Szparagi były już znane w starożytnym Egipcie. Gościły również w kuchni Greków i Rzymian w II w p.n.e. Europa Północna sięgnęła po to warzywo stosunkowo późno, bo zaczęto je uprawiać dopiero w XVI w. Wyjątkowe w smaku i nadające daniom wykwintnego charakteru szparagi dziś cieszą się zasłużonym uznaniem.
Właściwości prozdrowotne szparagów
Szparagi obfitują w wiele cennych dla zdrowia składników odżywczych i witamin. Stanowią źródło witaminy C, witaminy E, kwasu foliowego, wapnia, fosforu i potasu. Zawierają ponadto asparaginę, saponiny sterydowe, kumarynę, wanilinę, rutynę, fruktany, lotne olejki oraz karotenoidy (fizaminę, kapsantynę). Obecne w warzywie sterole roślinne obniżają poziom cholesterolu we krwi.
→ Zobacz, jak zrobić zupę szparagową z pokrzywą [przepis]
Nie sposób też pominąć pozytywnego wpływu spożywania szparagów na układ pokarmowy. Obecny w nich błonnik poprawia perystaltykę jelit, zapobiega zaparciom i daje uczucie sytości przez długi czas. Towarzyszy mu inulina – probiotyk, który odżywia dobre bakterie jelitowe, a także glutation o właściwościach przeciwutleniających i wspomagający oczyszczanie organizmu z toksyn.
Szparagi są ponadto niskokaloryczne, stąd polecane są osobom na diecie odchudzającej.
Dawniej szparagi wykorzystywane były w medycynie ludowej. Doceniano ich działanie moczopędne i hipotensyjne (obniżające ciśnienie), uważano je również za afrodyzjak.
Niestety, mimo dobrego smaku i wielu wartości odżywczych, szparagi nie mogą gościć w nadmiarze w diecie osób z dną moczanową i kamicą nerkową. Zawierają duże ilości puryn, które mogą powodować gromadzenie się kwasu moczowego w organizmie. U osób wrażliwych spożycie szparagów może też spowodować wzdęcia.
Szparagi w kuchni
Sezon na szparagi trwa od połowy kwietnia do lipca. W tym czasie warzywa te często pojawiają się w naszych jadłospisach. Najczęściej przygotowujemy je jako dodatek do mięs i podajemy z delikatnym sosem, np. beszamelowym. Ze szparagów można również przygotować zupę i sałatki. Idealnie komponują się z makaronem lub ryżem.
Kocham szparagi, odkąd mam je w ogródku, za ich smak i bezproblemową uprawę. Dopiero kilka lat temu odkryłam, że zielone szparagi są pyszne na surowo. W smaku według mnie przypominają trochę fasolkę szparagową
– mówi Edyta Stępczyńska, autorka „Wegańskiej Kuchni Polskiej„.
Szparagi kiszone? Czemu nie!
I dodaje:
Moim ostatnim odkryciem są natomiast szparagi kiszone, które przygotowuje się dokładnie tak samo jak ogórki. Umyte szparagi z obranymi końcówkami wkładamy do wysokiego słoika, dodajemy czosnek, liść laurowy, ziele angielskie, ewentualnie liść chrzanu lub kawałek korzenia. Całość zalewamy wodą z solą (1 duża łyżka na 1 l wody). Woda może być ciepła (ale nie gorąca) lub zimna. Słoik szczelnie zakręcamy i czekamy kilka dni w zależności od temperatury otoczenia. Bardzo lubię i często grilluje również szparagi na patelni z niedużą ilością oleju lub piekę je w piekarniku. Obie wersje są proste w przygotowaniu i pyszne.
Większość z nas wyrzuca końcówki od szparagów. Edyta Stępczyńska, która sprzeciwia się marnowaniu jedzenia, podpowiada jednak, co zrobić, by je wykorzystać. Jej propozycją jest ekspresowa zupa szparagowa.
Przepis na wytrawną owsiankę ze szparagami
Owsianka to bardzo dobra propozycja na śniadanie. Najczęściej jadamy ją na słodko, ale na słono smakuje równie dobrze. Edyta Stępczyńska dzieli się z nami przepisem na owsiankę ze szparagami.
Składniki:
- 4 szparagi
- olej
- szalotka
- płatki owsiane błyskawiczne
- sól, pieprz
- świeży szpinak (opcjonalnie)
Sprawdź inne przepisy na: wytrawne owsianki
Szparagi z obranymi kilka cm od dołu łodyżkami kroimy na 1-2 cm kawałki. Na dwóch łyżkach oleju dusimy małą szalotkę, dodajemy szparagi i szczyptę soli, smażymy je przez chwilę, ciągle mieszając.
Dodajemy 3/4 szklanki płatków owsianych błyskawicznych, zalewamy wodą tak, by całość była przykryta i gotujemy dwie minuty ciągle mieszając. Pod koniec możemy dodać garść świeżego szpinaku. Całość przyprawiamy do smaku solą i odrobiną pieprzu.
Przez długi czas szparagi były warzywem zapomnianym, uprawianym rzadko. Dziś ich zbiory są coraz większe, a my samy coraz chętniej po nie sięgamy.
