Agrest albo się lubi, albo nienawidzi. Jest łatwy w uprawie, stąd często można spotkać go w przydomowych ogródkach. Owoce wykorzystuje się do przygotowania deserów i dżemów lub je, i tak smakują najlepiej, bezpośrednio z krzaka. A jakie mają właściwości prozdrowotne?
Agrest a zdrowie
Właściwie mowa o porzeczko agreście (Ribes uva-crispa L.), kolczastym krzewie z rodziny agrestowatych. Wśród odmian wyróżniamy te o skórce zielonej, żółto-białej, różowej, czerwonej lub ciemnofioletowej.
Jeszcze kilka lat temu owoce te były obecne w niemal każdym ogrodzie, gdzie rosły obok krzaków porzeczki. I choć dostępu do świeżych jagód broniły mało delikatne kolce, niektórych to nie odstraszało. Latem agrest dawał orzeźwienie i bardzo dobrze smakował. Dziś nieco o nim zapomnieliśmy, choć nadal pojawia się na lokalnych targach.
→ Przeczytaj również: Owoce jagodowe: maliny, truskawki, porzeczki, agrest, borówki, winogrona – „witaminowe bomby”
Agrest: właściwości odżywcze
Owoce agrestu kryją w sobie dużą ilość witamin i składników mineralnych.
- Imponuje przede wszystkim zawartością witaminy C, która naturalnie wzmacnia odporność. Nieco mniej w nim witaminy A oraz witamin z grupy B.
- W składzie agrestu znajduje się też krzem, będący m.in. bardzo ważnym elementem budulcowym kości (ich wapnienia i mineralizacji). Są też i inne cenne pierwiastki, np. magnez, wapń, fosfor i potas.
- Im ciemniejsze owoce, tym posiadają więcej antyoksydantów i są bardziej skuteczne w profilaktyce wielu chorób.
- Owoce agrestu obfitują w kwas cytrynowy, który znacząco ogranicza gromadzenie się żelaza w komórkach, w tym w mózgu, dzięki czemu zmniejsza ryzyko rozwoju chorób takich jak choroba Alzheimera i udar mózgu.
- Dzięki obecności błonnika, agrest reguluje procesy trawienia i wspomaga pracę jelit. Poprawia też apetyt i stanowi naturalny lek na zaparcia.
- Pozytywnie wpływa też na układ krążenia: wzmacnia ściany naczyń krwionośnych, usprawnia przepływ krwi, reguluje ciśnienie tętnicze.
- Dobrze działa również na układ nerwowy, m.in. wspomaga koncentrację i pamięć, łagodzi skutki stresu.
- Jest też skarbnicą luteiny – karotenoidu, który wspomaga pracę narządu wzroku (najwięcej tego przeciwutleniacza znajduje się w czerwonej odmianie agrestu).
- Agrest stanowi też odpowiednią przekąskę dla osób będących na diecie odchudzającej. 100 g tych owoców to zaledwie 40 kcal.
- Jest to też owoc o niskim indeksie glikemicznym (IG = 25).
Właściwości zdrowotne agrestu zbadali też naukowcy z Turcji. Wykazali oni, że ekstrakty z owoców i liści mają działanie przeciwwirusowe przeciwko wirusowi opryszczki zwykłej typu 1 (HSV-1) i RSV.
Do czego wykorzystać agrest?
Agrest nie tylko da upragnione orzeźwienie w upalny dzień (warto dodawać go do wody, przygotowując w ten sposób orzeźwiający napój). Owoce te idealnie nadają się na przetwory.
Można z nich przygotować:
- dżemy,
- konfitury,
- kompoty,
- soki,
- musy do ciast.
Agrest można też mrozić i suszyć. Zawiera pektyny, stąd idealnie nadaje się na galaretki. Latem warto przygotować z z jego udziałem ciasto pleśniak (skubaniec).
Jak zrobić nalewkę agrestową?
Składniki:
- dojrzałe owoce różowego agrestu,
- wódka 40%,
- 300-400 g cukru na kilogram owoców (jego ilość zależy od naturalnej słodyczy agrestu).
Dojrzałe owoce agrestu oczyść z szypułek i ogonków. Opłucz w letniej wodzie. Wrzuć do słoja i zalej alkoholem, tak by owoce były całkowicie przykryte. Można także zalać je spirytusem 75%, a następnie alkohol rozcieńczyć wodą, gdyby nalewka wyszła zbyt mocna.
Owoce zalane alkoholem od czasu do czasu wstrząsaj. Pozostaw na ok. miesiąc, następnie alkohol zlej do butelek, a owoce zasyp cukrem i postaw na słonecznym parapecie, maceruj.
→ Przeczytaj również: Dania ze szpinakiem. Dlaczego warto je jeść?
Od czasu do czasu słoikiem należy wstrząsnąć, by cukier całkowicie się rozpuścił. Po około 2 tygodniach do rozpuszczonego soku wlej alkohol. Nalewkę pozostaw do przegryzienia jeszcze przez tydzień lub dwa, następnie zlej do butelek. Pozostaw na kolejny miesiąc. Po ok. 3 miesiącach nalewka agrestowa będzie dobra do spożycia.
Taki trunek ma słodko-kwaśny smak. Będzie delikatniejszy, jeśli przygotujesz go z różowej odmiany agrestu.
Kosmetyki naturalne z agrestu
Agrest znalazł również zastosowanie w kosmetyce. Stanowi składnik wielu maseczek, toników oraz kremów przeciwzmarszczkowych. Pozytywnie działa na skórę: wygładza ją i czyni bardziej elastyczną, a wszystko to dzięki wspomnianym wcześnie składnikom odżywczym.
→ Przeczytaj również: Lawenda wąskolistna w kosmetyce. Jak zrobić domowe kosmetyki z lawendy?
Obecne w owocach witaminy A i C opóźniają procesy starzenia, pozytywnie wpływają również na naczynia krwionośne. Łagodzą podrażnienia i stany zapalne. Działają oczyszczająco i rozjaśniająco, pozytywnie wpływając na koloryt skóry.
