Teraz czytasz...
Ekologiczna uprawa pietruszki – wskazówki i porady
X Targi Ekostyl | reklama | Biokurier.pl
X Targi Ekostyl | reklama | Biokurier.pl

Ekologiczna uprawa pietruszki – wskazówki i porady

Ekologiczna uprawa pietruszki nie jest trudna. Poniżej znajdziesz najważniejsze wskazówki i sprawdzone porady.

Właściwości zdrowotne

Pietruszka jest zaraz po marchwi zwyczajnej, najbardziej znanym warzywem uprawianym w ogródku jest pietruszka zwyczajna (Petroselinum crispum). Jej pozytywne działanie na organizm jest znane od dwóch tysięcy lat! I co najważniejsze: roślina jest bardzo łatwa w uprawie.

Jadalne są liście, owoce, pędy i korzenie pietruszki. Roślina jest bogata w prowitaminę A, witaminę C, sole mineralne i żelazo. Wpływa pozytywnie na krążenie krwi, pomaga w walce z anemią, niweluje toksyny w organizmie, leczy dolegliwości związane z zapaleniem pęcherza, wzdęciami oraz reumatyzmem. Jest lekkostrawna. Idealnie sprawdza się w diecie dla kobiet w ciąży czy dzieci.

Pietruszka jest nieodłącznym składnikiem każdej zupy, zwłaszcza rosołu. Jej ekologiczna uprawa pozwala nam czerpać to co najlepsze z tego drogocennego warzywa.

Ekologiczna uprawa pietruszki – warunki

Pietruszka zwyczajna należy do rodziny selerowatych (Apiaceae). Jest to roślina dwuletnia. W pierwszym roku wytwarza rozetę liściową oraz korzeń spichrzowy (obie części są jadalne), by w kolejnym wydać łodygę z kwiatami.

Interesują Cię zagadnienia związane z ekologiczną uprawą ogrodu? Sprawdź serię poradników „Tradycyjny Ogród Ekologiczny” od Wydawnictwa Gaj.

Poradniki z serii Tradycyjny Ogród Ekologiczny

Jesienią na miejscu kwiatów pojawiają się owoce, wewnątrz których znajdują się nasiona. Roślina preferuje miejsca słoneczne i ciepłe, dalekie od przeciągów. Dobrze, aby gleba była lekka, próchnicza oraz umiarkowanie wilgotna. Idealnie sprawdzają się mieszanki piaszczysto-gliniaste o dużej pojemności wodnej. Optymalne pH to 6,5-7,5.

Pietruszka lubi podłoże zasobniejsze niż marchew. Ekologicznej uprawie pietruszki zupełnie nie sprzyja podłoże kwaśne oraz wilgotne. Zbyt zwięzła i kamienista gleba jest przyczyną rozwidlania się korzeni. Nie mogą się one swobodnie rozrastać, przez co szukają innej alternatywnej drogi pod ziemią.

Dużym problemem w Polsce są kwaśne gleby. Aby wyrównać pH na naszym polu w rolnictwie ekologicznym można stosować tylko i wyłącznie wapno węglowe, ma ono powolne i stabilne działanie. Przy uprawie pietruszki taki zabieg powinno się zastosować przyjemniej rok przed siewem.

Jak dbać o uprawę pietruszki?

W uprawie pietruszki bardzo ważne jest zmianowanie. Rośliny z rodziny selerowatych, w tym właśnie pietruszkę, należy sadzić na tym samym polu nie częściej niż co 3-4 lata (przeczytaj więcej na temat: płodozmian w ogrodzie ekologicznym, gdyż zwiększa to możliwość wystąpienia na naszej uprawie groźnych chorób oraz szkodników (zwłaszcza chodzi tutaj o guzaka północnego, niszczyka zjadliwego i szpilecznika baldasznika).

Pietruszka - uprawa w ogrodzie ekologicznym
Pietruszka – uprawa w ogrodzie ekologicznym

Odpowiedni dobór roślin sadzonych po sobie na polu może uchronić nas przed dużymi stratami w plonach. Polecanym przedpolem dla pietruszki zwyczajnej są: pomidory, fasola, sałata, kapusta głowiasta oraz ogórki. Podłoże przed wysiewem pietruszki powinno być odchwaszczone, dokładnie przekopane oraz wyrównane.

W ekologicznej uprawie pietruszki dozwolone jest nawożenie obornikiem w dawce 20-40 kg na 10m2 (w zależności od potrzeb). Obornik powinien być dobrze przekompostowany, gdyż pietruszkę sieje się w drugim lub trzecim roku po jego zastosowaniu.

Ciekawym wzbogacaniem pod uprawę pietruszki jest także stosowanie nawozów zielonych, może to być bobik czy żyto lub owies. Równie dobrze sprawdza się kompost. Dawka zależy od stanu i miąższości gleby. Ogólna dawka dla warzyw to mniej więcej 3-5 kg na m2.

Dowiedz się, jak w sposób ekologiczny uprawiać marchewkopersałatęjarmuższpinak i dynię.

Czas i sposób siewu pietruszki

Pietruszka zwyczajna to warzywo, którego czas siewu przypada na przełom marca i kwietnia. Ma ona długi okres kiełkowania (ok. 3-4 tygodnie), dlatego dobrze ją sadzić jak najwcześniej. Nie straszne są jej przymrozki, nawet do -9°C. Jeżeli zależy nam na późnym zbiorze, wtedy warto roślinę wysiewać w okolicy kwietnia-maja.

Pietruszkę sieje się bezpośrednio do gruntu, a znane są dwie metody uprawy w gruncie –  na płask oraz na redlinach. Jeżeli posiadamy podłoże piaszczyste i przepuszczalne o wiele lepiej sprawdza się uprawa na płask. Na polu warto na początku wyznaczyć rzędy co 20-30 cm (odległość miedzy roślinami w rzędzie to 4-6 cm). Wtedy będą mogły swobodnie wzrastać. Nasiona umieszczamy w dołkach na głębokość około 2 cm. Następnie dobrze jest nawodnić naszą plantację.

Pietruszka. Uprawa na redlinach

Druga metoda to uprawa na redlinach, która sprawdza się na gliniastych, ciężkich, mniej przepuszczalnych glebach. Redliny są to wałki ziemi, które usypuje się sadzarką. Na nich sieje się nasiona. Odległość w rzędzie między redlinami powinna wynosić około 60-70 cm. Ta uprawa jest dość wygodna, zmniejsza ilość chwastów na plantacji, jednak warto pamiętać o tym, że ziemia na redlinach szybko wysycha i plantacja wymaga regularnego podlewania.

Popularne na rynku są nasiona na taśmie, które wysiewa się bardzo łatwo. Taśmy są z ekologicznego materiału, który z czasem rozkłada się w glebie.

Ekologiczna uprawa pietruszki. Korzystne i niekorzystne sąsiedztwo

Sianie odpowiednich roślin koło siebie jest bardzo ważne. Pietruszka posiada średnie wymagania pokarmowe, dlatego najlepiej siać ją po roślinach o małych wymaganiach. Dobrym przedplonem są warzywa kapustne, zboża, ogórki, fasola, pomidory. Idealnym sąsiedztwem dla pietruszki korzeniowej są cebula, pomidory, rzodkiewka. Podobnie jak w uprawie marchwi zwyczajnej wspomniane rośliny chronią pietruszkę przed wystąpieniem na niej połyśnicy marchwianki, niebezpiecznego szkodnika.

Na swojej warzywnej rabacie dobrze jest umieścić rośliny ozdobne. Mowa tutaj np. o aksamitkach czy różach, które zapachem odstraszają wiele szkodników. Pietruszkę warto jest sadzić obok roślin o innych wymaganiach, najlepiej mniejszych. Dzięki temu nie będzie dochodziło do konkurencji o składniki pokarmowe.

Nieodpowiednim sąsiedztwem dla pietruszki jest sałata. Jest to warzywo, które bardzo często choruje na szarą pleśń i zgniliznę twardzikową. Obie choroby szybko przenoszą się na inne warzywa.

Pielęgnacja pietruszki

Pietruszka zwyczajna jest dość trudna w pielęgnacji. Ma duże wymagania wodne. Nie lubi suszy, jak i przelewania. Susza powoduje niewłaściwe kiełkowanie rośliny i późniejszy wzrost korzeni, zaś za duża wilgotność jest przyczyną chorób grzybowych. Dlatego zwracajmy uwagę na umiarkowane podlewanie naszej plantacji.

Zobacz także

ogrody zimowe oranżeria

Dobrze sprawdza się odchwaszczanie, a także spulchnianie międzywęźli podczas całej uprawy. To skuteczna metoda ekologicznej pielęgnacji pietruszki. Zalecana jest uprawa rzędowa, ale i w niej możliwy jest zbyt gęsty siew, wtedy najlepiej jak najszybciej dokonać przerzedzenia przez zabieg przerywania. Dzięki temu zwiększymy ilość miejsca potrzebnego do prawidłowego rozwoju okazów. Taki zabieg może być wykonywana nawet kilkukrotnie wciągu całej uprawy. Warto wcześniej dobrze podlać rośliny, aby nie wyrywać tylko naci, a cała roślinę.

Ekologiczna uprawa pietruszki. Najczęstsze choroby i szkodniki oraz ekologiczne metody ich zwalczania

– czytaj więcej w tekście „Najczęstsze choroby i szkodniki pietruszki oraz ekologiczne metody ich zwalczania” na stronie Ekologicznego Poradnika Księżycowego.

Czas i sposób zbioru pietruszki 

Cały okres wegetacji pietruszki jest dość długi, trwa od 180-200 dni (wszystko zależy od odmiany jaką posiadamy). Dodatkowo okres samego kiełkowania jest długi, dlatego uprawa pietruszki polecana jest dla osób cierpliwych. Nać zbierana jest podczas całego okresu wegetacji, zwłaszcza ta młoda smakuje wybornie. Jednak okres zbioru korzeni przypada mniej więcej podobnie jak okres zbioru marchwi (wrzesień – październik). Wtedy odmiany te najpóźniejsze są dojrzałe fizjologicznie.

Zbiór przeważnie dokonywany jest ręcznie. Powinno zbierać się warzywa zdrowe, nieuszkodzone, dzięki temu unikniemy niespodzianek podczas przechowywania czy transportu. Nać usuwa się tuż przy główce korzeniowej, ręcznie lub przy użyciu noża. Jeżeli posiadamy uprawę wielohektarową, wtedy wykorzystuje się do zbioru kombajny, który wyrywa z ziemi korzeń i odcina nać.

Warunki przechowywania pietruszki

Pietruszka mimo, że należy do roślin korzeniowych, przechowuje się znacznie słabiej np. od marchwi czy selera. Optymalne warunki przechowywania znacząco wydłużają ten okres. Przechowywane korzenie powinny być dojrzałe fizjologicznie, osuszone, wyczyszczone z ziemi oraz być pozbawione naci.

Najbardziej popularną metodą jest przechowywanie pietruszki w lodówce. Ważne, aby odseparować ją od owoców, gdyż podobnie jak marchewka jest czuła na produkcję etylenu, który powoduje przyspieszanie starzenia się roślin. Idealne warunki w lodówce to temperatura ok. 0-2°C. Najlepiej umieścić ją w pojemnikach przeznaczonych do przechowywania warzyw w lodówce.

Długość przechowywania pietruszki w lodówce to około 2-3 miesiące. Równie dobrze sprawdza się do przechowywania spiżarnia lub piwnica, często można tak uzyskać podobne temperatury jak w lodówce oraz dodatkowo dużą wilgotność powietrza, oscylującą w granicach 95-98%, co bardzo pozytywnie wpływa na przechowywanie pietruszki. W takich miejscach w grę wchodzi trzymanie jej w skrzyniopaletach lub skrzyniach. Wtedy poszczególne ułożone warstwy pietruszki dobrze przesypać piaskiem (wilgotność będzie większa).

Znana jest metoda przechowywania pietruszki w gruncie, zwłaszcza późnych odmian. Warto trochę pozostawić na zimę, dzięki temu na wiosnę szybko wznawia się wzrost naci i można ją zrywać do bezpośredniego spożycia. Takie rośliny przed zimą należy okryć słomą lub agrowłókniną.

Nać pietruszki można suszyć, najlepiej w ciemnym przewiewanym miejscu. Będzie to idealna przyprawa do zupy czy mięs. Można również mrozić korzeń pietruszki i natkę, najlepiej pokrojone i umieszczone w pojemnikach przeznaczonych do przechowywania w zamrażarce. Pamiętajmy o tym, aby okazy, które wybieramy do przechowywania były nieuszkodzone, zdrowe i czyste. Zarówno suszona, jak i mrożona pietruszka zachowują większość swoich wartość odżywczych.

Przykładowe odmiany pietruszki 

  • ’Jagienka’ – odmiana średniopóźna, posiada stożkowato wydłużony korzeń, gładka skórkę. Nadaje się zarówno do bezpośredniego spożycia,jak i do przetwórstwa.
  • ’Alba’ – odmiana późna, bardzo plenna, posiada bardzo bujną nać. Miąższ biały, smaczny nie ma tendencji do ciemnienia. Można ją długo przechowywać
  • ’Kaśka’ – odmiana średniowczesna, posiada stożkowato wydłużony korzeń. Miąższ jędrny w kolorze kremowym. Dobrze sprawdza się do przetwórstwa, a także na świeży rynek.
  • ’Eagle’ – odmiana średniopóźna, korzeń biały i gładki, o kształcie obłym. Nać tej odmiany jest wyjątkowo odporna na wszelakie choroby.

Uwaga: Znane są dwa podgatunki pietruszki. Omawiana pietruszka korzeniowa, której surowcem jest korzeń spichrzowy, oraz pietruszka naciowa, której surowcem jest tylko i wyłącznie nać.

Bibliografia:

  1. „Rośliny lecznicze i ich praktyczne zastosowanie”, A. Ożarowska, Warszawa, 1987.
  2. „Uprawa warzyw w polu”, H. Skąpski, B. Dąbrowska, Wydawnictwo SGGW, Warszawa, 1994.
  3. „Ogród warzywny przy domu”, E. Sikora, Hortpress, Warszawa, 2011.
  4. „Choroby i szkodniki warzyw korzeniowych”, M. Grabowski, J. Nawrocki, E. Kunicki, K. Wiech, Wydawnictwo Plantpress.
  5. „Ogród biodynamiczny przy domu”, D. Metery, Warszawa, 1993.
  6. „Mój ogród – uprawa owoców, warzyw i ziół”, J. Wilder, Warszawa, 2013.
  7. „Podatność siewek różnych odmian pietruszki korzeniowej na porażenie przez patogeny grzybowe”, J. Nawrocki, Agrobotanica, Poznań, 2007
  8. „Ocena wybranych cechy biometrycznych kilku odmian pietruszki korzeniowej uprawianej z siewu późnego”, R. Gruszecki, Folia Horticulturae, nr 1, 2006
  9. „Badanie procesu suszenia konwencjonalnego pietruszki korzeniowej”, E. Skorupska, Inżynieria Rolnicza, 2005.
  10. „Działka moje hobby”, Praca zbiorowa, PWRiL, 1984.

Ten serwis używa cookies. Korzystając z niego wyrażasz zgodę na używanie cookie, zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki. Sprawdź naszą politykę prywatności.

Żadne materiały z tej strony nie mogą być jakikolwiek sposób powielane bez pisemnej zgody redakcji.