Jarzębogrusza (Sorbopyrus auricularis), zwana też jarzębinogruszką lub gruszką czerwoną, to bardzo rzadka hybryda jarząba mącznego i gruszki jadalnej, znana w Polsce od początków XVII wieku. Wyprowadzono ją około 1610 roku najprawdopodobniej w Europie. Od jej wyhodowania w różnych odmianach była rośliną ozdobna ozdabiającą ulice, obecną w parkach i ogrodach botanicznych czy arboretach.
Nazwa i pochodzenie
Łacińska nazwa Sorbopyrus otrzymana została przez połączenie dwóch członów: Sorbus (jarząb) i Pyrus (grusza). Alfred Rehder w swoim „Podręczniku uprawy drzew i krzewów” zakwalifikował tę roślinę jako X Sorbopyrus auricularis (Knoop) Schneider. Inny botanik, Hillier, nazywa tę roślinę Gruszką Bolwyller. W czasie 400 lat pojawiło się wiele innych: Pyrus malifolia, Pyraria malifolia, Sorbus bollwylleriana i Bollwilleria auricularis.
Warto czekać na owoce
Jarzębogrusza długo nie była uprawiana za względu na swoje smaczne owoce. Być może dlatego, że zaczyna rodzić późno. Zachęcające w uprawie może jednak być to, iż jest dość odporna na choroby grzybowe czy wirusowe powodujące brzydkie plamy na owocach i bakterie jak zaraza ogniowa (Erwinia amylovora).
Owoce kształtem przypominają zaokrągloną gruszkę, o długości około 5 centymetrów. Zbiór zaczyna się w połowie sierpnia. Mają głęboko żółtą barwę z atrakcyjnym pomarańczowo-czerwonym rumieńcem po stronie wystawionej na działanie promieni słonecznych. Są żółte, twarde, słodkie w smaku. Można je spożywać na surowo, wytwarzać z nich kompoty, dżemy, oraz inne przetwory. Doskonale nadają się nawet na susz. Do tego sadząc jarzębogrusze w ogródku zyskujemy roślinę nie tylko pozyteczną ale i ozdobną.
Uprawa w ogrodzie
Jest to drzewo dorastające do 12m wysokości. kwitnie w połowie maja, kwiaty są białe zebrane w płaskie kwiatostany o średnicy 6-8cm. Jest to roślina mrozoodporna (strefa4), odporna na suszę, nie jest wymagająca w stosunku do gleby. Wymaga za to stanowisk słonecznych. Oferowane w sklepach rośliny są z reguły szczepione (na gruszy) i oferowane w formie piennej, dlatego tez należy po posadzeniu podwiązać ją do podpory i usuwać pędy wyrastające z podkładki. Możemy sadzić ją w ogrodach przydomowych, jako nowinkę dekoracyjną o interesujących owocach.
Drzewka jarzębogruszy można kupić w Polsce w wielu szkółkach.
Małgorzata Górska
fot. usda, wikipedia
źródła:
www.ars-grin.gov
www.futuregardens.pl
http://e-clematis.com
