Suszone grzyby to prawdziwy skarb jesieni. Jednak nawet najlepiej wysuszone łatwo mogą stracić swój zapach, smak i kolor, jeśli nie będą odpowiednio przechowywane. Podpowiadamy, jak przechowywać suszone grzyby, aby przez długie miesiące zachowały swoją jakość, nie pleśniały i wciąż pachniały lasem.
Dlaczego sposób przechowywania suszonych grzybów jest tak ważny
Suszone grzyby, choć pozbawione wody, wciąż pozostają produktem naturalnym i delikatnym. Ich jakość w dużym stopniu zależy od warunków, w jakich są przechowywane. Wilgoć, światło i temperatura mają ogromny wpływ na trwałość suszu. Mogą powodować utratę aromatu, zmianę barwy, a nawet rozwój pleśni.
→ Przeczytaj również: Jak suszyć grzyby w piekarniku?
Grzyby chłoną wilgoć niczym gąbka. Wystarczy kilka dni w zbyt wilgotnym miejscu, aby stały się miękkie i zaczęły się psuć. Z kolei światło słoneczne przyspiesza proces utleniania, przez co grzyby blakną i tracą intensywny zapach. Zbyt wysoka temperatura sprzyja pojawieniu się szkodników i pleśni, a także pogarsza smak.
Dlatego nawet jeśli grzyby zostały perfekcyjnie wysuszone, niewłaściwe przechowywanie może w krótkim czasie zniweczyć cały nasz trud 😒
Wybór odpowiednich grzybów do suszenia
Nie wszystkie gatunki grzybów nadają się do suszenia w równym stopniu. Najlepiej suszyć grzyby jędrne, zdrowe, bez oznak robaczywości i przebarwień. Przed suszeniem wystarczy je oczyścić z piasku i igliwia. Nie należy ich moczyć w wodzie, ponieważ wchłoną wilgoć i będą trudniejsze do wysuszenia.
Grzyby jadalne odpowiednie do suszenia
Do suszenia najlepiej nadają się:
- borowiki (prawdziwki),
- podgrzybki,
- koźlarze (dobrze zachowują kształt po wysuszeniu),
- kurki i rydze
- maślaki (po obraniu skórki).
→ Przeczytaj również: Maślak sitarz – jak wygląda, gdzie rośnie i czy jest jadalny
Grzyby nieodpowiednie do suszenia
Nie wszystkie jadalne grzyby warto suszyć. Muchomory czerwieniejące, gołąbki, mleczaje czy pieczarki po wysuszeniu tracą smak, stają się łykowate lub gorzkie. Nie nadają się też grzyby o dużej zawartości wody, np. czubajki (kania) czy opienki. Po wysuszeniu stają się kruche i mało aromatyczne. Zdecydowanie należy unikać suszenia grzybów niepewnego pochodzenia lub z oznakami psucia, gdyż mogą być toksyczne.
Jak przechowywać suszone grzyby (najlepsze metody)
Grzyby najlepiej przechowywać w szczelnych słoikach lub pojemnikach szklanych, które dobrze chronią przed wilgocią, kurzem i owadami. Grzyby zachowują w nich swój intensywny zapach i smak przez wiele miesięcy. Pamiętaj jednak, by słoiki trzymać w suchym, ciemnym miejscu, np. w spiżarni lub w szafce z dala od kuchenki. Przed wsypaniem grzybów dobrze jest też upewnić się, że naczynia są całkowicie suche i czyste.
Tradycyjnie suszone grzyby przechowywano w woreczkach papierowych lub lnianych. Uszyte z naturalnych materiałów pozwalają grzybom „oddychać”, dzięki czemu nie gromadzi się w nich wilgoć. Dobra wentylacja zapobiega powstawaniu pleśni i pomaga utrzymać naturalny aromat.
Jedynym minusem jest to, że papierowe i lniane opakowania nie chronią przed owadami, dlatego warto je dodatkowo umieścić w szczelnej szafce lub pudełku.
Grzyby można też przechowywać w opakowaniach próżniowych, co zapobiega utlenianiu i utracie aromatu, a także chroni przed wilgocią i szkodnikami. Taka metoda jest idealna dla osób, które suszą duże ilości grzybów i chcą zachować ich jakość na długi czas. Wymaga jednak posiadania zgrzewarki próżniowej lub specjalnych woreczków z zaworkiem.
→ Przeczytaj również: Jak długo gotować grzyby? Praktyczny przewodnik
Zamrażanie suszonych grzybów – czy warto?
Choć suszone grzyby z założenia nie wymagają mrożenia, zamrażanie może być dobrym rozwiązaniem, jeśli przechowujesz je w wilgotnym domu lub chcesz mieć pewność, że nie zaatakują ich mole spożywcze.
Zaletą tej metody jest dodatkowa ochrona przed wilgocią i insektami. Wady? Grzyby po rozmrożeniu mogą być nieco bardziej kruche i łatwiej się łamią. Dlatego zamrażanie warto stosować tylko wtedy, gdy inne sposoby nie wchodzą w grę lub potrzebujesz przechować grzyby wyjątkowo długo.
→ Przeczytaj więcej na temat mrożenia grzybów
Grzyby w proszku
Suszone grzyby można nie tylko przechowywać w całości, ale też zmielić na drobny proszek, tworząc w ten sposób naturalną przyprawę. Grzyby w proszku mają intensywny aromat i znakomicie podkreślają smak zup, sosów, mięs czy farszów. To dobra alternatywa dla kostek rosołowych i gotowych bulionów. Aby uzyskać najlepszy efekt, do zmielenia warto używać dobrze wysuszonych, aromatycznych grzybów, np. borowików czy podgrzybków.
Jakie warunki są najlepsze do przechowywania suszonych grzybów?
Odpowiednia temperatura – od 10 do 20°C
Suszone grzyby najlepiej czują się w umiarkowanej temperaturze. Zbyt ciepłe miejsce może sprzyjać rozwojowi pleśni i owadów, a zbyt zimne – powodować, że grzyby staną się kruche i łamliwe. Idealnym rozwiązaniem jest chłodna spiżarnia, piwnica lub szafka z dala od źródeł ciepła.
Ciemne miejsce, bez dostępu światła
Światło, zwłaszcza słoneczne, przyspiesza proces utleniania i powoduje, że grzyby tracą swój kolor oraz intensywny zapach. Dlatego przechowuj je w ciemnym miejscu, np. w zamkniętej szafce lub w pudełku z nieprzezroczystego materiału.
Suche i przewiewne pomieszczenie
Wilgoć to największy wróg suszonych grzybów. Nawet niewielka ilość wody w powietrzu może sprawić, że staną się miękkie lub spleśnieją. Wybierz suche, dobrze wentylowane pomieszczenie, w którym powietrze swobodnie krąży. Unikaj kuchni, łazienki i innych miejsc, gdzie wilgotność często się zmienia.
→ Przeczytaj również: Maślak sitarz – jak wygląda, gdzie rośnie i czy jest jadalny
Jak rozpoznać, że suszone grzyby się zepsuły?
Najczęstsze oznaki zepsucia suszonych grzybów:
- grzyby stają się miękkie, elastyczne lub lekko lepkawe w dotyku; to znak, że wchłonęły wodę z otoczenia,
- zauważysz białe lub zielonkawe naloty, które pojawiają się na powierzchni grzybów lub w pojemniku (uwaga: takie grzyby TRZEBA WYRZUCIĆ),
- zamiast charakterystycznego leśnego aromatu, czujesz kwaśną lub stęchłą woń,
- grzyby są blade, szare lub żółtawe, co może świadczyć o utlenieniu lub przechowywaniu w zbyt jasnym miejscu.
Co zrobić, jeśli zauważysz oznaki zepsucia?
Jeśli zauważysz pleśń lub zapach stęchlizny, nie próbuj ratować grzybów. Należy je natychmiast wyrzucić. Nawet niewielka ilość spleśniałego produktu może zawierać toksyny groźne dla zdrowia.
Jeśli grzyby są jedynie lekko wilgotne, możesz spróbować je dosuszyć w piekarniku lub suszarce (w temperaturze 40–50°C), a następnie przełożyć do nowego, suchego opakowania. Warto też sprawdzić warunki przechowywania i ewentualnie je poprawić, aby sytuacja się nie powtórzyła.
Najczęstsze błędy przy przechowywaniu suszonych grzybów
Trzymanie grzybów w plastikowych torebkach
To jeden z najczęstszych błędów. Plastik nie przepuszcza powietrza, przez co w środku może gromadzić się para wodna. W efekcie grzyby zaczynają wchłaniać wilgoć i pleśnieć. Dodatkowo plastik potrafi pochłaniać zapachy z otoczenia, co negatywnie wpływa na aromat grzybów. Lepiej zastąpić torebki szklanymi słoikami lub papierowymi woreczkami.
Wilgotna spiżarnia lub kuchnia
Grzyby nie lubią wilgoci. Jeśli trzymasz je w kuchni, gdzie często gotujesz, lub w piwnicy o podwyższonej wilgotności, ryzykujesz, że wchłoną parę wodną i szybko się zepsują. Najlepiej przechowywać je w suchym, przewiewnym miejscu, z dala od źródeł pary i ciepła.
Brak szczelności opakowania
Nieszczelne słoiki czy pojemniki to zaproszenie dla wilgoci, owadów i moli spożywczych. Jeśli grzyby mają kontakt z powietrzem, ich aromat z czasem słabnie, a struktura staje się krucha. Dlatego zawsze upewnij się, że opakowanie jest dokładnie zamknięte i czyste.
Jak zachować aromat grzybów na dłużej?
Do słoika lub pojemnika z suszonymi grzybami możesz włożyć liść laurowy, kilka ziaren pieprzu lub ziela angielskiego. To naturalne środki odstraszające mole spożywcze i inne drobne szkodniki, które potrafią zniszczyć zapasy. Dodatkowo delikatnie wzbogacą aromat grzybów, nie zmieniając ich smaku.
Warto też co kilka miesięcy kontrolować stan suszonych grzybów. Sprawdź, czy nie pojawiła się wilgoć, pleśń lub zmiana zapachu. Dzięki temu szybko wychwycisz ewentualne problemy i zapobiegniesz zepsuciu całej partii.
Jeśli przechowujesz większą ilość suszu, rozdziel go na kilka mniejszych pojemników. W ten sposób, otwierając jedno opakowanie, nie narażasz reszty zapasów na kontakt z powietrzem i wilgocią.
→ Przeczytaj również: Grzybów w polskich lasach nie brakuje. Rozmowa z Zofią Leszczyńską-Niziołek, autorką książki „Polowanie na grzyby: od borowika do grzybowej”
FAQ – najczęściej zadawane pytania o suszone grzyby
Jakie grzyby są najlepsze do suszenia?
Najlepiej nadają się borowiki, podgrzybki, koźlarze i kurki. Mają mięsistą strukturę, intensywny zapach i zachowują aromat po wysuszeniu. Warto wybierać młode, zdrowe okazy bez oznak robaczywości. Zbyt stare lub wodniste grzyby po wysuszeniu tracą smak i kruszą się.
Na co zwracać uwagę, kupując suszone grzyby?
Kupując suszone grzyby, zwróć uwagę, by były suche, jędrne i pachniały lasem. Unikaj produktów z widoczną wilgocią, pleśnią lub ciemnymi plamami. Wybieraj grzyby z pewnego źródła, najlepiej od lokalnych dostawców lub renomowanych firm. Dobrze, jeśli opakowanie jest szczelne i przejrzyste, aby można było ocenić jakość suszu.
Czy suszonymi grzybami można się zatruć?
Tak, jeśli pochodzą z niepewnego źródła lub zostały niewłaściwie przechowywane, mogą być niebezpieczne. Pleśń, wilgoć lub zepsute grzyby mogą powodować dolegliwości żołądkowe, a nawet zatrucie. Zawsze upewnij się, że susz jest świeży, suchy i ma przyjemny zapach.
Czy suszone grzyby ze sklepu są bezpieczne?
Zazwyczaj tak, pod warunkiem że pochodzą od sprawdzonego producenta i mają prawidłowe oznaczenia (gatunek, data przydatności, kraj pochodzenia). Po otwarciu opakowania warto je przesypać do szczelnego słoika, by zachować świeżość i zapobiec wilgoci.
→ Przeczytaj również: Objawy zatrucia grzybami
W czym namoczyć suszone grzyby, żeby nie były gorzkie?
Najlepiej moczyć grzyby w zimnej lub letniej wodzie przez 2–3 godziny, aż zmiękną. Jeśli zależy Ci na delikatniejszym smaku, możesz dodać odrobinę mleka lub wymoczyć je w bulionie warzywnym. Unikaj moczenia w gorącej wodzie. Może to wydobyć gorycz i zniszczyć aromat.
Czy suszone grzyby należy zalać wrzątkiem?
Nie jest to konieczne, a często wręcz niewskazane. Zalanie wrzątkiem sprawia, że grzyby twardnieją i tracą część aromatu. Lepszym rozwiązaniem jest moczenie w ciepłej, ale nie wrzącej wodzie (ok. 40–50°C). Wodę po moczeniu można później wykorzystać do zup i sosów. Ma wyjątkowo intensywny smak.
Czy można jeść suszone grzyby na surowo?
Nie, suszone grzyby zawsze wymagają obróbki termicznej. W surowej formie są trudne do strawienia i mogą powodować bóle brzucha. Zawsze należy je wcześniej namoczyć, a następnie ugotować lub podsmażyć.