Rzodkiewka pochodzi z Chin, jej smak docenili już Egipcjanie, a w Średniowieczu uchodziła za środek wpływający na jasność umysłu i regulujący trawienie. Popularność zawdzięcza oryginalnemu smakowi oraz atrakcyjnemu wyglądowi. Prezentujemy walory zdrowotne rzodkiewki a także propozycje wykorzystania tego warzywa w kuchni i domowych kuracjach.
Uprawia się wiele odmian rzodkiewki, różniących się ostrością smaku, wielkością, kształtem i kolorem. Spotykamy więc rzodkiewkę czerwoną, czerwono-białą, a nawet czarną i białą.
Właściwości zdrowotne rzodkiewki zawdzięczają olejkowi zawierającemu związki siarki, to on nadaje jej ostry smak oraz wpływa pobudzająco na trawienie.
Właściwości odżywcze i prozdrowotne rzodkiewki
Rzodkiewki są polecane osobom cierpiącym na niedokrwistość, anemię, kamicę żółciową, choroby przewodu pokarmowego, a także stosującym diety odchudzające.
Rzodkiewka dostarcza naszym organizmom większości witamin i składników mineralnych, jest także dobrym źródłem witaminy C. Oprócz tego zawiera niewielkie ilości witaminy B1, B2 i PP oraz takich składników mineralnych jak żelazo, wapń, siarka, fosfor, magnez, miedź i mangan.
Zawartość żelaza, miedzi i manganu ma korzystny wpływ na procesy krwiotwórcze w organizmie. Dlatego rzodkiewki są polecane osobom cierpiącym na niedokrwistość. Charakterystyczny ostry smak warzywa nadaje olejek goryczkowy, który zawiera siarkę i działa pobudzająco na układ trawienny, zwiększa apetyt. Równocześnie obniża nadmiar kwasów w żołądku, zapobiega niestrawności i likwiduje zgagę. Rzodkiewka pobudza wydzielanie żółci oraz działa bakteriobójczo w stosunku do obecnych w przewodzie pokarmowym mikroorganizmów.
O rzodkiewkach, z racji ich niewielkiej kaloryczności, powinny pamiętać również osoby z nadwagą. 100 g rzodkiewek (7 średnich sztuk) dostarcza tylko14 kcal.
Najczęściej rzodkiewki jemy na surowo, wtedy zachowują w pełni wartość odżywczą.
Zalety listków i łodyżek rzodkiewki
Z młodych rzodkiewek nie należy obrywać listków i łodyżek, możemy je także zjadać, są źródłem wielu witamin i składników mineralnych.
Co zrobić z rzodkiewki? Zastosowania kulinarne
Rzodkiewki można chrupać w całości oraz dodawać starte lub pokrojone do surówek. Stanowią doskonały element dekoracyjny. Część jadalna rzodkiewki – wbrew powszechnemu mniemaniu – nie jest korzeniem, a zgrubieniem łączącym część liściową z korzeniem. Najsmaczniejsze bywają rzodkiewki intensywnie czerwone, niezbyt wyrośnięte, o wydłużonym kształcie. Najlepsze są świeże, tuż po zerwaniu, bo dłużej przechowywane więdną. Wczesne odmiany są w smaku łagodniejsze, za to łatwiej tracą jędrność, późniejsze odznaczają się intensywniejszym smakiem.
Rzodkiewka w śmietanie
Wypróbujcie przepisów od Kasi Kosmali, autorki książki Ziołowe smaki.
Składniki:
Pęczek rzodkiewki
3 łyżki masła klarowanego
2 łyżki śmietany
Sól, pieprz
Pęczek koperku
Sposób przygotowania:
1. Rzodkiewki kroje na pół plasterki.
2. Zalewam wrzątkiem na 3 minuty.
3. Rozpuszczam masło, dodaje odcedzone rzodkiewki i podsmażam na maśle ok. 5 minut.
4. Koperek siekam drobno i dodaje do rzodkiewek.
5. Dodaje śmietanę i mieszam.
Rzodkiewki faszerowane twarożkiem, szynką i szczypiorkiem
Składniki:
10 rzodkiewek
Pęczek szczypiorku
4 cienkie plasterki szynki
100 g białego twarożku
Sól, pieprz
Sposób przygotowania:
1. Rzodkiewki kroje na połówki i delikatnie wydrążam środek.
2. Szczypiorek i szynkę siekam drobno.
3. Dodaje twaróg, sól, pieprz i dobrze mieszam.
4. Gotowym twarożkiem napełniam rzodkiewki i przykrywam drugą częścią rzodkiewki.
Rzodkiewka sprawdza się także jako składnik wytrawnej, porannej owsianki. Sprawdź przepis na owsiankę z rzodkiewką.
Surowe najlepsze
Najzdrowsze są rzodkiewki jedzone na surowo, dodawane do kanapek czy surówek. Można je także dusić, zapiekać i podawać z sosem koperkowym. Doskonale smakują „z wody”, podane z masłem i przyrumienioną bułką tartą. Warto też wykorzystać ich młode liście i dodawać do sałatek ze świeżym ogórkiem oraz szczypiorkiem.
Kiełki rzodkiewki – witaminy przez cały rok
Kiełki rzodkiewki to prawdziwa witaminowa bomba. Można je otrzymywać w warunkach domowych w ciągu całego roku. Stanowią bogaty zbiór witamin: A, C, B, H, ponadto kwasy omega 3 i błonnik, siarkę (budulec skóry, włosów i paznokci), potas, magnez. Są niskokaloryczne, można je dodawać do:
- sałatek,
- twarożków,
- sosów,
- zup,
- kanapek.
Połączenie w jednym produkcie spożywczym żelaza, miedzi i manganu korzystnie wpływa na procesy krwiotwórcze w organizmie. Zalecane są więc osobom z niedokrwistością.
Kiełki mają właściwości:
- dezynfekujące,
- moczopędne,
- przeciwzapalne;
wskazane są przy anemii, schorzeniach wątroby i dróg żółciowych; podnoszą odporność organizmu. Pozytywnie wpływają na stan skóry, włosów i paznokci (przeczytaj więcej o tym jak naturalnie dbać o paznokcie.
Rzodkiewka w kuracjach naturalnych
Nacieranie wyciągami i nalewkami z rzodkwi miało łagodzić bóle reumatyczne i nerwobóle. Uważano też, że skutecznie zapobiegają zakażeniom pasożytami, a u kobiet karmiących wzmagają laktację. Obecnie na bazie wyciągu przygotowuje się wiele preparatów aptecznych łagodzących dolegliwości wątroby i dróg żółciowych.
Pomoże przy kaszlu
Znawca roślin leczniczych Witold Poprzęcki zaleca przy kaszlu, zaflegmieniu płuc, nieżycie jelit, biegunce zażywanie soku z 10-20 dag rzodkiewki z miodem. Można też zjadać je całe, nieobrane, niesolone. Jeść wraz z 2-centymetrowym ogonkiem liściowym, gdzie koncentracja witamin jest największa.
Rozgrzewające okłady z rzodkiewki
W. Poprzęcki radzi również przykładanie na bolące miejsca rozgrzewających okładów z utartych rzodkiewek. Powoduje to miejscowe rozgrzanie objawiające się za zaczerwieniem
Jak uprawiać rzodkiewkę?
To małe, czerwone warzywo świetnie nadaje się do uprawy w ogrodzie i na balkonie. Przeczytaj więcej na temat tego, co warto wiedzieć zanim zaczniesz uprawiać rzodkiewkę w ogrodzie.
Przeciwwskazania
Rzodkiewka zawiera olejek gorczycowy oraz kwasy organiczne, dlatego z jej spożywania powinny zrezygnować osoby, które zmagają się z chorobą wrzodową żołądka, dwunastnicy czy zapaleniem wątroby i nieżytem jelit.
