Czym zastąpić jajka, kiedy dieta albo problemy zdrowotne nie pozwalają nam ich jeść? Jak piec bez nich ciasta? I co zamiast jajka do panierowania? Sprawdźmy!
Czym zastąpić jajka i dlaczego bywa to konieczne?
Mogłoby się wydawać, że jajka używa się dzisiaj niemal do wszystkiego. Nie można zaprzeczyć, że mają one mnóstwo właściwości, z czego chętnie korzysta przemysł spożywczy. Używa się ich do zagęszczania sosów, zmiękczania pieczywa, klarowania soków i wina. Z pomocą białka kurzego nadaje się połysk wyrobom piekarniczym i ciastkom.
→ Przeczytaj również: Czym zastąpić cukier?
Uważa się ponadto, że jajka mimo swojej kaloryczności są bardzo zdrowe. Kryją w sobie witaminy z grupy B (szczególnie B12 i ryboflawinę), witaminy A, D, E, K, fosfolipidy, żelazo, potas, magnez i wapń. Wiele w nich również białka.
Niekiedy jednak ich jedzenie nie jest możliwe. Najczęściej odpowiada za to alergia na białko jaja kurzego, które uznawane jest za jeden z najsilniejszych alergenów pokarmowych. Może uczulać już niemowlęta, do organizmów których dostał się wraz z mlekiem matki.
Do objawów alergii na białko jajka kurzego należą:
- wymioty,
- ból brzucha,
- pokrzywka,
- biegunka,
- zaostrzenie zmian związanych z atopowym zapaleniem skóry,
- świąd,
- napady astmy.
U dzieci objawy alergii mogą zmniejszać się wraz z wiekiem.
Czym zastąpić jajka w przepisie?
W przypadku uczulenia na białko jaja kurzego niezwykle ważne jest całkowite wyeliminowanie jaj z codziennej diety. Niestety, nie jest to zadanie proste, bo jak już pisaliśmy – jajko jest powszechnie wykorzystywane do produkcji artykułów spożywczych.
Producenci ukrywają je również pod takimi nazwami białek, np.
- albumina,
- globulina,
- lipowitelina,
- owoalbumina,
- owoglobulina.
Niektóre z nich nie tracą swoich właściwości uczulających nawet wówczas, gdy jajko podda się obróbce termicznej. W przypadku silnej alergii konieczna jest zatem rezygnacja ze spożywania jajek.
Wbrew pozorom zastąpienie jajek w kuchni nie jest takie trudne. Dieta wegańska doskonale sobie bez nich radzi. Zamiast jajecznicy, weganie jedzą tofucznicę (jak nazwa podpowiada: z tofu), a bezę i makaroniki przygotowują z aquafaby (wody, która zostaje po odsączeniu ciecierzycy z puszki/słoika lub woda, która zostaje po jej ugotowaniu).
→ Zobacz przepis na majonez z aquafaby
Jeśli w przepisie podane jest jedno lub dwa jajka, wówczas można z powodzeniem je pominąć, nie dodając żadnego jego zamiennika, a jedynie zwiększając ilość składników płynnych (mleka, wody, soku). Skorzystać można też z któregoś z substytutów dla jajek. Wszystko zależy od potrawy i przepisu.
Naleśniki bez jajek. Siemię lniane da radę!
Do ciasta naleśnikowego dodaje się jajko, by było ono sprężyste i uzyskało jednolitą konsystencję. Można je jednak z powodzeniem zastąpić papką z siemienia lnianego (1 łyżka zmielonego siemienia lnianego wymieszana z trzema łyżkami gorącej wody zastępuje jedno jajko). Siemię sprawi, że ciasto będzie wilgotne i elastyczne.
Są również osoby, które niczym jajka nie zastępują, gdy mają ochotę na naleśniki lub krokiety (ewentualnie dodają więcej mąki lub mieszają ją z mąką ziemniaczaną).
A czym zastąpić jajka w cieście na pierogi? Niczym 😉 Bez nich jest ono smaczniejsze i bardziej elastyczne. Wiele tradycyjnych przepisów na ciasto pierogowe opiera się jedynie na mące i letniej wodzie.
Czym zastąpić jajka w ciastach?
Wypieki bez jajek cieszą się coraz większą popularnością. A i pomysłów na zastąpienie tego składnika jest coraz więcej. Do najpopularniejszych należą:
- jeden rozdrobniony widelcem banan*,
- 1/3 szklanki musu jabłkowego,
- 1/4 szklanki puree z suszonych moreli lub śliwek (uwaga: zmianie może ulec smak ciasta).
- 1/4 szklanki puree z pieczonej lub gotowanej dyni,
- 3 łyżki aquafaby.
* zamiennik dla jednego jajka
Wszystkie te zamienniki jajka nadają wypiekom wilgotności i sprawiają, że wszystkie składniki się ze sobą wiążą. Jeśli jednak ciasto ma wyrosnąć, wówczas konieczne jest dodanie do niego ½ łyżeczki sody oczyszczonej lub proszku do pieczenia.
O ile jednak zrobione tak kruche ciasto powinno się udać, o tyle pewna trudność z odnalezieniem odpowiedniego zamiennika może być w przypadku ciast biszkoptowych. Często sięga się wówczas po wspomniane już wcześniej specjalistyczne zamienniki jaj. Można również przygotować ciasto ucierane, podobne w smaku i konsystencji do wypieków biszkoptowych, które jednak zdecydowanie łatwiej upiec.
W naszym serwisie znajdziesz przepisy na ciasta bez jajek:
- wegańskie drożdżówki z kruszonką
- wegańskie naleśniki z karmelizowanymi owocami
- wegańskie oponki bez sera
- wegańskie ciasto czekoladowo-waniliowe
- babeczki bezglutenowe
Co zamiast jajka do panierki?
By związać wszystkie składniki w przypadku przygotowywania warzywnych lub mięsnych kotletów można sięgnąć po przecier pomidorowy, masło orzechowe, awokado, puree z ugotowanych ziemniaków, a także namoczone w wodzie lub mleku płatki owsiane.
Pytanie, czym zastąpić jajko, przygotowując panierkę. Tu idealnie nada się mleko skondensowane i przyprawy (np. czosnek, papryka chili). Można też użyć wody wymieszanej z mąką lub mlekiem albo samego nabiału (śmietany, kefiru lub jogurtu naturalnego).
A jak panierować rybę? Sprawdzi się sok z cytryny wymieszany z mąką i ziołami (m.in. tymiankiem).