Rzodkiewki pochodzą najprawdopodobniej z Chin. Jej smak doceniali już Egipcjanie, a w średniowieczu uchodziła za środek wpływający na jasność umysłu i regulujący trawienie. Popularność zawdzięcza oryginalnemu smakowi oraz atrakcyjnemu wyglądowi. A za co dziś ją doceniamy? I jakie są witaminy w rzodkiewce? Przeczytajcie!
Rzodkiewki. Skąd pochodzą?
Rzodkiewki to warzywa korzeniowe, choć jako jedyne w tej grupie są rośliną jednoroczną. Uważa się je za skarłowaciałą formę rzodkwi.
Jaki piersi hodowali je Egipcjanie, bo były przysmakiem faraonów. Do Europy sprowadzili je Rzymianie, a XIII wieku zaczęła być uprawiana w Niemczech, skąd pojawiła się w Polsce.
→ Przeczytaj również: Jak sadzić pomidory?
Dziś rzodkiewki to nowalijki, które kiedy pojawiają się na targu, zwiastują pojawienie się wiosny. Dobrze współgrają smakowo z sałatą, pomidorami, ogórkiem i szczypiorkiem, stąd stanowią składnik smacznych i pożywnych kanapek. Można też przygotować z nich chłodnik, a także dodawać je starte lub pokrojone do surówek i sałatek.
Uprawa rzodkiewki nie jest wymagająca (urośnie początkującym rolnikom nawet w doniczce na balkonie). Odmian rośliny jest wiele: różnią się ostrością smaku, wielkością, kształtem i kolorem. Spotykamy więc rzodkiewkę czerwoną, czerwono-białą, a nawet czarną i białą w kształcie kuli, walca lub stożka.
Warto pamiętać, że warzywo to lub stanowiska słoneczne, a mała ilość światła nie sprzyja prawidłowemu wzrostowi części podziemnej. Plon zbierzemy bardzo szybko, już nawet po ok. 4 tygodniach od siewu. Nie wymaga nawożenia. Przy sadzeniu trzeba zachować odległości między nasionami (3-5 cm).
Rzodkiewki: jakie mają właściwości?
Jest bardzo dobrym źródłem witaminy C. Zawiera niewielkie ilości witaminy B1, B2 i PP oraz takich składników mineralnych jak żelazo, wapń, siarka, fosfor, magnez, miedź i mangan.
Zawartość żelaza, miedzi i manganu ma korzystny wpływ na procesy krwiotwórcze w organizmie. Dlatego rzodkiewki są polecane osobom cierpiącym na niedokrwistość. Charakterystyczny ostry smak warzywa nadaje olejek goryczkowy, który zawiera siarkę i działa pobudzająco na układ trawienny, zwiększa apetyt. Równocześnie obniża nadmiar kwasów w żołądku, zapobiega niestrawności i likwiduje zgagę. Ale uwaga: nie służy osobom, które zmagają się z chorobą wrzodową żołądka, dwunastnicy czy zapaleniem wątroby i nieżytem jelit.
Rzodkiewka pobudza wydzielanie żółci oraz działa bakteriobójczo w stosunku do obecnych w przewodzie pokarmowym mikroorganizmów.
O rzodkiewkach, z racji ich niewielkiej kaloryczności, powinny pamiętać również osoby z nadwagą. 100 g rzodkiewek (7 średnich sztuk) dostarcza tylko 14 kcal. Ma też niski indeks glikemiczny (IG = 32).
Jadalne są też liście rzodkiewki, które można dodać do zielonego koktajlu lub dodać do sałatki.
Jak przechowywać rzodkiewki?
Najsmaczniejsze są świeżo zerwane, bo są to warzywa, które szybko więdną i stają się gąbczaste. Nie nadają się do mrożenia. Aby dłużej zachować ich świeżość, należy więc zachować cały pęczek, a następnie włożyć go liśćmi do wody, tak, aby wystawały tylko korzenie.
Jakie wartości ma rzodkiewka (kuracje naturalne)?
Nacieranie wyciągami i nalewkami z rzodkiewki miało łagodzić bóle reumatyczne i nerwobóle. Uważano też, że skutecznie zapobiegają zakażeniom pasożytami, a u kobiet karmiących wzmagają laktację.
Znawca roślin leczniczych Witold Poprzęcki zaleca przy kaszlu, zaflegmieniu płuc, nieżycie jelit lub biegunce zażywanie soku z 10-20 dag rzodkiewki z miodem (najlepiej miodem ekologicznym). Można też zjadać je całe, nieobrane, niesolone. Poleca jeść je wraz z 2-centymetrowym ogonkiem liściowym, gdzie koncentracja witamin jest największa.
Radzi równie przykładanie na bolące miejsca rozgrzewających okładów z utartych rzodkiewek.
Przepisy na dania z rzodkiewką
Rzodkiewka w śmietanie
Składniki:
- pęczek rzodkiewek
- 3 łyżki masła klarowanego
- 2 łyżki śmietany
- sól, pieprz
- pęczek koperku
Sposób przygotowania:
- Rzodkiewki pokrój na pół plasterki.
- Zalej wrzątkiem i zostaw na 3 minuty.
- Rozpuść masło, dodaj odcedzone rzodkiewki i podsmażaj na maśle ok. 5 minut.
- Koperek posiekaj drobno i dodaj do rzodkiewek.
- Dodaj śmietanę i wymieszaj.
Rzodkiewki faszerowane twarożkiem, szynką i szczypiorkiem
Składniki:
- 10 rzodkiewek
- pęczek szczypiorku
- 4 cienkie plasterki szynki
- 100 g białego twarożku
- sól, pieprz
Sposób przygotowania:
- Rzodkiewki przekrój na pół i delikatnie wydrąż środek.
- Szczypiorek i szynkę posiekaj drobno.
- Dodaj twaróg, sól, pieprz i dobrze wymieszaj.
- Gotowym twarożkiem napełniaj rzodkiewki i przykryj jej drugą częścią.
Autorką przepisów jest Katarzyna Kosmala, autorka książki „Ziołowe smaki”.
→ Zobacz przepis na owsiankę z rzodkiewką
Kiełki rzodkiewki – zapewnij sobie witaminy przez cały rok!
Kiełki rzodkiewki to prawdziwa witaminowa bomba. I do tego można je wysiewać w warunkach domowych przez cały rok. Stanowią bogaty zbiór witamin: A, C, B, H. Zawierają ponadto kwasy omega-3, błonnik pokarmowy, siarkę (budulec skóry, włosów i paznokci), potas, magnez. Są niskokaloryczne, można je dodawać do:
- sałatek,
- twarożków,
- sosów,
- zup,
- kanapek.
Kiełki mają właściwości:
- dezynfekujące,
- moczopędne,
- przeciwzapalne.
Są wskazane przy anemii, schorzeniach wątroby i dróg żółciowych. Podnoszą odporność organizmu. Pozytywnie wpływają na stan skóry, włosów i paznokci (przeczytaj jak naturalnie dbać o paznokcie)
