Knedle ze śliwkami wielu z nas przywodzą na myśl czasy dzieciństwa i beztroski. Dawniej niemal każda gospodyni wiedziała, jak zrobić knedle ze śliwkami i przygotowywała je jesienią, i to nierzadko w ilościach hurtowych (polecamy i dziś, bo nadają się do mrożenia). Warto powrócić do tego smaku, zwłaszcza że mamy tu do czynienia z potrawą dość łatwą w przygotowaniu i tanią.
Knedle ze śliwkami: skąd pochodzą?
Choć wydawałoby się, że to danie typowo polskie, nie do końca tak jest. Knedle to bowiem przysmak naszych południowych sąsiadów, Czechów. Znane jest też w kuchni niemieckiej i austriackiej, skąd zresztą zapożyczyliśmy samo słowo „knedel” (z niem. Knödel, co oznacza 'kluska).
→ Zobacz też przepis na tartę ze śliwkami, kaszą gryczaną i kakao
W wersji tradycyjnej są to kuliste pierogi, gotowane w wodzie. Ciasto na knedle wyrabia się z ziemniaków (idealne rozwiązanie, gdy zostaną z obiadu) i niewielkiej ilości mąki, niekiedy też z twarogu. Niekiedy jednak knedle robi się z ciasta parzonego.
Sercem knedli są śliwki (najczęściej śliwki węgierki). Niekiedy jednak spotkać można knedle z truskawkami, ale też z morelami czy jabłkami. W tym zakresie panuje pełna dowolność i sezonowość, bo kluski wypełniano tym, co akurat było pod ręką.
→ Zobacz też przepis na powidła śliwkowe z czekoladą
Jak się robi knedle?
Przepisy na knedle ze śliwkami są różne. Wiele z nich to nic innego jak połączenie ziemniaków i mąki. My jednak chcemy zabrać Was na kulinarną podróż w czasie i zachęcić do zrobienia knedli z przepisu Jana Kazimierza Czarnoty, który jako gastronom (dziś powiedzielibyśmy kucharz) pracował m.in. w słynnej niegdyś klinice dr. Stanisława Apolinarego Tarnawskiego.
W 1909 r. wydał on książkę „Kuchnia jarska„, która szybko stała się bestsellerem i błyskawicznie znikała z księgarń. Nie tylko dlatego, że po ostatnią stronę wypełniona była przepisami na smaczne i zdrowe dania, ale też pokazywała, jak różnorodny jest świat warzyw i owoców. „Kuchnia jarska” bowiem, jak sam tytuł wskazuje, stanowiła zbiór przepisów na dania kuchni wegetariańskiej (choć z małymi wyjątkami, bo autor dopuszczał wykorzystanie ryb i raków). Latem 2024 publikacja doczekała się pięknie wydanej reedycji z nowymi ilustracjami, słowniczkiem wyrażeń kulinarnych. Sprawdź: Kuchnia Jarska
Zapytacie dlaczego to właśnie tak stary przepis na knedle ze śliwkami zwrócił naszą uwagę? Powody są co najmniej dwa:
- po pierwsze tradycyjna kuchnia, w tym stare receptury, mają w sobie coś magicznego: to kulinarny wehikuł czasu, który przenosi nas do smaków dobrze znanym naszym przodkom i nienaznaczonych dietą Zachodu,
- po drugie nakładem Wydawnictwa Gaj ukazała się reedycja „Kuchni jarskiej” i chcieliśmy sprawdzić, jak poradzono sobie z tym projektem (czy przepisy są zrozumiałe, a składniki łatwo dostępne).
→ Sprawdź też przepis na placek ze śliwkami
Knedle ze śliwką – przepis
Składniki:
- 250 g mąki orkiszowej (my użyliśmy typ 700)
- 1/2 łyżki masła
- 1 i 1/2 łyżki cukru (my dodaliśmy miód, → sprawdź, czym miód ekologiczny różni od konwencjonalnego)
- 1 jajko
- 50 ml wody lub mleka
- 15 śliwek węgierek (albo innych, ale w przypadku większych odmian, do jednego knedla dodaj pół śliwki)
Przygotowanie:
- Zagotuj wodę i lekko ją osól.
- Mąkę wymieszaj z masłem, cukrem, jajkiem oraz wodą lub mlekiem i zagnieć ciasto.
- Śliwki umyj i usuń pestki.
- Ciasto rwij na kawałki i oklejaj szczelnie każdą śliwkę.
- Knedle wrzuć do wrzątku.
- Po wypłynięciu gotuj chwilę, wyjmij z wrzątku i przelej zimną wodą.
- Podaj ze zrumienioną bułką tartą lub śmietaną.
Knedle są doskonałe na obiad, ale sprawdzą się też w ramach podwieczorku. Może nie należą do kanonu potraw dietetycznych, ale zjedzone raz na jakiś czas i z umiarem (choć z tym bywa różnie) nie zaszkodzą.
Ile gotować knedle?
Knedle po wypłynięciu na powierzchnię wody, potrzebują jeszcze 2-3 minut gotowania. Po tym czasie można je wyławiać cedzakową łyżką i podawać.