Rustykalne bułeczki a’la proziaki nie musza mieć idealnego kształtu. Są bardzo smaczne i idealne, by zabrać je ze sobą na wiosenną wycieczkę. Przepisem na ich przygotowanie dzieli się Viola Grzelka, która wydała niedawno swoją drugą książkę „Mamucie Przysmaki: przepisy na wiosnę i lato”.
Rustykalne bułeczki a’la proziaki. Jak je przygotować?
Piekłam je z mąki pszennej, żytniej i orkiszowej, na kefirze, jogurcie i zakwaszonej wodzie, na samym zakwasie oraz tylko z sodą. Kiedy wiosną 2020 roku chleb nadzwyczaj szybko znikał z półek piekarni, a w sklepach niespodziewanie zabrakło wielu produktów, w tym mąki żytniej i drożdży, te proste bułeczki sprawiły, że czułam się spokojniejsza.
Przepis na proziaki* dostałam od mojej instagramowej koleżanki Magdy, ale po moich eksperymentach już niewiele zostało z oryginalnej receptury. Warto sobie o nich przypomnieć, kiedy w domu zabraknie pieczywa. Mnie najbardziej smakują na ukwaszonym mleku, z dodatkiem czosnku niedźwiedziego. Już niewielka jego ilość zmienia smak bułeczek.
Czosnek niedźwiedzi znajdziesz w lesie, ale nie można go swobodnie zrywać, bo jest objęty ochroną częściową, dlatego najlepiej postarać się w sklepie ogrodniczym o sadzonki i zasadzić je w ogródku lub w donicy na balkonie.
Przepis na bułeczki a’la proziaki
Rustykalne bułeczki a'la proziaki z czosnkiem niedźwiedzim
Składniki
- 200 g mąki pszennej typ 500
- 50 g mąki żytniej typ 720
- 1 łyżeczka sody oczyszczonej
- 1/2 łyżeczki soli
- 1/2 łyżeczki cukru
- 200 g jogurtu, kefiru, maślanki, zsiadłego mleka ewentualnie 150 ml wody zakwaszonej łyżeczką octu jabłkowego
- kilka listków świeżego czosnku niedźwiedziego ewentualnie 2 łyżki suszonego (poza sezonem)
Przygotowanie
- Wszystkie składniki z wyjątkiem czosnku niedźwiedziego krótko (tylko do połączenia się składników) mieszaj w misce łyżką lub szpatułką, aż do uzyskania miękkiej, jednolitej masy, którą da się formować.
- Miskę przykryj szczelnie folią i odstaw przynajmniej na 30 minut, a najlepiej na 8–10 godzin, ale jeśli Ci się spieszy, przejdź do kolejnego etapu.
- Nastaw piekarnik na 180 stopni. Posiekaj drobno listki czosnku niedźwiedziego.
- Podziel ciasto w misce na 8–9 części i ręką zwilżoną wodą lub zanurzoną wcześniej w mące odrywaj kawałki ciasta, wierzch obtaczaj w posiekanym czosnku niedźwiedzim i układaj na blasze wyłożonej papierem dopieczenia lub natłuszczonej i obsypanej otrębami.
- Bułeczki nie muszą mieć idealnego kształtu, nie trzeba ich specjalnie formować. Możesz posypać je z wierzchu mąką i wstawić do nagrzanego piekarnika.
- Piecz ok. 25 minut, aż się lekko zarumienią.
O czym warto pamiętać?
Ilość dodawanego jogurtu, zakwaszonej wody czy maślanki zależy od rodzaju mąki. Ciasto ma być plastyczne, ale niezbyt rzadkie. Nie wyrabiaj go długo – tylko wymieszaj składniki.
Jeśli chcesz, aby bułeczki miały bardziej regularny kształt, wyłóż ciasto na obficie obsypany mąką blat, rozpłaszcz je i uformuj w kwadrat o boku ok. 20 cm, a następnie pokrój na 9 kwadratów.
Zamiast w piekarniku można je również bardzo szybko upiec tak jak proziaki, na suchej, średnio rozgrzanej patelni z nieprzywierającą powłoką, po ok. 3–4 minuty z każdej strony. Przed upieczeniem trzeba je tylko spłaszczyć na dłoni i uformować placek.
Bułeczki można również upiec z dodatkiem 1 łyżeczki suszonych drożdży, bez dodatku sody. Ciasto trzeba wówczas wyrabiać ok. 5 minut, odstawić na półtorej godziny na blat lub wstawić na kilka godzin, np. na noc, do lodówki. Następnie uformować bułeczki i pozwolić im wyrastać przez ok. 30 minut. Bułki na drożdżach są bardziej puszyste niż te na sodzie, ale te drugie mają swój urok.
*Proziaki to podkarpacki przysmak wpisany na listę produktów tradycyjnych. Przygotowywany jest na bazie mąki, sody oczyszczonej i ukwaszonego mleka. Owalne lub prostokątne placki pieczone są na płycie pieca lub na rozgrzanej patelni. Swą nazwę zawdzięczają sodzie, która na Podkarpaciu nazywana jest prozą.
Więcej ciekawych i inspirujących przepisów znajdziesz w książce „Mamucie Przysmaki: przepisy na wiosnę i lato„.
Wypróbuj też przepis na pączki bananowe i domową granolę.