Gotowanie grzybów to nie tylko technika, ale też sztuka. Wymaga cierpliwości i odpowiedniej wiedzy. Chcesz zachować ich wyjątkowy aromat i jędrną konsystencję, a przy tym uniknąć problemów trawiennych? Dowiedz się, jak długo gotować grzyby!
Jak długo gotować grzyby?
W skrócie:
- Czas gotowania zależy od rodzaju grzybów, ich wielkości oraz tego, czy są świeże, suszone czy mrożone.
- Proces gotowania zaczyna się dopiero wtedy, gdy woda zaczyna wrzeć, a nie w momencie wrzucenia grzybów do garnka.
- Regularnie usuwaj pianę, która zbiera się na powierzchni – to pozwoli uzyskać klarowny wywar.
- Gotowane grzyby są lżej strawne i mają mniej kalorii niż smażone. To czyni je świetnym wyborem dla osób dbających o zdrową dietę.
- Jeśli gotujesz grzyby leśne, takie jak borowiki, prawdziwki czy koźlaki, najlepiej wrzuć je do zimnej wody z odrobiną soli. Dzięki temu wydobędziesz pełnię ich smaku i aromatu.
→ Przeczytaj również: Grzyby – rodzaje, właściwości. Jak zbierać?
Czas gotowania różnych gatunków grzybów
Gotowanie grzybów to nie tylko kwestia smaku, ale też bezpieczeństwa i zachowania ich wartości odżywczych. Czas, jaki poświęcisz na gotowanie, zależy od gatunku i wielkości grzybów. To ma ogromne znaczenie, jeśli chcesz uzyskać idealną konsystencję i smak.
- Młode, delikatne grzyby, takie jak maślaki czy podgrzybki, potrzebują krótszego gotowania, wystarczy ok. 15 min. Dzięki temu zachowują swoją miękkość i subtelny aromat.
- Grzyby o średniej twardości, jak boczniaki czy koźlaki, wymagają nieco więcej czasu, zazwyczaj od 25 do 30 min. Taki czas pozwala im w pełni rozwinąć smak i teksturę, co sprawia, że świetnie pasują do różnych potraw.
- Z kolei twardsze gatunki, jak rydze, kurki, prawdziwki czy borowiki, potrzebują dłuższego gotowania – od 35 do 40 min. Dopiero po tym czasie stają się miękkie i łatwiejsze do strawienia.
Jeśli używam grzybów surowych, zawsze przed dodaniem do potrawy wstępnie przesmażam je na maśle. To uwydatnia ich smak. Podobnie z większymi ilościami grzybów suszonych. Najpierw je obgotowuję, później chwilę przesmażam na maśle i dodaję do głównego dania, które następnie dusze lub gotuję
– mówi Zofia Leszczyńska-Niziołek, doświadczona grzybiarka, autorka książki „Polowanie na grzyby: od borowika do grzybowej”. I dodaje:
Jeżeli to pojedyncze grzyby do smaku, np. do rosołu, po prostu wrzucam garść suszu.
Gotowanie grzybów suszonych
Suszone grzyby to prawdziwy skarb w kuchni. Jednak, aby w pełni cieszyć się ich smakiem i aromatem, trzeba je odpowiednio przygotować.
→ Przeczytaj, jak suszyć grzyby w piekarniku?
Pierwszym krokiem jest namaczanie – to absolutnie kluczowy etap, który przywraca grzybom ich naturalną strukturę, a także ułatwia dalsze gotowanie. Bez tego procesu mogą pozostać twarde, a ich konsystencja nie będzie zbyt przyjemna.
Jak przygotować grzyby suszone do gotowania?
Namaczanie nie tylko skraca czas gotowania, ale również intensyfikuje smak grzybów. Najlepiej moczyć je przez min. 3 h, choć idealnym rozwiązaniem jest pozostawienie ich w wodzie na całą noc. W ten sposób staną się miękkie i gotowe do dalszej obróbki. Co więcej, nie wylewaj wody, w której się moczyły – po przecedzeniu może posłużyć jako aromatyczna baza do zup lub sosów.

Ile czasu gotować grzyby suszone?
Po namoczeniu, grzyby należy gotować przez około 45 do 60 min. To zazwyczaj wystarczający czas, aby stały się miękkie i przyjemne do jedzenia. Warto jednak pamiętać, że czas gotowania może się różnić w zależności od gatunku grzybów oraz ich wielkości. Kluczem jest cierpliwość i regularne sprawdzanie, czy osiągnęły już pożądaną miękkość.
→ Zobacz przepis na zupę dyniową z grzybami
Gotowanie grzybów przed mrożeniem i marynowaniem
Mrożenie grzybów to doskonały sposób na przedłużenie ich świeżości oraz zachowanie intensywnego smaku. Aby jednak proces przebiegł pomyślnie, należy odpowiednio przygotować grzyby. Kluczowym krokiem jest krótkie obgotowanie, które pozwala zachować zarówno smak, jak i strukturę grzybów. Podobnie jest w przypadku grzybów przeznaczonych do marynowania – gotowanie to nieodzowny etap przed zanurzeniem ich w zalewie octowej.
Jak długo gotować grzyby przed zamrożeniem?
Przygotowując grzyby do mrożenia, należy pamiętać, że różne gatunki wymagają różnego czasu gotowania:
- Borowiki, podgrzybki, prawdziwki – gotuj przez ok. 7 min,
- Kurki, rydze, maślaki – gotuj przez ok. 12 min.
Dzięki odpowiedniej obróbce termicznej grzyby po rozmrożeniu będą równie smaczne i aromatyczne, jak te świeżo zebrane.
→ Przeczytaj również: Jak mrozić grzyby?
Jak długo gotować grzyby do marynowania?
Marynowanie grzybów to tradycyjny sposób na ich przechowywanie, który pozwala cieszyć się ich smakiem przez cały rok. Zanim jednak wrzucisz grzyby do zalewy octowej, musisz je odpowiednio ugotować. A to dlatego, że proces gotowania nie tylko zmiękcza grzyby, ale także przygotowuje je do wchłonięcia aromatycznej zalewy
Rydze, kurki, maślaki i borowiki gotuj od 5 do 20 min, w zależności od wielkości i twardości grzybów.
Obróbka termiczna grzybów – inne metody
Istnieje wiele technik, które pozwalają zachować wyjątkowy smak i wartości odżywcze grzybów.
Blanszowanie grzybów – kiedy i jak to robić?
Blanszowanie to szybka, a zarazem skuteczna metoda przygotowania grzybów przed mrożeniem. Polega na krótkim zanurzeniu ich we wrzątku, co pozwala zachować kolor, smak i teksturę.
Blanszowanie nie tylko ułatwia proces mrożenia, ale także przedłuża świeżość grzybów, co jest kluczowe, gdy chcesz je przechowywać na dłużej.
- Grzyby takie jak borowiki czy podgrzybki doskonale nadają się do blanszowania zamiast tradycyjnego gotowania.
- Dzięki blanszowaniu zachowują swoją jędrność i intensywny smak.
- Po blanszowaniu należy szybko schłodzić grzyby w zimnej wodzie, aby zatrzymać proces gotowania.
Smażenie grzybów – alternatywa dla gotowania
Smażenie to popularna alternatywa dla gotowania, która nadaje grzybom intensywny smak i aromat. Warto jednak pamiętać, że smażone grzyby mogą być nieco cięższe do strawienia. Aby uzyskać najlepsze rezultaty, grzyby leśne, takie jak borowiki czy podgrzybki, warto wcześniej ugotować lub zblanszować. Dzięki temu staną się bardziej miękkie i łatwiejsze do przyswojenia, co jest szczególnie ważne, gdy planujesz je podać jako dodatek do dań głównych.
- Grzyby mun, znane ze swojej chrupkości, doskonale sprawdzają się w daniach typu stir-fry.
- Smażenie wydobywa pełnię smaku grzybów, ale też zwiększa ich kaloryczność.
- Warto stosować tę metodę z umiarem, zwłaszcza jeśli dbasz o zdrową dietę.

Duszenie grzybów – jak zachować ich aromat?
Duszenie to metoda, która pozwala zachować naturalny aromat i miękkość grzybów. Polega na gotowaniu ich w niewielkiej ilości płynu, co wydobywa pełnię smaku. Duszenie jest idealne, gdy chcesz podać grzyby jako dodatek do dań głównych, bo zachowują one swoją strukturę i intensywny aromat, który wzbogaci każde danie.
- Duszenie pozwala zachować świeżość i smak grzybów na dłużej.
- Grzyby stają się miękkie i aromatyczne, co czyni je idealnym składnikiem wielu potraw.
→ Przeczytaj również: Jak wygląda kania?
Przygotowanie grzybów przed gotowaniem
Zanim przystąpimy do gotowania, trzeba starannie oczyścić grzyby z trawy, piasku i ziemi. To nie tylko kwestia estetyki – nikt przecież nie chce natrafić na ziarenka piasku w potrawie, prawda?
Jednym z najskuteczniejszych sposobów na pozbycie się drobinek piasku jest zanurzenie grzybów w wodzie z odrobiną soli. Sól działa jak naturalny środek czyszczący i pomaga usunąć wszelkie zanieczyszczenia.
Uwaga : nie moczmy grzybów zbyt długo, bo mogą stracić swoją jędrność i intensywny smak.
Niektóre grzyby, np. maślaki, trzeba też obrać ze skórki.
→ Zobacz, jak zrobić sos grzybowy
Czyszczenie grzybów – jak to zrobić prawidłowo?
Czyszczenie grzybów wymaga precyzji i delikatności. Zanim je ugotujemy, zamrozimy czy ususzymy, musimy dokładnie oczyścić je z piasku, liści i ziemi. Można to zrobić na kilka sposobów:
- pod bieżącą wodą,
- przy użyciu szczoteczki,
- za pomocą wilgotnej ściereczki.
Każda z tych metod ma swoje zalety, ale najważniejsze jest, by nie uszkodzić delikatnej struktury grzybów.

Grzyby, które planujemy zamrozić, zamarynować czy ususzyć, wymagają szczególnej uwagi. Przed mrożeniem i marynowaniem muszą być naprawdę dobrze oczyszczone, aby uniknąć nieprzyjemnych niespodzianek po rozmrożeniu lub w trakcie marynowania. Warto przygotować sobie do tego odpowiednie stanowisko z nakryciem stołu (sprawdza się gazeta albo cerata), miskami, nożem i ręcznikiem.
Jeśli musicie przechowywać grzyby w lodówce, powinniście zostawić je oczyszczone ręcznie, ale nieumyte. Pamiętajcie, że jeśli są bardzo brudne, podeschną w lodówce i następnego dnia trudniej będzie je doczyścić
– podpowiada Zofia Leszczyńska-Niziołek. I dodaje:
Czernidłak kołpakowaty, dojrzała pieczarka łąkowa czy suchogrzybe złotopory nie dotrwają do następnego dnia i musicie się nimi zająć od razu.
Czy solić grzyby podczas gotowania?
Jeśli chodzi o solenie grzybów podczas gotowania, istnieje jedna prosta zasada: sól dodajemy dopiero pod koniec. Dlaczego? Bo jeśli posolimy je na początku, mogą stracić swoją naturalną strukturę i smak.
Dodatkowe wskazówki kulinarne
Jakie przyprawy dodać do gotowania grzybów?
Gotowanie grzybów to nie tylko kwestia odpowiedniego czasu, ale także właściwego doboru przypraw, które podkreślą ich naturalny smak. Aby wzbogacić aromat, warto sięgnąć po zioła takie jak:
Te przyprawy nie tylko dodają głębi, ale również wprowadzają subtelne nuty, które idealnie współgrają z ziemistym charakterem grzybów.
→ Przeczytaj również: Pieczarki – wartości odżywcze i zastosowanie
Eksperymentowanie z różnymi przyprawami może prowadzić do odkrycia nowych, zaskakujących połączeń smakowych:
- tymianek i rozmaryn świetnie komponują się z grzybami leśnymi, dodając im wyrazistości,
- pieprz i liść laurowy mogą nadać potrawom z suszonych grzybów pikantności i głębi.
Warto pamiętać, że przyprawy najlepiej dodawać na początku gotowania, aby miały czas na pełne uwolnienie swoich aromatów.

Mity na temat gotowania grzybów
Niekiedy można usłyszeć, że wywar z gotujących się grzybów może podpowiedzieć nam, czy w garnku znajdują się grzyby trujące. Podobno pomóc ma w tym srebrna łyżeczka, która, jeśli zacznie czernieć, ma wskazywać na to, że w wywarze są grzyby trujące.
Zapewniamy, że nawet w zupie przyrządzonej z samych borowików szlachetnych srebrna łyżeczka zmieni kolor ze względu na siarkę, której grzyby mają sporo, a nie toksyny, których te borowiki nie zawierają. Tak samo kolor zmieni łyżeczka w zupie z muchomorów zielonawych (sromotnikowych)
– mówi Justyn Kołek, grzyboznawca, autor książki „Grzybownik”.
Mitem jest też, że cebula ściemnieje, jeśli wrzucisz ją do zupy, w której znajdują się trujące grzyby.
Obrana cebula dodana do gotujących się grzybów, np. borowików ceglastoporych, zmieni trochę kolor, ale nie z powodu toksyn, których borowiki te nie mają, lecz ze względu na zawarte w nich barwniki
– dodaje.
→ Przeczytaj również: Objawy zatrucia grzybami
Wywar z grzybów – jak go wykorzystać w kuchni?
Wywar z gotowanych grzybów to prawdziwy skarb w kuchni, który można wykorzystać na wiele sposobów. Ten aromatyczny płyn, pełen smaku i wartości odżywczych, stanowi dobrą bazę do zup i sosów.
Wywar z grzybów można wykorzystać jako bazę do:
- klasycznej zupy grzybowej, która zachwyci intensywnym aromatem,
- sosów, aby wzbogacić ich smak i nadać im głębi,
- risotto lub kaszotto – nada potrawom niepowtarzalnego charakteru.
Pamiętaj, aby przechowywać wywar w lodówce i zużyć go w ciągu kilku dni, albo zamrozić, aby cieszyć się jego smakiem przez dłuższy czas.
Bezpieczeństwo spożycia grzybów
Temat bezpieczeństwa spożycia grzybów niezmiennie budzi zainteresowanie, ale i pewne obawy wśród miłośników tych leśnych przysmaków. Grzyby, choć cenione za wyjątkowy smak i wartości odżywcze, mogą stanowić zagrożenie, jeśli nie zostaną odpowiednio przygotowane.
Kluczową rolę odgrywa umiejętność rozróżniania gatunków jadalnych od trujących oraz świadomość tego, że gotowanie grzybów nie pozbawia śmiertelnie trujących muchomorów toksyn.
Amanitotoksyny zawarte w tych grzybach nie ulegają rozkładowi w wysokiej temperaturze, dzieje się to dopiero powyżej 280°C, niemożliwej do uzyskania w domowych warunkach.
Grzyby trujące – jak obróbka termiczna wpływa na ich bezpieczeństwo?
W świecie grzybów istnieją gatunki, które na surowo są trujące, ale po odpowiedniej obróbce termicznej stają się bezpieczne do spożycia. Przykładem może być borowik ceglastopory (jest to grzyb warunkowo jadalny), który niedogotowany lub zjedzony na surowo powoduje dolegliwości gastryczne, jednak po ugotowaniu staje się jadalny.
I inny przykład: opieńka miodowa, która surowa lub niedogotowana może być trująca.
Dlatego najlepiej ją najpierw obgotować przez kilka minut i odlać wywar, po czym dopiero poddać ją dalszej obróbce.
– radzi Justyn Kołek, grzyboznawca,
To rodzi pytanie: czy grzyby zawsze trzeba gotować?
Obróbka termiczna, taka jak:
- gotowanie,
- smażenie,
- duszenie,
jest niezbędna w przypadku zdecydowanej większości grzybów.
W przypadku grzybów trujących, takich jak borowik ceglastopory, zaleca się gotowanie przez co najmniej 20-30 minut. To wystarczający czas, by zneutralizować toksyny i cieszyć się ich smakiem bez obaw o zdrowie.
Pamiętaj, że niektóre gatunki mogą wymagać dłuższego gotowania. Dlatego zawsze warto zasięgnąć porady ekspertów lub sięgnąć do atlasu grzybów, aby mieć pewność, że dany grzyb jest bezpieczny.