Jak zrobić sos grzybowy, by uzupełniał smak dań mięsnych i makaronów? To nie jest wcale trudne zadanie, o ile zna się kilka kulinarnych trików. Jeśli jesteście nimi zainteresowani, zapraszamy do lektury!
Jak zrobić sos grzybowy? Jakie grzyby będą najlepsze?
Grzyby najczęściej zbieramy jesienią, by w tym chłodnym okresie roku móc z nich przygotować smaczne i pożywne dania. Tu prym wiedzie zupa grzybowa, ale są one niezbędne również do bigosu, pierogów z kapustą i grzybami czy czerwonego barszczu, gdzie stanowią istotną przyprawę.
→ Przeczytaj również: Jak suszyć grzyby w piekarniku?
Bez nich trudno też przygotować prawdziwy sos grzybowy, który gotowały nasze babcie i podawały zwłaszcza do dań mięsnych. One najczęściej przygotowywały go z prawdziwków, podgrzybków czy maślaków, to bowiem grzyby nie tylko najsmaczniejsze, ale też dość popularne w polskich lasach.
Dziś oczywiście możemy zastąpić je pieczarkami, jednak umówmy się: sos pieczarkowy a sos grzybowy to dwa różne dania.
→ Przeczytaj również: Czy dzieci mogą jeść grzyby?
Jak zrobić dobry sos grzybowy?
- Dobry sos grzybowy jest wtedy, gdy użyjesz do niego świeżych grzybów, ale smaczny będzie również wtedy, gdy sięgniesz po grzyby suszone lub mrożone (→ przeczytaj więcej na temat mrożenia grzybów).
- Jeśli masz świeże grzyby, dokładnie je wyczyść, usuwając piasek, mech i igły. Idealnie, gdyby nie trzeba ich myć pod zimną wodą. Jeśli jest taka konieczność, zrób to szybko, by grzyby nie nasiąknęły wodą.
- Małe grzybki możesz dodać do sosu w całości, ewentualnie przekrój je na pół. Większe podziel na mniejsze kawałki.
- Sos grzybowy idealnie pasuje do mięs, np. polędwiczki, ale jest też świetnym dodatkiem do makaronu, placków ziemniaczanych czy kaszy (np. gryczanej).
- Jeśli robisz sos z mrożonych grzybów, najpierw je rozmroź i odlej nadmiar wody.
- Smak grzybów wyostrza ocet jabłkowy lub sok z cytryny.
- Do sosu grzybowego najlepiej smakuje słodka śmietanka 30 proc., ale można zastąpić ją serkiem mascarpone.
- Uzupełnieniem smaku sosu grzybowego może też być tymianek i sos sojowy.
Przepis na sos grzybowy
- W pierwszej kolejności podsmaż na maśle klarowanym (→ zobacz jak zrobić masło klarowane) poszatkowaną cebulę oraz 3-4 ząbki czosnku (pokrojone w plastry lub przeciśnięte przez praskę).
- Po kilku minutach dodaj wyczyszczone i pokrojone grzyby. Smaż całość 20-25 minut (sprawdź, czy grzyby są miękkie).
- Dodaj śmietankę 30 proc. (200 ml), pół pęczka natki pietruszki i dopraw do smaku solą, pieprzem i – jeśli używasz – octem jabłkowym (2-3 łyżki).
- Jeśli sos jest za rzadki, trzeba go odparować (gotować bez przykrycia), jeśli za gęsty – dolać więcej śmietanki albo trochę wody.
Jeśli do sosu używasz suszone grzyby, najlepiej najpierw zalej je wrzątkiem i odstaw na 1-2 h. Gdy zmiękną, ugotuj je w tej wodzie, w której się moczyły, następnie dodaj podsmażoną na maśle cebulę. Gotuj 40-45 min. By sos zgęstniał, zrób zasmażkę z 1 łyżki mąki i niewielkiej ilości masła. Dodaj ją do gotujących się grzybów, wlej śmietanę, dopraw solą i pieprzem, a tuż przed podaniem posyp posiekaną natką pietruszki.
→ Przeczytaj również: Objawy zatrucia grzybami
A może gotowy sos grzybowy?
Domowy sos grzybowy jest nieporównywalny w smaku z produktami gotowymi. Po pierwsze dlatego, że robisz go samemu, najpewniej z zebranych przez siebie grzybów. I po drugie: nie dodajesz do niego niczego poza kilkoma podstawowymi składnikami.
Z kolei w produktach instant grzybów jest niewiele (w jednym z sosów w proszku wiodącej marki jest 2,9 proc. maślaków i 2,5 proc. borowików 😒), resztę zaś stanowią dodatki wzmacniające smak i zapach, jak aromaty, koncentrat sosu z pieczarek, cukier czy tłuszcz palmowy.
Alternatywą są produkty ekologiczne, np. proszek grzybowy, w składzie którego jest tylko borowik (40 proc.), koźlak (30 proc.) i podgrzybek (30 proc.). Kupić też można grzybowy koncentrat bez środków konserwujących, za to z borowikiem (60 proc.), podgrzybkiem (20 proc.) i maślakiem (20 proc.) w składzie.
