Wiosenne nawożenie organiczne

Wiosna to czas, gdy rośliny budzą się do życia po chłodnym zimowym okresie. Jest to na tyle ważny etap w ich rozwoju, że ma swoje odzwierciedlenie w kwitnieniu i plonowaniu. Warto w tym czasie zaplanować nawożenie organiczne, by zapewnić roślinom odpowiednie warunki glebowe. Podpowiadamy, co zrobić, by zabieg ten dał jak najlepsze efekty. 

Kompost

Obornik jest to nawóz, który zdecydowanie lepiej działa jesienią, przede wszystkim dlatego, że potrzebuje czasu, aby się rozłożyć. Z kolei kompost zawiera dużą ilość azotu, który właśnie wiosną jest bardzo potrzebny naszym roślinom. Idealnie sprawdzi się więc pod uprawę roślin jednorocznych, takich jak byliny, trawnik, warzywa. Warto go stosować również do roślin doniczkowych. Nie da się go przedawkować, dlatego z powodzeniem mogą stosować go nawet mało doświadczeni ogrodnicy.

Oczywiście bardzo ważna jest jakość kompostu. Tylko dojrzały i pachnący zapewnia powodzenie uprawy. Wygląda wówczas jak ciemna, lekko wilgotna ziemia. Nie ma nalotów pleśni i wydziela przyjemny zapach.

Jeśli posiadamy ogród, warto założyć swój własny kompost. Będziemy wówczas pewni, że będzie on dobrej jakości.

Kompost najczęściej stosuje się w dawce 20 l/m2 , jednak jego dokładna ilość zależy od jakości naszej gleby oraz gatunków roślin, jakie posiadamy. Jeśli podłoże jest wyjałowione, warto zwiększyć dawkę tego nawozu.

Przeczytaj: Jak przygotować kompost

Kompost wymieszajmy dokładnie z glebą na głębokości ok. 10-15 cm. Jeśli takie mieszanie będzie utrudnione ze względu na rośliny, warto kompost wraz z ziemią poprzebijać przy użyciu wideł. Całość podłoża będzie napowietrzona, a kompost lekko wymiesza się z ziemią (przy takiej czynności uważajmy, by nie uszkodzić korzeni).

Co daje kompost? W pewnym stopniu zapobiega gniciu korzeni i chorobom grzybowym. Ziemia ponadto lepiej zatrzymuje wodę.

Torf

Na wiosnę rośliny (zwłaszcza lubiące niskie pH) można wzmacniać torfem. Wzbogaca on glebę w próchnicę, rozluźnia też ziemię, zwłaszcza gliniastą. Znany jest torf wysoki, który jest bardzo kwaśny i miesza się go z ziemią w uprawie roślin, które wyjątkowo dobrze się czują w kwaśnym podłożu, np. wrzosy. Trzeba jednak pamiętać, że torf jest ubogi w składniki mineralne.

Na rynku obecny jest także torf odkwaszony, który stosuje się praktycznie do każdej rośliny.

Substrat torfowy wzbogacony jest o składniki mineralne, może być odkwaszony lub nie. Jest bardzo popularny, ponieważ można go łatwo dostać w każdym centrum ogrodniczym. Dobrze się sprawdza zwłaszcza przy uprawach jednorocznych i doniczkowych.

Torf stosuje się podobnie jak kompost (ok. 2-3 cm warstwę mieszamy z glebą rabatową).

Przeczytaj: łąka kwietnia – wady i zalety

Nawozy zielone

W momencie, gdy dopiero planujemy wysiać coś na dane miejsce, możemy postawić na nawozy zielone. Są to rośliny, które produkują cenną masę organiczną. Szybko rosną, następnie ścina się je, rozdrabnia, pozostawia na polu i przekopuje. W sposób naturalny ulegają rozkładowi i przetwarzają się w próchnicę.

Takie nawożenie jest bardzo cenne, dobrze działa zwłaszcza na warzywa. Dzięki niemu korzenie roślin wnikają głęboko w podłoże i wydobywają oraz transportują do części nadziemnych związki wypłukane z górnej części ziemi.

Roślinami idealnymi na nawóz zielony są np.:

• facelia,
• łubin,
• peluszka,
• saradela,
• owies,
• gorczyca 
• wyka.

Można je stosować pojedynczo, ale warto pamiętać, że w mieszankach sprawdzają się lepiej.

Na rynku popularne są także gotowe nawozy do upraw ekologicznych, które w bardzo łatwy sposób pomagają nam wzmocnić glebę. Przykładem jest biohumus, zwany też wermikompostem. Jest to nawóz organiczny, który powstaje z wykorzystania dżdżownicy, konkretniej jej odchodów. Jest niezwykle bogaty w mikroorganizmy, poprawia żyzność podłoża. Sprzedawany jest w formie płynnej.

Ekologiczne nawożenie organiczne

By wykonać dobrej jakości nawóz, warto wykorzystać rośliny i zioła, które wiosną mamy na wyciągnięcie ręki. Przykładem jest pokrzywa i przygotowana z niej gnojówka. To prawdziwa bomba witaminowa dla naszego ogródka. Taki nawóz nie jest trudny do zrobienia, jednak przygotowuje się go dość długo i polecane jest przechowywanie go w miejscu niedostępnym dla ludzi, ponieważ nie pachnie zbyt przyjemnie. Dużym plusem jest jednak fakt, że wykonujemy go bez zupełnych nakładów finansowych.

Jak przygotować gnojówkę z pokrzywy?

Do wykonania gnojówki z pokrzywy zwyczajnej potrzebujemy beczki (lub innego pojemnika niemetalowego), wody (najlepsza będzie deszczówka) oraz młodych liści pokrzywy (najlepiej sprawdzają się wczesne wiosenne liście).

Pędy pokrzywy ścinamy ostrym narzędziem i rozdrabniamy. Umieszczamy je na dnie pojemnika i zalewamy wodą (na każdy 1 kg pokrzywy powinno przypadać 10 l wody). Starajmy się, aby pojemnik nie był pełny po brzegi, ponieważ mieszanina będzie się pienić i powiększać swoją objętość. Pojemnik odstawiamy w ciepłe i ocienione miejsce, nie zakrywamy go niczym. Całość mieszamy raz dziennie.

Naturalnym etapem powstawania tego nawozu jest wydzielanie się nieprzyjemnej woni. To konieczne, by uzyskać dobrej jakości gnojówkę. Można jednak trochę ten przykry zapach zmniejszyć, dodając wyciąg z waleriany, kozłka lekarskiego czy zwykłej mięty.

Nawóz z pokrzywy jest gotowy po 2-3 tygodniach. Roztwór przestaje się wówczas pienić i ma brązową barwę.

Zalecane jest stosowanie gnojówki w rozcieńczeniu w proporcjach 1:10 lub 1:20 (w zależności od wymagań pokarmowych danych gatunków roślin).

Taki nawóz jest bardzo cenny i poleca się go stosować w uprawie warzyw, krzewów ozdobnych i owocowych. Nierozcieńczoną gnojówką można wzmacniać też kompost, ponieważ przyspiesza on rozkład roślin.

Blisko 1000 porad dotyczących ogrodnictwa ekologicznego znajdziesz w serii poradników Tradycyjny Ogród Ekologiczny

Literatura

1. „Najważniejsze nawożenie”, I. Świątkiewicz-Domagała, 2004.
2. „Nawożenie użytków zielonych”, W. Grzebisz i inni, PWRIL, 2014.
3. „Od wiosny do wiosny”, A. Iwaniuk, 2018.
4. „Pierwsze nawożenie”, J. Stojanowska, Działkowiec, nr 3, 2005.
5. „Jak nawozić wiosną”, cz. I, J. Stojanowska, Działkowiec, nr 3, 2002.
6. „Wiosenne nawożenie upraw działkowych”, W. Bres, Działkowiec, nr 3, 1997.
7. „Wiosenne nawożenie”, cz. II, J. Stojanowska, Działkowiec, nr 4, 2002.
8. „Kompost, ziemie, nawożenie”, R. Sulzberger, MUZA, 2006.
9. „Kompost i nawóz naturalny”, M. Biermaier, I. Wrbka-Fuchsig, RM, 2009.