Teraz czytasz...
Co pić, by poczuć przyjemne orzeźwienie?

Co pić, by poczuć przyjemne orzeźwienie?

Agnieszka Gotówka
woda z cytryną i miętą

W upalne dni szukamy różnych sposobów, by się schłodzić. Kąpiel w basenie czy zimny prysznic nie zawsze są w naszym zasięgu, jednak odpowiedni napój należy mieć zawsze przy sobie. Co pić, by ugasić pragnienie?

Nawodnienie organizmu. Kluczowa sprawa

Choć mówimy o tym coraz częściej, kwestia regularnego picia wody nadal jest zbyt często bagatelizowana. A nawadnianie organizmu jest szalenie ważne! To dzięki wodzie możliwy jest transport substancji odżywczych i usuwanie metabolitów, a także termoregulacja fizyczna (poprzez pocenie się i parowanie wody z powierzchni skóry).

→ Przeczytaj także: Orzeźwiające napoje na lato

Kiedy dochodzi do zakłócenia równowagi wodno-elektrolitowej organizm sygnalizuje to bólami głowy, chronicznym zmęczeniem i zmniejszeniem tolerancji na zmiany temperatury otoczenia. Przy większych niedoborach wody obserwuje się spowolnienie czynności umysłowych i wzrost podatność na stres. Może się też pojawić problem zaparć. Większe jest ponadto ryzyko wystąpienia kamicy nerkowej, a u seniorów – infekcji dróg moczowych.

→  Zobacz przepis na: Orzeźwiający napój z limonką, pomarańczami i mango

Wśród ogólnych zaleceń jest wskazówka, by dziennie wypijać ok. 1,5 l wody dziennie. To jednak jedynie orientacyjna liczba, która nie uwzględnia płci (mężczyźni powinny przyjmować więcej płynów), a także odnosi się do umiarkowanych warunków środowiska związanych z temperaturą otoczenia i wilgotnością. Kiedy jest ciepło, zapotrzebowanie na wodę rośnie.

W temperaturze 30°C może sięgać przy umiarkowanym trybie życia 3,5 litra/dobę, a w temperaturze 40 °C – 5,3 litra/dobę

– mówi dr hab. Małgorzata Woźniewicz z Instytutu Żywienia Człowieka i Dietetyki, Wydziału Nauk o Żywności i Żywieniu Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu.

Nie bez znaczenia jest też aktywność fizyczna. Przy jej podejmowaniu należy pamiętać o wypijaniu dodatkowej porcji płynów w ilości 10-20 ml wody/kg masy ciała na każdą godzinę wysiłku fizycznego

– dodaje.

→ Przeczytaj także: Objawy odwodnienia – pierwsza pomoc i profilaktyka

O zwiększonej ilości płynów latem powinni pamiętać zwłaszcza seniorzy, chorzy na nadciśnienie tętnicze i kobiety w ciąży. Częściej po napoje powinni również sięgać sportowcy, osoby pracujące fizycznie (zwłaszcza na świeżym powietrzu) i dzieci, którym o konieczności przyjęcia płynu często należy przypominać.

Co pić latem?

Jest grono osób, które twierdzą, że im woda nie smakuje. Ot, wolą jej smakową wersję lub inny napój. I na to jest sposób! Można bowiem przygotować wodę z dodatkiem ulubionych ziół (tu króluje mięta, ale sprawdzi się też melisa), owoców (np. arbuza, malin czy truskawek) czy warzyw (np. świeżych ogórków). Możliwości jest całe mnóstwo!

Odradzamy natomiast kupne wody smakowe. Nie tylko dlatego, że ich koszt znacznie przewyższa cenę przygotowania takiego napoju w domu, ale przede wszystkim ze względu na kwestię zdrowia. Niektóre z tego rodzaju produktów zawierają cukier, który jedynie zwiększa kaloryczność diety i sprawia, że gasimy pragnienie tylko na moment. Na liście ich składników bywają też obecne substancje konserwujące (zwłaszcza benzoesan sodu oraz sorbinian potasu). Spożywane w nadmiarze mogą powodować dolegliwości żołądkowe oraz reakcje alergiczne. 

Jeśli nie mamy możliwości samodzielnego zrobienia wody smakowej, kupmy tę, która ma krótki i prosty skład. Do jej wyprodukowania potrzeba jedynie wody (źródlanej lub mineralnej) oraz dodatków smakowych pod postacią naturalnych aromatów i/lub soków owocowych. Warto o tym pamiętać!

dziecko pije wodę w upalny dzień

Lemoniady

Latem w restauracjach pojawia się też lemoniada. Za szklankę tego napoju niekiedy trzeba zapłacić sporą sumę. Jeśli więc mamy taką możliwość, przygotujmy ją w domu. Przepisów jest całe mnóstwo. Wśród składników wymienia się najczęściej cytrusy (pomarańcze, limonkę, cytrynę) i zioła (miętę, rozmaryn, kardamon). Potrzebny jest też cukier (np. trzcinowy). Lemoniada jest najlepsza, gdy jest mocno schłodzona, więc przydadzą się też kostki lodu.

W przypadku aktywności fizycznej najlepszym rozwiązaniem jest spożywanie naturalnych napojów izotonicznych. Woda jest z nich szybciej absorbowana z przewodu pokarmowego, a dodatkowo uzupełniają one elektrolity utracone wraz z potem.

Wśród mniej oczywistych napojów gaszących pragnienie warto wymienić kombuczę (kombuchę) i kwas chlebowy.

Latem, zwłaszcza kiedy w upalną aurę nie chce się jeść, do picia polecane są soki zrobione z orzeźwiających warzyw i owoców (np. arbuza, ogórków, pomidorów). Idealne będą też chłodniki

→  Zobacz przepis na: Gazpacho (hiszpański chłodnik)

Gdy temperatura przekracza 30°C dobrze będzie też smakować sałatka z warzyw lub owoców, a dobrze komponować się z nią będą pestki słonecznika, orzechy, mozzarella lub kiełki.

Wybierajmy (oprócz wspomnianych warzyw i owoców) produkty zbożowe, mięso drobiowe i ryby, orzechy oraz nasiona.

W upalne dni niewskazane są zaś potrawy ostre, tłuste i smażone oraz gęste sosy. Sprawią one, że poczujemy jeszcze większe ciepło.

Zobacz także
rodzaje makaronu

Czego nie pić w upalny dzień?

Lepiej powstrzymać się wówczas od picia kawy. Zawarta w niej kofeina podnosi ciśnienie krwi, ma działanie moczopędne i dodatkowo zwiększa ilość usuwanego z organizmu potasu i sodu. Alternatywą dla smakoszy tego napoju może być kawa bezkofeinowa lub latte. Usuwaniu istotnych pierwiastków z organizmu sprzyja również teina zawarta w herbacie, stąd też i jej nie należy pić w upalną aurę.

koloryw napój obok basenu

Dużym zagrożeniem w gorący dzień jest również picie alkoholu. Przypomnijmy, że wysoka temperatura powietrza wpływa na organizm, zmniejszając choćby wydolność układu krążenia. Pijąc alkohol, jesteśmy zatem podwójnie narażeni na wahania ciśnienia, które są bardzo niebezpieczne i prowadzić mogą do wielu przykrych konsekwencji zdrowotnych. Zwiększa się bowiem ryzyko udaru cieplnego i powstawania zakrzepów.

Dodatkowo alkohol w każdej postaci hamuje działanie wazopresyny, hormonu antydiuretycznego, który zapobiega nadmiernej utracie wody z moczem. Jeśli więc chcemy sięgnąć po napój z procentami, najlepiej zdecydować się na niego wieczorem.

Zimne piwo tylko pozornie gasi pragnienie – woda szybko wyparuje, a zostanie alkohol, na którego spalenie organizm potrzebuje dodatkowej porcji wody

Dla dobra naszego organizmu i lepszego samopoczucia warto też nie sięgać po słodkie napoje, gdyż cukier w nich zawarty jest nie tylko niezdrowy, ale też utrudnia wchłanianie się płynów do naszego organizmu. Zrezygnować również warto z napojów gazowanych typu cola oraz napojów energetycznych.

Co powinny pić dzieci?

W upalne dni szczególnie uważajmy na dzieci. W ferworze zabawy zdarza się im zapomnieć o rzeczy tak ważnej jak nawadnianie organizmu, stąd też odpowiedzialność w tym zakresie spada na dorosłych.

Niemowlęta karmione wyłącznie piersią nie muszą być dopajane, mleko mamy zaspokaja potrzebę głodu i pragnienia. Jeśli dziecko karmione jest mlekiem modyfikowanym, wówczas powinno wypić w ciągu doby tyle płynu, ile mleka otrzymuje na jeden posiłek. 

Starszym dzieciom warto podawać wodę z miętą lub soki. Nie warto natomiast serwować najmłodszym herbaty (ma działanie pobudzające, a teina w niej zawarta hamuje wchłanianie się żelaza, wapnia i witaminy C).

Nie tylko ilość się liczy

Istotne jest nie tylko to, co pijemy, ale też w jaki sposób. Najchętniej wypijalibyśmy sporą porcję wody na raz, jednak jak podpowiada dr hab. Małgorzata Woźniewicz, płyny najlepiej uzupełniać często, ale w małych ilościach (100-150 ml), wypijając je powoli. I podpowiada:

Napoje przeznaczone do picia powinny być raczej chłodne, czyli o temperaturze od 8 do 12° C, a w gorącym otoczeniu ich temperatura może być nieco wyższa, dochodząca do 15° C

W czasie upałów trzeba uważać na mrożone napoje. Różnica temperatur, jaka zachodzi podczas konsumpcji, powoduje szok termiczny. Dochodzi wówczas do skurczów naczyń krwionośnych gardła, co znacząco ułatwia wirusom przedostanie się do naszego organizmu. Stąd częste latem infekcje gardła (a wśród nich angina), które potrafią skutecznie uprzykrzyć urlop. 

Ten serwis używa cookies. Korzystając z niego wyrażasz zgodę na używanie cookie, zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki. Sprawdź naszą politykę prywatności.

Żadne materiały z tej strony nie mogą być jakikolwiek sposób powielane bez pisemnej zgody redakcji.