Brukselka swoją urokliwą nazwę zawdzięcza stolicy Belgii, a wywodzi się z krzyżówki kapusty z jarmużem. Bywa zwana warzywem młodości, bo dzięki zawartości składników wpływających na odbudowę DNA działa dobrze na skórę, włosy i paznokcie. Ale to nie jedyne jej właściwości. Podpowiadamy, dlaczego warto włączyć ją do jesienno-zimowego jadłospisu i jak gotować brukselkę, by nie była gorzka.
Czy brukselka jest zdrowa?
Zdecydowanie! Brukselka to potoczna nazwa kapusty brukselskiej, która jest jednym z najzdrowszych gatunków kapusty, choć jest od niej zdecydowanie mniejsza.
Udowodniono, że regularne spożywanie brukselki może zapobiec nowotworom: odbytu, płuc, przełyku, pęcherza moczowego, żołądka i jelita grubego. Współcześnie, gdy dieta człowieka bywa uboga w błonnik, a bogata jest w produkty przetworzone, taki ratunek z natury wydaje się szczególnie cenny.
Brukselka zawiera indol-3-karbinol oraz glukozynolany. Są to związki o wysokim potencjale antynowotworowym. Jest też źródłem wielu składników wspierających odporność (kliknij i przeczytaj więcej na temat diety wspierającej odporność). Jej regularne spożywanie zaleca się parom planującym dziecko, bo wspiera płodność. Stanowi też cenne źródło kwasu foliowego niezbędnego szczególnie kobietom w ciąży. Obecny w warzywie sulforafan wspomaga regenerację organizmu, łagodzi stan zapalny i jest pomocny w leczeniu Helicobacter pylori.
Co ciekawe, składniki pospolitego wydawałoby się warzywa chronią nawet przed mykotoksynami, najbardziej toksycznymi związkami wytwarzanymi przez pleśnie (na ten temat rozmawialiśmy z prof. Danutą Kołożyn-Krajewską).
Brukselka: właściwości odżywcze
Brukselka zawiera takie składniki mineralne jak: sód, potas, magnez, wapń, mangan, żelazo i miedź oraz cynk, fosfor. Nic dziwnego, że może wpływać wszechstronnie na układ pokarmowy, tym samym pozytywnie oddziałując na zdrowie człowieka.
W brukselce obecne są też witaminy, zwłaszcza witamina C, A, E i K oraz witaminy z grupy B. Przy tym jest najbogatszym w białko warzywem spośród wszystkich kapustnych.
Brukselka to warzywo o niskim indeksie glikemicznym, bogate w witaminę C, kwas foliowy i beta-karoten. Jest również dobrym źródłem błonnika, więc będzie pozytywnie wpływać na stan naszych jelit. Powinny jednak na nią uważać osoby cierpiące na zespół jelita drażliwego, SIBO czy choroby zapalne jelit (szczególnie w okresie zaostrzenia choroby) ze względu na działanie wzdymające
– mówi Aleksandra Włoczysiak, dietetyk kliniczny z Wrocławia (Mango Kids)
Jak gotować brukselkę?
Zaleca się krótkie gotowanie lub gotowanie na parze, by nie doszło do utraty zbyt wielu cennych składników. Brukselka mrożona jest już nieco uboższym źródłem witaminy C i witamin z grypy B, które są wrażliwe na zimno i gorąco.
Gotowanie brukselki powyżej 10 min sprawia, że z warzywa uwalniają się gorzkie i nieapetycznie pachnące związki, pochodne fenylotiomocznika. Co ciekawe, niektórzy ludzie za sprawą genów odczuwają smak tych związków intensywniej od innych.
Z brukselką można zrobić wiele na różne sposoby, pamiętając o jej odpowiednim ugotowaniu w celu pozbycia się smaku goryczki. Wodę najlepiej odlać chwilę po zagotowaniu, a następnie zalać ponownie wrzątkiem, gotując bez pokrywki. Wiele osób do wody dodaje również, oprócz soli, odrobinę cukru lub mleka
– podpowiada Paulina Ihnatowicz, dietetyk.
Brukselka w domowej apteczce
Spożywanie brukselki poleca się na pospolite dolegliwości, m.in. wiosenne osłabienie, brak energii i spadek nastroju. Obecne w niej substancje pomagają oczyszczać organizm z toksyn, zapobiegają zaparciom i usprawniają wchłanianie potrzebnych związków z krwi.
Regularne spożywanie tego warzywa przyczynia się do poprawy kondycji włosów, skóry i paznokci. Pozytywnie wpływa też na stan układu nerwowego. Proteiny w niej zawarte wspomagają dostarczanie glukozy dla pracującego intensywnie mózgu.
Zaletą zielonego warzywa jest to, że przy słabych mrozach rośnie w gruncie aż do grudnia, a nawet wiosny (pod osłonami znosi nawet -10° C).
Brukselka – przepis na proste i smaczne danie
Kiedy wiesz już, jak ugotować brukselkę, możesz zacząć wprowadzać ją do swojego jadłospisu. Propozycji jest całe mnóstwo! Na początek idealna będzie sałatka z brukselką, żurawiną i fetą. Na ciepło rewelacyjnie smakuje ragoût z brukselką. Dobrą przekąską jest z kolei pieczona brukselka.
Warzywo wzbogaci też smak zupy jarzynowej. By jednak nie było gorzkie, należy ją dodać pod koniec gotowania.
oprac. Małgorzata Górska
