Banan to owoc dziś wszystkim doskonale znany. Znajdziemy go w każdym sklepie. Uważa się, że jest zdrowy i pożywny. Ale czy faktycznie tak jest? Jakie wartości odżywcze ma banan? I dlaczego warto wybierać owoce ekologiczne?
Banan – właściwości odżywcze
Banany to najczęściej kupowane owoce na świecie. Uprawia się je we wszystkich krajach tropikalnych, skąd docierają również do Polski. Mają wiele zalet, a jedną z nich jest duża gęstość odżywcza. Sycą i dodają energii, stąd warto je jeść w ramach przekąski lub po treningu.
W bananach sporo jest błonnika pokarmowego, a także potasu i magnezu. Są też źródłem karotenoidów (antyoksydantów) oraz witaminy C oraz witamin z grupy B.
→ Przeczytaj również: Jak oszczędzać na jedzeniu i dobrze się odżywiać?
Banan – właściwości:
- polecane są osobom z nadciśnieniem tętniczym (pomagają w normalizacji ciśnienia),
- są dobre w diecie osób z wrzodami żołądka i dwunastnicy (zobojętniają kwas żołądkowy),
- warto je jeść, gdy zmagamy się z biegunką,
- ze względu na dużą zawartość błonnika pokarmowego pozytywnie wpływają na zdrowie jelit i mikrobiom,
- zawierają tryptofan, który jest niezbędny do wytworzenia hormonu szczęścia – serotoniny,
- uzupełniają straty energetyczne,
- poleca się je na nudności w ciąży.
Wysokie wartości odżywcze banana to niejedyne jego zalety. Do tej listy dopiszmy: dostępność (przez cały rok), niską cenę oraz fakt, że jest to owoc bardzo higieniczny: żółta skórka łatwo daje się zdjąć, a miąższ można zjeść bez brudzenia sobie rąk (i odwrotnie: nie dotykamy miąższu, więc sprawdzi się, gdy nie mamy gdzie umyć rąk przed posiłkiem).
To też doskonały produkt zero waste: przejrzałe banany z ciemnymi plamami lub wręcz brązowe są świetnym dodatkiem do ciast (sprawdźcie, jak zrobić chleb bananowy) i koktajli. To również dobry zamiennik jajek. Ze skórek natomiast można przygotować nawóz do kwiatów lub wyczyścić nimi liście.
Ile kalorii ma banan?
100 g banana to ok. 90 kcal. I mimo, że są owoce mniej kaloryczne, dietetycy nie widzą przeszkód, by od czasu do czasu sięgać po owoc z żółtą skórą podczas diety odchudzającej. Z całą pewnością to lepszy wybór niż baton czy słona przekąska.
Trzeba jednak pamiętać, że banany mają dość wysoki indeks glikemiczny, który dodatkowo zwiększa się wraz z etapami dojrzałości owocu (przejrzały banan z ciemnymi plamami ma najwyższy indeks glikemiczny, a to oznacza, że ostrożnie powinni po nie sięgać cukrzycy).
→ Przeczytaj również: Co na zaparcia?
Skąd pochodzą banany?
W krajach tropikalnych, skąd pochodzą banany, dla wielu osób są one ważnym składnikiem diety (jak dla nas zboża czy ziemniaki). Ich produkcja to też istotne źródło dochodów wielu osób. Niestety, uprawa tych owoców nie jest pozbawiona kontrowersji.
Po pierwsze ich pakowanie i transport to ciężka fizyczna praca, do której jeszcze do niedawna wykorzystywano dzieci i młodzież. Po drugie mali farmerzy konkurują z wielkimi plantacjami, co niemal z góry jest skazane na niepowodzenie. Dodatkowo pracownicy plantacji nie są odpowiednio wynagradzani: pensja nie starcza im na godne życie. I po trzecie uprawa bananów nie jest obojętna dla środowiska. Nie uwzględnia się warunków lokalnych ekosystemów, co sprawia, że potrzeba stosować duże ilości pestycydów. A te nie są dla nas obojętne. Firmy też nierzadko oszczędzają na sprzęcie ochronnym dla pracowników, co przyczynia się u nich do rozwoju wielu chorób.
Czy wiesz, że najwięcej bananów z certyfikatem ekologicznym pochodzi z Peru? Owoce te mogą tam być uprawiane naturalnie dzięki warunkom geograficznym.
Banany ekologiczne. Dlaczego warto?
O wiele bezpieczniejsze jest zatem kupowanie bananów ekologicznych lub certyfikowanych logo Fairtrade. Co to oznacza?
- Rolnicy mają zagwarantowaną cenę minimalną, wyliczoną na podstawie rzeczywistych kosztów produkcji bananów i pozwalającą zaspokoić podstawowe potrzeby żywieniowe, mieszkaniowe, zdrowotne i edukacyjne.
- Od każdego kartonu bananów z certyfikatem Fairtrade płacona jest także premia przeznaczana na cele społeczne w lokalnych społecznościach, np. na zakup mebli do szkoły czy sprzętu medycznego.
- Regularne monitorowanie przestrzegania deklarowanych zasad i zobowiązanie do korygowania wykrytych nieprawidłowości.
Dania z bananami. Co można z nich przygotować?
Dobry smak i wysoka wartość odżywcza banana sprawiają, że to owoc, po który chętnie sięgamy. Można go wykorzystać na wiele sposobów, chlebek bananowy to tylko jeden z nich. Nadają się do wielu koktajli, wzbogacają smak owsianek, można z nich przygotować muffinki (polecamy muffinki ze szpinakiem i bananami). Warto zrobić z nich wegańskie lody bananowe i pączki bananowe.
Pamiętajmy też, że choć banany z ciemną skórką lub plamkami nie wyglądają już apetycznie i są miękkie, wcale nie są zepsute. To właśnie one są najlepsze do zrobienia ciast, ciasteczek i koktajli. Co więcej, dowiedziono, że w tych dojrzałych owocach znajduje się więcej składników, które mają zdolność niszczenia komórek nowotworowych. Są też bardziej sycące.
