Lawenda wąskolistna (Lavandula angustifolia) to dobrze nam znany półkrzew, który kwitnie od lipca do sierpnia. Charakteryzuje się przyjemnym aromatem, który wydzielają gruczołki olejkowe, znajdujące się głównie na płatkach. Urzeka nie tylko pięknym, kojącym zmysły, zapachem, ale ma też właściwości lecznicze. Warto to wykorzystać, przygotowując z niej domowe kosmetyki.
Lawenda wąskolistna. Dlaczego warto ją mieć w ogrodzie?
Lawenda z całą pewnością należy do roślin, które warto mieć w ogrodzie (na balkonie również, bo lawenda w doniczce również czuje się dobrze). Rośnie do wysokości 70-90 cm (nada się na skalniak). Łodygi ma wzniesione, w dolnej części zdrewniałe, w górnej zielone. U ich szczytu są piękne kwiatostany w różnych odcieniach fioletu (uwielbiają je owady).
→ Przeczytaj również: Kiedy przycinać lawendę?
Jest to roślina klimatu śródziemnomorskiego, ma więc duże wymagania cieplne i świetlne. Preferuje miejsca dobrze nasłonecznione, ciepłe i zaciszne. Nie zaszkodzi jej krótkotrwała susza. Dobrze rośnie w glebie średniozwięzłej, przepuszczalnej, bogatej w związki wapnia (pH 6,5–7,5).
Wartości prozdrowotne lawendy
Uprawa lawendy wąskolistnej nie tylko upiększa nasz ogród, ale też pozwala pozyskać wartościowy surowiec o wielu prozdrowotnych właściwościach. Roślinę docenia się w fito- i aromaterapii. .
Kwiaty lawendy zawierają olejek eteryczny, w składzie którego obecna jest szeroka gamę związków terpenoidowych. Towarzyszą im też garbniki, związki trójterpenowe (np. kwas ursolowy), pochodne kumarynowe (np. m.in.herniaryna), antocyjany, kwasy organiczne, fitosterole i sole mineralne.
Lawendę wąskolistną nie bez powodu wykorzystywano w medycynie naturalnej od czasów starożytnych. Obecny w jej kwiatach olejek eteryczny:
- usprawnia procesy trawienia i przyswajania pokarmów (zwiększa wydzielanie soku żołądkowego i wytwarzanie żółci przez komórki wątroby oraz jej przepływ przez drogi żółciowe),
- działa moczopędnie i napotnie,
- uspokaja (niektóre składniki olejku lawendowego, jak linalol i terpineol wywierają bezpośredni wpływ na ośrodkowy układ nerwowy; zmniejszają stan napięcia nerwowego, uczucie niepokoju oraz ułatwiają zasypianie),
- łagodzi bóle brzucha (wykazuje działanie rozkurczowe na mięśnie gładkie jelit, dróg żółciowych oraz dróg moczowych),
- stosowany miejscowo do masażu łagodzi dolegliwości menstruacyjne,
- działa antybakteryjnie,
- wzmacnia odporność komórkową organizmu.
Lawendowy olejek eteryczny. Do czego wykorzystać?
Olejek lawendowy jest wykorzystywany w gabinetach masaży i w czasie aromaterapii (np. podczas przeziębienia). Wycisza, relaksuje i zmniejsza bóle głowy. To środek antyseptyczny, rozkurczowy, moczopędny, uspakajający i łagodzący bóle głowy, którego działanie zostało potwierdzone w licznych badaniach klinicznych.
- Skutecznie łagodzi dolegliwości skórne. Przymoczki mocno nasączone lawendowym naparem stosuje się przy cerze bardzo tłustej, podobnie jak toniki na bazie kwiatów i alkoholu (dobrze sprawdzają się również jako płyn po goleniu).
- Napar z kwiatów lawendy polecany jest jako płukanka po myciu włosów, zwłaszcza tych przetłuszczających się.
- Kwiaty i napary z ziela dodaje się do kąpieli, bo pobudzają krążenie, mają działanie odświeżające oraz antyseptyczne.
- Olejek lawendowy naniesiony na skórę działa przeciwbakteryjnie, przeciwgrzybiczo i przeciwświądowo, a dzięki obniżeniu wrażliwości nerwów czuciowych zmniejsza nasilenie bólu w chorobie reumatycznej.
Jak zrobić domowe kosmetyki z lawendy?
Lawendowa kuracja dla cery trądzikowej
Garść ziela, czyli kwiaty, łodygi i liście, zalej 0,5 l wrzątku i parz pod przykryciem przez około 10 min. Powstały napar przecedź i pij rano na czczo oraz wieczorem przed snem po około 200 ml, a pozostały płyn wykorzystaj do przemywania skóry pokrytej trądzikiem. Taka lawendowa kuracja doskonale oczyści organizm od wewnątrz i z zewnątrz.
Domowy lawendowy płyn do płukania ust
Na bazie lawendy warto przygotować płukankę do ust, która dodatkowo wzmocni zęby i dziąsła. Wystarczy, jak przygotujesz mocny napar, zalewając łyżkę stołową kwiatów szklanką wrzątku. Herbatkę pozostaw do naciągnięcia przez około 5 min, następnie wykorzystaj do płukania jamy ustnej kilka razy w ciągu dnia.
Olejek lawendowy na piękne dłonie i paznokcie
Olejek lawendowy możesz wykorzystać do pielęgnacji dłoni i paznokci. Do około 50 ml oleju bazowego, którym może być olej ze słodkich migdałów lub oliwa z oliwek, dodaj maksymalnie 25-30 kropli olejku lawendowego, a także wzbogać witaminą E, najlepiej 400 IU. Przed zastosowaniem olejku, możesz go delikatnie podgrzać, wkładając buteleczkę do szklanki z gorącą wodą.
Ciepłą, lawendową oliwkę delikatnie wcieraj w dłonie i paznokcie. Pozostaw lekką warstwę specyfiku na skórze, nadmiar usuń. Możesz na dłonie nałożyć rękawiczki i zostawić taki kompres olejowy na dłoniach najlepiej przez całą noc.
Olejek lawendowy możesz również dodać do zwykłego kremu do rąk (na 125 g kremu 25-30 kropli i jedna kapsułka witaminy E). Taki kosmetyk również będzie skuteczny.
→ Przeczytaj również: Jak naturalnie dbać o paznokcie?
Oczyszczająca parówka z lawendy
Kwiaty lawendy z powodzeniem możesz wykorzystać do przygotowania parówki leczniczej i oczyszczającej, którą szczególnie polecamy osobom mającym skórę suchą i zaczerwienioną.
Możesz wykonać ją na samej lawendzie lub wzbogacić innymi sezonowymi ziołami oraz kwiatami, m.in. nagietkiem, szałwią, rumiankiem, miętą, chabrem, ślazem, różą.
Wystarczy, jak pełną garść ulubionych ziół i kwiatów zalejesz około0,5 l wrzątku i delikatnie pogotujesz na małym ogniu przez 15 min. Gorącą i prawie wrzącą ziołową wodę zdejmij z ognia i nad naczyniem pochyl głowę, okrytą ręcznikiem. Taka kąpiel parowa powinna trwać około 10 min.
Jeżeli nie masz pod ręką świeżych lub suszonych ziół lawendy, możesz zastosować olejek lawendowy (wystarczą 3-4 krople).
Lawendowa kąpiel
Kąpiele z dodatkiem kwiatów i liści lawendy mają właściwości łagodzące, przeciwzapalne, dezynfekujące, a także doskonale odprężają i relaksują. Warto dodawać roślinę bezpośrednio do wody w postaci świeżej lub suszonej (te jednak lepiej wcześniej zagotować i do kąpieli wlać tylko intensywny napar).
Woreczek z lawendą możesz również powiesić tuż pod strumieniem wody i w ten sposób dodać kąpieli specyficznego aromatu.
Lawenda doskonale komponuje się również z innymi ziołami i kwiatami. Możesz więc modyfikować i zmieniać recepturę w zależności od upodobania i zielarskiego sezonu. Zazwyczaj musisz mieć ok. 150-200 g jednego lub kilku ziół. Dla wzmocnienia zapachu ziołowej kąpieli możesz też wkropić kilka kropel ulubionego olejku eterycznego.
Jak nie masz kwiatów lawendy, możesz również przygotować lawendowy olejek do kąpieli. Wystarczy, jak połączysz około 125 ml neutralnego w zapachu oleju bazowego z 15 kroplami olejku eterycznego z lawendy i 15 ml lecytyny. Wszystkie składniki musisz przed użyciem wstrząsnąć i do jednej kąpieli wlać 2 łyżki stołowe olejku. Jeżeli chcesz zrobić od razu większą ilość, wystarczy zwiększyć podane proporcje.
Sól lawendowa do kąpieli
Na bazie suszonych kwiatów lawendy możesz przygotować domową sól do kąpieli. Wystarczy, jak weźmiesz około 0,5 kg soli morskiej i dorzucisz do niej pełną garść suszonego kwiatu lawendy. Oba składniki wsyp do szklanego słoja, szczelnie zamknij, potrząśnij i pozostaw na 7 dni, by sól nabrała mocy. Jeżeli chcesz, żeby dodatkowo miała niebieski kolor, możesz wzbogacić ją suszonymi kwiatami bławatka (wystarczy kilka sztuk).
Garść soli wsyp do bawełnianego woreczka i włóż na kwadrans do ciepłej wody w wannie. Po 15 min kąpiel będzie gotowa.
Olejek lawendowy na ukąszenia
Gdy na skórze pojawiają się swędzące i piekące miejsca po ukąszeniu komarów, przygotuj lekarstwo z dodatkiem lawendowego olejku eterycznego. Na łyżkę stołową oleju o neutralnym zapachu dodaj ok. 5 kropli olejku z lawendy i z drzewa herbacianego. Delikatnie wymieszaj i wcieraj w swędzące miejsca.
