swoich zwolenników.
- Skrop ziarna (ok. 20 dag) tłuszczem albo je w nim wymieszaj (np. w maśle klarowanym).
- Rozgrzej piekarnik do temperatury 180°C w trybie góra-dół (albo 200°C z termoobiegiem).
- Wsyp ziarna do żaroodpornego naczynia i włóż do piekarnika.
- Po 8-10 minutach popcorn powinien być gotowy.
A może… popcorn z prażonej kaszy gryczanej?
Brzmi kosmicznie, ale Paweł Płaczek, autor książki „Menu kryzysowe” przekonuje, że to obłędna przekąska. Szybka w przygotowaniu, łatwa i tania.
Jeśli miałbym określić smak tego cuda, to powiedziałbym, że jest to połączenie popcornu i ryżu preparowanego
– przekonuje. I dodaje:
Tak przygotowana kasza z niewielką ilością soli będzie świetnym zamiennikiem orzeszków i innych przekąsek. A jeśli uznacie, że za dużo jej usmażyliście, nic straconego. Zużyjcie ów wynalazek jako dodatek do sałatek. Będzie chrupał lepiej niż uprażony słonecznik czy pestki dyni.
Składniki:
- ok. 100 g kaszy gryczanej, palonej
- ok. 100 ml oleju, np. rzepakowego
- sól
Rozgrzewamy olej. Wrzucamy kaszę partiami i smażymy dosłownie kilka sekund (5-10 w zupełności wystarczy). Wyławiamy i odsączamy na ręczniku kuchennym. Solimy przed podaniem.
Uważajcie, aby nie smażyć kaszy zbyt długo, stanie się gorzka i twarda.
→ Przeczytaj również: Tanie gotowanie nie musi oznaczać marnej jakości składników
Czy popcorn tuczy?
W nadmiarze i z dużą ilością dodatków (zwłaszcza karmelu) popcorn nie sprzyja szczupłej sylwetce. Jeśli jednak jemy go z umiarem i z dodatkiem soli taka przekąska nie jest zakazana nawet na diecie odchudzającej i jest dobrą alternatywą dla chipsów i paluszków.
Czy popcorn jest kaloryczny?
Sam w sobie popcorn nie jest kaloryczny, ale im więcej tłuszczu (nad którym nie mamy kontroli w przypadku popcornu z mikrofalówki), tym z bardziej kaloryczną przekąską mamy do czynienia.
Popcorn: zdrowy czy niezdrowy [podsumowanie]
Jeśli zestawimy go z innymi słonymi przekąskami, popcorn jest całkiem zdrowy. I taki może pozostać, o ile wybierzemy ekologiczne ziarna i odpowiednio je uprażymy (np. w garnku, a nie w mikrofalówce).
Istotne są też dodatki, bo jeśli przesadzimy z solą albo karmelem, automatycznie obniżymy jego wartość odżywczą.
