Koperek to roślina wszystkim znana. W polskiej kuchni stosuje się ją na potęgę. I słusznie, bo nie tylko nadaje daniom wyjątkowego smaku i aromatu, ale jest też bardzo zdrowa. Co warto o niej wiedzieć? I jakie witaminy ma koperek? Przeczytajcie.
Koperek – zdrowie i smak!
Koperek (Anethum graveolens) znany jest od dawna. W starożytnej Grecji stosowano go, by pohamować czkawkę, a w średniowieczu miał chronić przed urokiem. Dziś wiemy, że wspomaga trawienie i nadaje potrawom delikatnego smaku.
Jak wygląda koperek, wie chyba każdy. Roślina ma pierzaste liście i smukłe łodygi (obie części są jadalne), co odróżnia ją od kopru włoskiego, gdzie spożywa się jego bulwiastą cebulę. Rośnie długo i bez większych wymagań, dlatego też możemy cieszyć się jej smakiem przez niemal cały sezon wiosenno-letni. A dlaczego warto?
Świeży koperek – właściwości
Koperek zielony jest chętnie wykorzystywany w medycynie ajurwedyskiej. Zaleca się go w dolegliwościach żołądkowych. Zmniejsza objawy kolki jelitowej i wspomaga trawienie. Redukuje wzdęcia i niestrawność. Może też pomóc w chorobie wrzodowej żołądka, dowiedziono bowiem, że ekstrakty z nasion hamują rozwój Helicobacter pylori.
Napar z kopru warto też pić przed snem. To też dobry napój dla kobiet w czasie karmienia piersią, bo wspomaga laktację. Warto też używać koperku, by odświeżyć oddech.
Nasiona tej rośliny są cennym źródłem witamin i minerałów. Zawierają m.in. kwas krzemowy, wapń i fosfor, a także witaminę A, witaminę C oraz witaminy z grupy B.
Rzadko wywołuje reakcje alergiczne, stąd można w niewielkiej ilości podawać go dzieciom na etapie rozszerzania diety (zwłaszcza, że jej charakterystyczny smak dobrze zastępuje sól).
Jednak najbardziej znaną właściwością tej niepozornej rośliny jest nadawanie potrawom wyjątkowego smaku i aromatu. Nic tak dobrze nie smakuje jak ziemniaki z koperkiem i masłem czy wiosenna kapusta z koperkiem. To też dobry dodatek do surówki z kapusty pekińskiej. Warto nim posypać placuszki z cukinii, omlety i pulpety w sosie pomidorowym.
Szukając podpowiedzi, jak ugotować bób albo jak zrobić sos czosnkowy wśród składników na pewno znajdziecie koperek. W połączeniu ze szczypiorkiem dobrze też uzupełnia smak past jajecznych i twarogu. Pasuje też do ryb, zwłaszcza łososia. Stanowi cenny dodatek do zup i dań z kapustą, np. surówka z białej kapisty z koperkiem dobrze uzupełnia smak dań z grilla.
Najczęściej zadawane pytania
Jak przechowywać koperek?
Koperek szybko więdnie, więc najlepiej zrywać go na bieżąco. Jeśli jednak nie mamy własnej uprawy i kupujemy świeży koperek w sklepie, najlepiej jest włożyć go do szklanki z wodą lub owinąć mokrą ściereczką bawełnianą, np. ręcznikiem. Ale mimo tego i tak trzeba go szybko zjeść, bo roślina łatwo traci swój aromat i smak.
Jak ugotować młodą kapustę z koperkiem?
Z młodej kapusty usuń mniej jędrne liście, następnie drobno poszatkuj całą główkę i wrzuć do garnka. Zalej wodą (ok. pół szklanki) i przykryj. Gotuj ok. 20 minut na małym palniku. Na końcu dodaj niewielką ilość soli i pieprzu, masło (pół kostki) i poszatkowany koperek. W niektórych przepisach na typ etapie sugeruje się też dodać łyżkę octu jabłkowego.
Jak zamrozić koperek?
Koperek łatwo się mrozi. By jednak zachował swój aromat, najlepiej jest zerwać go na świeżo lub zamrozić zaraz po zakupie.
Można zamrozić albo całe gałązki albo najpierw je poszatkować. Pamiętaj jednak, by od razu przełożyć je do odpowiedniego pudełka lub woreczka i schować do zamrażalnika.
Jak sadzić koperek?
Więcej na ten temat przeczytasz w artykule „Koper w ogrodzie – jak go uprawiać?”.
Jak suszyć koperek?
Tradycyjnie wieszano gałązki koperku w przewiewnym miejscu. Dziś jednak częściej suszy się je w piekarniku przy 60-70°C i uchylonych drzwiczkach.
Kiedy roślina będzie sucha, drobno ją pokrusz i włóż do szczelnie zamkniętego słoika.
Co zrobić, gdy pojawią się mszyce na koperku?
Mszyce nie lubią zapachu wielu roślin, więc można potraktować je wyciągiem z czosnku lub cebuli. Pomóc też powinna gnojówka z pokrzywy albo oprysk z szarego mydła.
Warto też uprawiać koper w sąsiedztwie aromatycznych roślin, zwłaszcza cebuli, czosnku, szałwii lekarskiej, lawendy, bazylii i mięty. To powinno zapobiec inwazji szkodników.
Więcej podpowiedzi, jak walczyć z mszycami w sposób naturalny, przeczytasz w artykule „Ekologiczne sposoby na mszyce„.
Jak siać koperek w doniczce?
Koperek bez problemu można uprawiać na balkonie. To roślina o niewielu wymaganiach, która dobrze urośnie w niewielkiej doniczce. Lubi miejsca słoneczne, ale szkodzi jej bezpośrednie działanie promieni słonecznych. Ziemia powinna być stale lekko wilgotna.
Nasiona wysiewa się bezpośrednio do donicy na głębokość około 1-2 cm. Pierwsze listki powinny się pojawić już po 10-14 dniach, a po miesiącu będziemy mogli się cieszyć się z pierwszych plonów. By móc cieszyć się nim przez cały sezon, warto dosiewać kolejne partię co 1-2 tygodnie.
