Placek ze śliwkami to smaczna propozycja na jesienny, sezonowy deser. Prezentujemy Wam przepis zainspirowany recepturą znajdującą się w książce „Kuchnia Jarska” autorstwa Jana Kazimierza Czarnoty. Publikacja ta wydana została po raz pierwszy w 1909 roku i doczekała się wielu wznowień, a ostatnio współczesnej reedycji. Sprawdźcie, jak przepis mistrza kucharskiego z początku wieku XX sprawdza się ponad 100 lat później.
O adaptację przepisu poprosiliśmy Joannę i Michała Litwińskich, których z pewnością już znacie z łamów Biokuriera. Przy okazji polecamy Wam również tekst na temat właściwości odżywczych śliwki.
Placek ze śliwkami: przepis
Składniki
- 125 g masła
- 100 g cukru lub miodu (my użyliśmy mniej, bo 50 g)
- 3 żółtka + 3 białka
- zapach skórki cytrynowej i wanilii
- 25 g drożdży
- 50 ml mleka
- 250 g mąki orkiszowej (my użyliśmy typu 450)
- 1 kg śliwek węgierek
Sposób przygotowania:
- Przygotuj rozczyn: do miski wkrusz drożdże, dodaj łyżeczkę miodu i łyżeczkę mąki. Wlej ciepłe (nie gorące!) mleko i dokładnie wymieszaj. Postaw w ciepłym miejscu i poczekaj aż wyrośnie.
- Masło utrzyj z pozostałym miodem, żółtkami i zapachem waniliowym.
- Dalej ucierając, dodawaj po trochu mąki. Wlej drożdże.
- Ubij pianę i dodaj do ciasta. Dokładnie wymieszaj. Jeśli ciasto byłoby zbyt rzadkie, dodaj łyżkę mąki.
- Ciasto zostaw w ciepłym miejscu, żeby podrosło.
- Piekarnik nagrzej do 180°C (grzanie góra – dół bez termoobiegu).
- Formę o wymiarach 20×30 cm wysmaruj masłem. Wyrośnięte ciasto przełóż do formy.
- Na cieście równomiernie ułóż połówki śliwek.
- Piecz przez 45 min.
Uwagi do przepisu
Możesz użyć innych śliwek, np. opal, a zamiast cukru dodać miód (my polecamy miód ekologiczny)
→ Zobacz przepis na: Tarta ze śliwkami, kaszą gryczaną i kakao
Placek ze śliwkami: oryginalny przepis z książki „Kuchnia Jarska”
Dwadzieścia pięć deka masła deserowego ucierać z dwudziestu dekami cukru i sześcioma żółtkami, zapachem skórki cytrynowej i wanilią (lub waniliną). Osobno rozrobić w filiżance dobrych drożdży za pięć centów, wsypywać podczas rozcierania potrosze jeden funt (50 deka) mąki, wlać drożdże rozrobione w pół filiżance mleka letniego, ubić pianę, dodać, wymiesić wszystko razem (jeżeliby ciasto było bardzo wolne, dosypać parę łyżek mąki, powinno być takie, jak na kładzione kluski). Ciasto dać na ciepło, aby podrosło. Następnie rozsmarować cienko na blasze do trzech centymetrów grubości, obrane z pestek śliwki układać na to ciasto, miejsce koło miejsca (nie całemi śliwkami lecz połówkami, trzymającemi się po dwie razem), wstawić do pieca, a po trzech kwadransach ma placek dosyć. Po wyjęciu krajać na kawałki niewielkie, spudrować suto cukrem (z dowolnym zapachem) i blaszaną łopatką zdejmować na półmisek i wydać. (Na blachach nigdy nie trzymać dłużej nad kwadrans, po wyjęciu z pieca ciast żadnych, gdyż naciągają zapachem żelaza). Taki sam placek można robić z czereśniami, wiśniami lub afinami (borówki, czarne jagody). Owoce pestkowe zawsze drelować z pestek.
„Kuchnia Jarska”: więcej o książce
„Kuchnia Jarska” autorstwa Jana Kazimierza Czarnoty to wydany w 1909 roku zbiór przepisów na potrawy kuchni roślinnej, wegetariańskiej (z małymi wyjątkami, gdyż w niektórych recepturach autor dopuścił wykorzystanie raków i ryb).
Jan Kazimierz Czarnota był gastronomem. Pracował m.in. w słynnej klinice dr. Stanisława Apolinarego Tarnawskiego (autora książki “Kosowska Kuchnia Jarska”).
→ Zobacz przepis na: Powidła śliwkowe z czekoladą
Książka kucharska „Kuchnia Jarska” zdobyła bardzo dużą popularność i doczekała się w okresie międzywojennym kilku wznowień. Po wielu latach, za sprawą graficzki Aleksandry Sadownik, nakładem Wydawnictwa Gaj ukazała się współczesna reedycja książki. Nowowydana Kuchnia Jarska to 270 przepisów, piękne grafiki, słowniczek trudniejszych pojęć.
To wspaniały podręcznik jarskiego gotowania. Nietuzinkowy, bo oryginalny nieomal w każdym daniu. Dziś sporo literatury w tym temacie, ale ta przenosi nas na inny poziom postrzegania tej bezmięsnej kuchni. Polecam, bo nic lepszego jak odnawiać przepisy z minionych epok; danie tak przygotowane ma w sobie oczywisty smak, ale i nieoczywistą opowieść nad talerzem. To najlepsza metoda na wzbudzenie kolejnych zmysłów przy wspólnym stole
– mówi Maciej Barton, szef kuchni w Ostoja Chobienice SPA, pasjonat tradycyjnej kuchni.
👉 Książka dostępna jest w sklepie Wydawnictwa Gaj. Możesz też kupić ją na Allegro ze smartem.
👉 Sprawdź także przepis na ciasto orkiszowe ze śliwkami
