Teraz czytasz...
Czosnek niedźwiedzi – właściwości i zastosowanie
X Targi Ekostyl | reklama | Biokurier.pl
X Targi Ekostyl | reklama | Biokurier.pl

Czosnek niedźwiedzi – właściwości i zastosowanie

Agnieszka Gotówka
czosnek niedźwiedzi na szarym tle

Czosnek niedźwiedzi jest nie tylko aromatyczną przyprawą, ale też ze względu na znaczną zawartość flawonoidów, chlorofilu oraz karotenoidów bardzo zdrową. Wykazuje właściwości przeciwgrzybowe, przeciwrakowe,
przeciwbakteryjne i diuretyczne. Warto go włączyć do codziennej diety. Tylko w jakiej postaci: surowej, suszonej czy może kiszonej?

Czosnek niedźwiedzi: właściwości lecznicze

Czosnek od wieków jest cenioną rośliną leczniczą. Ma wielką moc, o czym najczęściej możemy się przekonać w okresie jesienno-zimowych infekcji. Podobne właściwości wykazuje też czosnek niedźwiedzi (Allium ursinum L., inne nazwy: dziki czosnek, czosnek cygański, cebula czarownic), który w ostatnich latach zyskuje na popularności. U progu wiosny może stanowić cenną alternatywę dla nowalijek (kwitnie na przełomie marca i kwietnia).

→ Przeczytaj również: Czarny czosnek i jego właściwości

Jego nazwa najpewniej pochodzi od ludowego wierzenia, że niedźwiedzie po zimowej hibernacji zjadały tę roślinę, by oczyścić układ pokarmowy i powrócić do sił po zimowym śnie. Ile w tym prawdy, trudno ocenić, jednak nauka potwierdza, że czosnek niedźwiedzi właściwości ma imponujące!

Roślina obfituje w witaminę C, witaminy A i E oraz istotne dla prawidłowego funkcjonowania organizmu makro- i mikroelementy, by wspomnieć choćby o selenie, siarce, manganie i żelazie. W czosnku niedźwiedzim wiele jest również olejków eterycznych, flawonoidów, aminokwasów. Znajdziemy w nim również bakteriobójczą allicynę. Wykazuje działanie podobne do tego, jakim wyróżnia się czosnek pospolity, ma przy tym nieco łagodniejszy smak i aromat.

czosnek niedźwiedzi

Czosnek niedźwiedzi: co leczy?

Czosnek niedźwiedzi wspomaga pracę serca, powinien być zatem obecny w diecie osób z nadciśnieniem tętniczym i z wysokim poziomem złego cholesterolu. Powinni po niego sięgać również ci, którzy zmagają się z problemami trawiennymi, bo pobudza wydzielanie soku żołądkowego i żółci. Z ostrożnością stosować go z kolei muszą pacjenci z chorobą wrzodową żołądka, gdyż substancje zawarte w czosnku mogą działać drażniąco na ich przewód pokarmowy.

Substancje obecne w czosnku niedźwiedzim zapobiegają rozwojowi miażdżycy – rozrzedzają krew, czyniąc ją mniej lepką, jak również poprawiając jej przepływ w naczyniach krwionośnych. Jest wśród nich adenozyna (i to w ilości 20 razy większej niż w czosnku pospolitym), która korzystnie wpływa na krążenie krwi w całym ustroju, szczególnie w obrębie serca i głowy. Pomaga przy migrenowym bólu głowy i szumach usznych.

→ Przeczytaj również: Ekologiczna uprawa czosnku pospolitego

Roślinę tę warto mieć pod ręką również w okresie zwiększonej zachorowalności na przeziębienia i grypę. Działa przeciwzapalnie, przeciwgorączkowo i wzmacniająco. Dodaje sił i łagodzi objawy infekcji. Pomaga też odbudować mikroflorę jelit, stąd warto sięgać po czosnek niedźwiedzi po kuracji antybiotykowej.

Czosnek niedźwiedzi jest najbogatszą w siarkę rośliną w Europie

Niektórzy zwolennicy medycyny naturalnej przekonują ponadto, że czosnek niedźwiedzi doskonale odtruwa organizm, pomagając usunąć z niego substancje toksyczne. Oczyszcza przy tym górne drogi oddechowe, ułatwia usuwanie z nich śluzu i zalegającej wydzieliny (działa wykrztuśnie). Sprawdza się jako środek usuwający pasożyty z organizmu, wspomaga walkę z grzybicą.

Zobacz także

ogórki gruntowe przygotowane do kiszenia

warzywa i owoce zalety

Jak wygląda czosnek niedźwiedzi i gdzie rośnie?

Czosnek niedźwiedzi to bulina, która w niczym nie przypomina znanego wszystkim czosnku pospolitego. Roślina wyglądem przywodzi na myśl konwalię (pamiętajmy, że piękną, ale trującą zarazem). Pachnie jednak na tyle intensywnie, że trudno się pomylić. Zupełnie inaczej wyglądają również kwiaty obu roślin.

W Polsce czosnek niedźwiedzi od kilkunastu lat objęty jest częściową ochroną gatunkową. Można go spotkać na terenach o wysokim poziomie wód gruntowych (zwłaszcza w okolicy strumieni i rzek). Bez problemu powinniśmy natknąć się na niego w czasie wędrówek po terenach podgórskich i górzystych, tam bowiem występuje najpowszechniej. Rośnie głównie w Karpatach, Sudetach, Pogórzu oraz Kotlinie Sandomierskiej i wyżynach, przede wszystkim w lasach bukowych na glebach gliniasto-piaszczystych, bogatych w składniki mineralne.

Czosnek niedźwiedzi można też posadzić w przydomowym ogródku. Nie ma dużych wymagań glebowych, jest stosunkowo łatwy w uprawie. Nie szkodzą jej niskie temperatury, ale jesienią i zima warto wyścielić go liśćmi buku.

czosnek niedźwiedzi w lesie

Co zrobić z czosnku niedźwiedziego?

Czosnek niedźwiedzi dobrze uzupełnia smak twarogu oraz pasty jajecznej. Jest wykorzystywany do przygotowania rozmaitych potraw, m.in. zup. W sieci są też przepisy na pierogi z czosnkiem niedźwiedzim albo gołąbki w czosnku niedźwiedzim, u nas natomiast na – rustykalne bułeczki a’la proziaki z czosnkiem niedźwiedzim.

Sezon na tę roślinę jest jednak dość krótki, więc by zachować jej właściwości, warto zakonserwować czosnek niedźwiedzi w oleju (otrzymamy olej czosnkowy, idealny do sałatek, albo sos pesto w sam raz do makaronów). Polecamy też kiszony czosnek niedźwiedzi. Zrobisz go samodzielnie podobnie jak ogórki kiszone albo kupisz w sklepach z żywnością ekologiczną.

Popularnością cieszy się też nalewka z czosnku niedźwiedziego, która ma wspiera odporność i pracę układu krwionośnego. Zaleca się łączyć 15-20 kropli nalewki dziennie z przegotowaną, przestudzoną wodą.

Czy suszony czosnek jest zdrowy?

To zależy. Jeśli kupimy produkt wysokiej jakości, zyskujemy nie tylko cenną przyprawę, ale i witaminową bombę. Jeśli jednak trafimy na czosnek niedźwiedzi, który po zbiorach długo leżał albo był niewłaściwie przechowywany, większość cennych składników zdąży się ulotnić.

Jak suszyć czosnek niedźwiedzi?

Jeśli mamy swój surowiec, możemy od razu po zbiorze wysuszyć go w suszarce (takiej jak do grzybów i ziół). Możemy też wykorzystać do tego piekarnik. Najlepiej wtedy zebrać po kilka liści w bukiet, związać go sznurkiem i przywiązać do rusztu. Utrzymuj temperaturę maks. 40°C. Kiedy liście będą suche, pokrój je lub pokrusz. Przechowuj w szczelnie zamkniętym słoiku.

Czosnek niedźwiedzi można też mrozić.

Ten serwis używa cookies. Korzystając z niego wyrażasz zgodę na używanie cookie, zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki. Sprawdź naszą politykę prywatności.

Żadne materiały z tej strony nie mogą być jakikolwiek sposób powielane bez pisemnej zgody redakcji.