Ostropest plamisty to jeden z ważniejszych gatunków roślin leczniczych. Ceni się go zarówno w ziołolecznictwie, jak i medycynie. Ma udowodnione działanie w leczeniu wielu ostrych i przewlekłych chorób wątroby. Jak go stosować?
Ostropest plamisty. Jak wygląda?
Ostropest jest rośliną dwuletnią, należącą do rodziny astrowatych. Rośnie w okolicach Morza Śródziemnego oraz na Wyspach Kanaryjskich. Zdziczałą formę rośliny można spotkać w Ameryce Północnej i Południowej, Australii, Europie, jak również w Polsce.
Już w starożytnej Grecji i Rzymie ostropest plamisty stosowany był przy schorzeniach wątroby i w żółtaczce. O jego dobroczynnych właściwościach rozpisywała się św. Hildegarda.
Do końca XIX wieku ostropest był uprawiany w Europie jako warzywo. Jego koszyczki kwiatowe były namiastką karczocha. Młode liście przyrządzano jak szpinak, korzenie po ugotowaniu przypominały salsefię (kozibród parolistny), a prażone nasiona stanowiły substytut kawy.
→ Przeczytaj również: Odporność: jak ją wzmocnić?
Nazwa rodzajowa ostropestu pochodzi od greckiego słowa silybon (lub silybos) oznaczającego kępę. Wymyślił ją grecki lekarz Dioscorides w 100 r. p. n. e. i najprawdopodobniej nawiązuje do okazałych purpurowych, czerwono-fioletowych kwiatów przypominających oset. Kwitnie od końca czerwca do połowy sierpnia. Owocem rośliny jest ciemna, duża niełupka opatrzona żółtoszarym puchem lotnym umożliwiającym rozsiewanie nasion.
Ostropest plamisty: na co działa?
Ostropest plamisty jest jednym z najlepiej przebadanych wśród stosowanych współcześnie ziół. Surowcem leczniczym są dojrzałe owoce pozbawione koszyczków kwiatowych (Fructus Sylibi mariani), które zawierają sylimarynę. Wykazuje ona działanie ochronne i regenerujące względem uszkodzonych komórek wątroby (zawierają ją też leki na wątrobę). Jest też skutecznym lekiem przeciwwirusowym w przypadku wirusa zapalenia wątroby typu C (HCV).
Roślina ta usuwa substancje toksyczne odkładające się w organizmie w czasie rekonwalescencji po uszkodzeniach wątroby spowodowanych czynnikami toksycznymi:
- nadużywaniem alkoholu,
- chemioterapią,
- zatruciem grzybami,
- leczeniem cukrzycy,
- wirusowym zapaleniu wątroby typu C.
Pomaga również przy krwawieniach z nosa i narządów wewnętrznych, zaburzeniach trawiennych, niedokwaśności soku żołądkowego, braku łaknienia, wzdęciach, obniżonym ciśnieniu krwi i chorobie lokomocyjnej. Używany profilaktycznie chroni zdrowe komórki wątroby i nerek przed zniszczeniem, stłuszczeniem i toksynami. Używany jest również w kosmetyce, zwłaszcza w leczeniu trądziku i łuszczycy.
→ Przeczytaj również: Skuteczne sposoby na zaparcia
Ostropest: działanie
Roślina pomaga w:
- schorzeniach wątroby,
- żółtaczce,
- wirusowym zapaleniu wątroby,
- marskości wątroby,
- zatruciach,
- bólach pęcherzyka żółciowego (stymuluje produkcję żółci),
- długotrwałych kuracjach antybiotykowych.
Sylimaryna zbawienna dla wątroby
Wspomniana wcześniej sylimaryna zasługuje na to, by przyjrzeć się jej bliżej. Jest to bowiem bardzo cenny lek na wątrobę. Stabilizuje błony komórkowe hepacytów i stymuluje syntezę białek przy jednoczesnym przyśpieszaniu procesu regeneracji uszkodzonych tkanek wątroby i zdolności formowania nowych komórek. Chroni też komórki wątroby, blokując przenikanie szkodliwych toksyn i pomaga usunąć je z komórek wątrobowych.
Stosowanie ostropestu plamistego już we wstępnej fazie leczenia osłabionej wątroby przynosi dobre rezultaty. Z przeprowadzonych analiz wynika, iż preparaty z ostropestu są przeciwutleniaczami silniejszymi od witaminy E. Chronią nie tylko wątrobę, ale i cały organizm (zwłaszcza mózg!) przed atakiem wolnych rodników.
→ Przeczytaj również: Surówka z marchewki (przepis). Jak ją przygotować, by była zdrowa?
Jak obniżyć cholesterol?
I tu korzyści przyniesie ostropest! Nie tylko obniża stężenie cholesterolu we krwi, ale też hamuje wytrącanie się blaszek miażdżycowych.
Są też doniesienia na temat działania przeciwnowotworowego ostropestu, którego ekstrakty hamują mnożenie się komórek rakowych. Zapobiegają m.in. rakowi prostaty, pęcherza, jajnika, płuc oraz piersi.
Napar bądź wyciąg alkoholowy z nasion ostropestu może być używany jako środek przeciwkrwotoczny w drobnych krwawieniach, przy hemoroidach i zaburzeniach menstruacyjnych.
→ Przeczytaj również: Mięta – właściwości i wykorzystanie
Ostropest plamisty. Jak stosować?
Ostropest plamisty dostępny jest jako całe lub zmielone ziarna, olej albo tabletki. Profilaktycznie zażywamy jedną łyżeczkę dziennie, w celach leczniczych: jedną łyżeczkę rano i jedną wieczorem, popijając szklanką wody.
Zmielone nasiona ostropestu mogą stanowić przyprawę, np. do pieczywa lub sałatek, zaś całe nasiona możemy gryźć podobnie jak nasiona słonecznika. Lecznicze działanie ziela zauważalne jest po dwóch tygodniach kuracji, ale wyraźną poprawę odczuwamy po około trzech miesiącach regularnego stosowania rośliny.
Trzeba jednak pamiętać, że osoby uczulone na stokrotki, karczochy i kiwi mogą być również uczulone na ostropest. Roślina może też obniżać poziom cukru we krwi, o czym muszą pamiętać diabetycy, jak również obniżać skuteczność doustnych środków antykoncepcyjnych.
W sklepach kupić można również olej z ostropestu.