Prawidłowe oznakowanie żywności ekologicznej pomaga nam odróżnić certyfikowane produkty od innych. Jak rozpoznać żywność ekologiczną? Jakie oznaczenia powinna zawierać etykieta produktu wytwarzanego metodami ekologicznymi w Polsce i Unii Europejskiej? Co gwarantuje ekocertyfikat?
Logo rolnictwa ekologicznego (tzw. ekoliść) pojawia się na etykietach żywności pochodzącej od takich producentów, przetwórców lub rolników, którzy spełniają wymagania rolnictwa i przetwórstwa ekologicznego. Są one określone w unijnym prawodawstwie, a następnie implementowane do prawodawstwa polskiego.
Oznakowanie żywności ekologicznej. Regulacje Unii Europejskiej
Najważniejszy dokument regulujący proces uprawy ekologicznej a także wprowadzania do obrotu żywności ekologicznej to:
Normy dotyczące żywności ekologicznej są takie same we wszystkich krajach Unii Europejskiej. Każdy wprowadza regulacje do swojego systemu prawnego. Oznacza to, że niemiecka, czy hiszpańska żywność ekologiczna spełnia dokładnie te same wymogi jakościowe co produkty BIO wytworzone na terenie Polski.
Unijne rozporządzenie zostało wprowadzone do polskiego prawodawstwa poprzez Ustawę o rolnictwie ekologicznym z dnia 23 czerwca 2022.
Więcej na temat kwestii prawnych związanych z rolnictwem ekologicznym: Rolnictwo ekologiczne i żywność ekologiczna – regulacje prawne
Żywność ekologiczna. Prawidłowe oznakowanie
Na prawidłowo sporządzonej etykiecie produktu ekologicznego powinny znaleźć się:
- logo żywności ekologicznej (unijny ekoliść)
- oznaczenie jednostki certyfikującej (w Polsce działa obecnie 12 takich podmiotów, lista dostępna jest tutaj
- informacja dotycząca pochodzenia składników (np. Rolnictwo PL, Rolnictwo UE, Rolnictwo spoza UE, Rolnictwo UE / Rolnictwo spoza UE)
oraz wszystkie inne informacje standardowo wymagane przy produktach spożywczych.
Co gwarantuje certyfikat ekologiczny?
Posiadanie certyfikatu ekologicznego informuje nas o tym, że każdy etap powstawania produktu przebiegał zgodnie z zasadami produkcji ekologicznej. Co to za zasady? Oto najważniejsze wytyczne:
- stosowanie naturalnych nawozów i środków ochrony roślin,
- rezygnacja z syntetycznych pestycydów,
- zakaz wykorzystania GMO,
- zakaz stosowania hormonów i ograniczenie stosowania antybiotyków wyłącznie do przypadków, gdy jest to niezbędne dla zdrowia zwierząt)
- zakaz klonowania
- dbałość o dobrostan zwierząt
- produkcja przetworzonych produktów ekologicznych jest oddzielona w czasie i przestrzeni od produkcji produktów nieekologicznych
- szczególne ograniczenia ilości substancji, które można dodawać do żywności i pasz oraz ograniczony wykaz zatwierdzonych dodatków i substancji pomocniczych w przetwórstwie, które można stosować w ramach produkcji ekologicznej.
Oznakowanie żywności ekologicznej. Kto musi mieć certyfikat?
Certyfikatem musi wykazać się zarówno rolnik jak i przetwórca, czy dystrybutor. Przerwanie ciągu certyfikacji na którymkolwiek etapie sprawia, że produkt finalny nie może już być uznany za żywność ekologiczną – więcej na ten temat piszemy w poniższym tekście: Certyfikacja ekologiczna krok po kroku
Żywność ekologiczna. Czy eko znaczy to samo, co bio i organic?
Uwaga! Pojęcia żywność ekologiczna i zdrowa żywność, żywność tradycyjna, bezglutenowa etc nie są tożsame. Produkty posiadające certyfikat mogą legitymować sie nazwami EKO, BIO, ORGANIC – te trzy pojęcia znaczą dokładnie to samo a ich użycie jest zastrzeżone prawnie tylko i wyłącznie dla produktów podlegających kontroli jednostki certyfikującej. Tutaj piszemy więcej na ten temat: Żywność Organic, BIO, EKO -czy są różnice
Żywność ekologiczna – to samo oznakowanie w całej Unii Europejskiej
Pamiętaj! Przepisy dotyczące żywności ekologicznej obowiązują na terenie wszystkich państw członkowskich Unii Europejskiej. Oznacza to, że wybierając produkt z logo ekoliścia masz gwarancję spełnienia tych samych wymogów niezależnie od kraju pochodzenia produktu.
Oznakowanie kosmetyków naturalnych
Regulacje dotyczące oznakowania żywności ekologicznej nie mają zastosowania do kosmetyków. Tutaj sytuacja jest bardziej skomplikowana i wciąż nie doczekaliśmy się jednolitego, publicznego systemu oznakowania. Więcej na ten temat piszemy w tekście: Certyfikaty dla kosmetyków naturalnych
