Jogurty roślinne to alternatywa dla produktów mlecznych. Są zdecydowanie lepiej dostępne niż kilka lat temu. Czy jednak zamienniki roślinne tradycyjnych jogurtów mlecznych spełniają podobną rolę jak fermentowana żywność w kubeczkach? I na co zwracać uwagę przy ich wyborze?
Jogurty roślinne. Co trzeba o nich wiedzieć?
Jogurty wegańskie, będące odpowiednikami fermentowanych produktów mlecznych, to przede wszystkim roślinne jogurty i kefiry. W porównaniu z nabiałem, produkty roślinne zawierają mniej składników mineralnych, takich jak wapń, fosfor, magnez czy potas, a także witamin, jak witamina D i B12.
Z tego powodu część producentów roślinnych alternatyw mlecznych poddaje swoje produkty procesowi fortyfikacji (wzbogaceniu), by zapewnić maksymalną ilość składników odżywczych.
Najbardziej popularną bazą na polskim rynku żywności roślinnej jest soja i kokos. Z kolei poza granicami naszego kraju można znaleźć również roślinne produkty fermentowane na bazie orzeszków ziemnych czy melasy.
Artykuł o wegańskich jogurtach pierwotnie ukazał się w drukowanym Biokurierze nr 4/2022. Możesz go przeczytać on-line. Zachęcamy również do przejrzenia archiwalnych numerów oraz do prenumeraty indywidualnej.
Jogurty roślinne: kokosowe, owsiane i sojowe
Roślinne surowce fermentowane cechują się wysoką zawartością przeciwutleniaczy, które zmniejszają ilość szkodliwych wolnych rodników tlenowych odpowiadających m.in. za uszkodzenie biomolekuł komórkowych, w tym kwasu DNA. Takie działanie wykazuje np. soja poddana procesowi hydrolizy jej nasion i modyfikacji prekursorów.
Naturalne jogurty sojowe cechują się również: wysoką zawartością białka i gęstością energetyczną, niską zawartością szkodliwych nasyconych kwasów tłuszczowych, a małą kalorycznością.
Jogurt kokosowy w porównaniu do sojowego ma niższą wartością odżywczą. Zawiera też większe ilości nasyconych kwasów tłuszczowych oraz mniejsze ilości białka. Jogurty owsiane z kolei dostarczają niewielkich ilości białka w porównaniu z jogurtem sojowym. Są za to źródłem cennych β-glukanów, regulujących m.in. poziom glukozy we krwi.
Czy wegańskie jogurty są zdrowe?
Dla osób, które z jakichś powodów, najczęściej z powodu alergii na białka mleka krowiego czy nietolerancję laktozy, muszą wykluczyć nabiał z diety, jogurty roślinne mogą stanowić świetną alternatywę dla tradycyjnych produktów mlecznych.
Urozmaicenie jadłospisu o produkty pochodzenia roślinnego, m.in fermentowane jogurty roślinne, może być również wartościowym krokiem w stronę zdrowia oraz planety. Wpisuje się to w założenia tzw. diety planetarnej, która polega na przyjmowaniu optymalnej ilości energii pochodzącej głównie z różnorodnych produktów pochodzenia roślinnego.
Nadmierne spożycie produktów zwierzęcych wiąże się z większym śladem węglowym, wodnym oraz potencjałem zakwaszającym glebę, dlatego też zasadne wydaje się urozmaicenie jadłospisu w alternatywne odpowiedniki roślinne.
Jogurt wegański. Skład jest ważny!
Do jogurtów roślinnych nierzadko dodawany jest cukier lub jego zamienniki. Wszystko po to, by produkt finalny nabrał pożądanych cech organoleptycznych. Kubek takiego jogurtu może zatem dostarczyć sporo kalorii.
Nie wszystkie jogurty roślinne ulegają też fortyfikacji (wzbogaceniu), np. w wapń czy witaminę D. Warto więc czytać etykiety produktów spożywczych i wybierać jogurty roślinne naturalnie niesłodzone i fortyfikowane. Warto też zrobić domowy jogurt roślinny.
Autorką artykułu jest mgr inż. Paula Nagel, ekspert ds. żywienia w Narodowym Centrum Edukacji Żywieniowej i Centrum Dietetycznym Online NIZP-PZH PIB w Warszawie.
