Orszada to zapomniany, tradycyjny polski napój przygotowywany na bazie syropu migdałowego, wody i często z dodatkiem soku z cytryny lub innych przypraw. Był popularny zwłaszcza w XVII i XVIII wieku, ale dzięki książce „Napoje gazowane i niegazowane.100 przepisów na orzeźwiające lemoniady, soki, nektary, wodę sodową, herbaty fermentowane i inne” Krzysztofa Leśniewskiego powraca. I to w wyjątkowym stylu.
Co to jest orszada?
Orszada uchodziła za napój orzeźwiający i elegancki, serwowany na dworach i w bogatszych domach mieszczańskich. Podawano ją zazwyczaj w upalne dni. Doceniano nie tylko jej delikatny smak, ale również subtelny aromat i wygląd. Klarowny, mlecznobiały napój w ozdobnym kielichu był ozdobą stołu i dowodem dobrego gustu gospodarza. Dzięki swoim składnikom, orszada miała też opinię lekkostrawnej i korzystnej dla zdrowia.
→ Zobacz, jak zrobić lemoniadę krok po kroku: przepisy, składniki i warianty smakowe
Nazwa tego napoju pochodzi najprawdopodobniej od hiszpańskiego „horchata” – napoju zrobionego z migdałów, orzechów lub nasion. Słowo „horchata” wywodzi się z łacińskiego „hordeata”, oznaczającego napój jęczmienny, który z czasem ewoluował w kierunku bardziej słodkich i mlecznych kompozycji na bazie migdałów lub orzechów. W Hiszpanii horchata najbardziej znana jest jako „horchata de chufa”. Jest to napój z cibory jadalnej, natomiast w krajach Ameryki Łacińskiej przygotowuje się ją m.in. z ryżu i cynamonu. W Polsce, gdzie migdały były droższym i bardziej luksusowym produktem, orszada miała charakter napoju wykwintnego.
→ Wykorzystaj przepis na kwas chlebowy
Przepis na orszadę
Składniki:
- 250 g migdałów bez skórki
- 3-4 g pestek moreli bez skórki
- 2 l wody
- 50 ml różanej wody (lub 1 łyżka suszonych płatków róży)
- 25-50 g cukru
Sposób przygotowania:
- Zmiel migdały i pestki moreli w maszynce do mięsa, używając sitka o oczkach 2-3 mm, tak drobno, jak to możliwe. Przełóż je do miski i zalej wodą.
- Odstaw w chłodne miejsce na kilka godzin (najlepiej na noc).
- Następnie przecedź wszystko przez bardzo drobne sitko, a potem przefiltruj przez filtr do kawy.
- Do uzyskanego płynu dodaj wodę różaną i dodaj cukier według uznania.
- Napój podawaj dobrze schłodzony.
Zmielone migdały możesz wykorzystać do przygotowania masy tortowej lub jako nadzienie do rogalików
– podpowiada Krzysztof Leśniewski, autor książki „Napoje gazowane i niegazowane.100 przepisów na orzeźwiające lemoniady, soki, nektary, wodę sodową, herbaty fermentowane i inne„, w której znajdziecie przepis na orszadę oraz wiele innych napojów idealnych na lato (i nie tylko!).
Do czego podawać orszadę?
Orszada dobrze komponuje się z lekkimi deserami, np. ciastem migdałowym, bezą, makaronikami czy kruchymi ciasteczkami. Świetnie sprawdzi się także jako orzeźwiający napój do podania podczas letniego przyjęcia, pikniku lub przy stole z tradycyjnymi wypiekami.
→ Sprawdź, co pić, by poczuć przyjemne orzeźwienie
A jak przechowywać orszadę? Gotowy napój przelej do szklanej butelki lub słoika z zakrętką i przechowuj w lodówce maksymalnie 2-3 dni.
Ze względu na świeżość i naturalny skład orszady najlepiej przygotowywać ją na bieżąco, w małych ilościach.
