Pokrzywa dla wielu jest chwastem, który na dodatek parzy. Dlaczego więc coraz częściej znaleźć ją można na półkach sklepów zielarskich i z żywnością ekologiczną?
Pokrzywa to niewielka bylina dorasta do 1 m wysokości. Jej liście pokryte są drobnymi włoskami zawierającymi parzący płyn. Zapewne każdy z nas miał okazję przekonać się o jego działaniu. Ta cecha charakterystyczna pokrzywy znajduje swoje odbicie w jej nazwach ludowych: parzawica, żyrucha parząca.
Gdzie znajdziesz pokrzywę?
Występuje w:
- zaroślach,
- ogrodach,
- lasach
- nieużytkach.
Parzące liście nie powinny zrazić nas do tego ziela. Zawiera ono bowiem wiele cennych związków naturalnych o prozdrowotnym działaniu.
Kiedy zbierać pokrzywę?
Zbierane w czerwcu liście i ziele oraz pozyskiwany wczesną jesienią korzeń posłużyć mogą do przygotowania przetworów o działaniu moczopędnym, przeciwzapalnym, przeciwreumatycznym (tak działać mają właśnie parzące włoski), żółciopędnym oraz przeciwbakteryjnym.
Jak wykorzystać zdrowotne właściwości pokrzywy?
Najlepiej przyrządzić napar lub odwar z ziela. Będą one pomocne w takich schorzeniach jak:
- nieżyty górnych dróg oddechowych,
- astma,
- skąpomocz
- zaburzenia przemiany materii.
Sok z pokrzywy: kiedy po niego sięgnąć?
Dzięki wysokiej zawartości białek, witamin i soli mineralnych, sok wyciśnięty ze świeżych liści znakomicie wspomoże regeneracyjną kurację organizmu (np. po długotrwałych i wyniszczających chorobach). Przetwory z pokrzywy nadają się także do stosowania zewnętrznego. Okłady i kataplazmy z papki z ziela sprawdzają się doskonale w dolegliwościach reumatyczno-artretycznych czy nerwobólach.
Szampon z pokrzywy
Mycie głowy szamponem jest doskonałym środkiem przeciwko łysieniu. Pomoże też w łojotokowym zapaleniu skóry i łupieżu tłustym.
Pokrzywa w kuchni
Młode listki ziela są świetnym surowcem do sporządzania sałatek, zup. Dodaje się je także do farszów mięsnych, twarogu oraz innych potraw.
Polecamy przepis na naleśniki pokrzywowe
Surówki wiosenne
Ze świeżych pędów pokrzywy warto na wiosnę przyrządzać aromatyczne witaminowe surówki. Młode pokrzywy niezbyt długo dusimy na maśle z dodatkiem ulubionych przypraw m.in. czosnku, odrobiny cebuli, ziół przyprawowych.
Wzmacniająca i uodparniająca herbatka z listków pokrzywy
Zerwać lub ściąć dwa lub trzy czubki rośliny z dwoma lub trzema listkami. Zioła włożyć do szklanki i zalać wrzątkiem. Odstawić na kilka minut. Herbatę można też sporządzać z 5 do 8 listków pokrzywy. Napary mają specyficzny smak. Mogą je pijać dla wzmocnienia i podniesienia odporności organizmu dorośli i dzieci. Dzieciom można a wkładać nieco mniej listków. By podnieść ich walory lecznicze warto dosładzać je miodem wieloowocowym. Jest kilka przeciwskazań dla picia herbaty z pokrzywy. Nie poleca się jej w przypadku chorób nerek, narządów rodnych, mięśniaków i krwawień.
Jak zrobić sok?
Na wiosnę wspaniałym niezwykle skutecznym i dobroczynnym lekiem są świeże soki z pokrzywy, którą dawniej nazywano nawet w medycynie ludowej „zieloną krwią”. Ze świeżych, drobno pokrojonych lub w inny sposób rozdrobnionych łodyg wyciskamy sok. Według zaleceń jednego z uczniów sławnego zielarza księdza Kneippa, kurację rozpoczynamy od dziennej dawki 3 łyżek stołowych soku. Po każdych 3 dniach zwiększamy dawkę o jedną łyżkę soku tak długo aż dojdziemy do dziennej dawki 10 łyżek stołowych soku. Sok można rozrzedzić wodą albo maślanką. Na jedną część soku bierzemy 5 części tych płynów. Jest to doskonała wzmacniająca kuracja wiosenna, a dodatkowo oczyszcza krew, reguluje pracę nerek i pęcherza moczowego oraz żołądka i jelit.
Kuracja sokami z pokrzywy i mlecza przy braku czerwonych ciałek krwi
Przy niedostatku czerwonych ciałek krwi warto wiosną przeprowadzić kurację sokiem z mniszka lekarskiego, czyli mlecza, i pokrzywy. Zmieszać soki z mniszka i pokrzywy w proporcji jeden do jeden, czyli na jedną łyżkę soku z mlecza wziąć jedną łyżkę soku z pokrzywy. Pić przez pierwsze dwa, trzy dni po łyżeczce soku trzy razy dziennie. Potem dawkę zwiększyć do łyżki trzy razy dziennie. Kuracja winna trwać około 40 dni. Soki każdorazowo można odrobinę rozcieńczyć niewielką ilością herbaty ziołowej lub wody z miodem
Odtruwające i odmładzające surówki
W kuracjach likwidujących skutecznie wiosenne przemęczenie, odtruwających organizmy, wzmacniających i odmładzających warto stosować surówki ze świeżych liści. Drobno pokroić listki, doprawić sokiem z cytryny, odrobiną oleju lub oliwy ( najlepiej tzw. zimno tłoczonych). Zjadać do posiłków. Na początku kuracje zaczynamy od małej ilości surówki, po pół lub nawet mniej łyżeczki do posiłku. Potem dawkę stopniowo zwiększamy codziennie w ciągu dwu tygodni do łyżki trzy razy dziennie. W trakcie kuracji co trzy tygodnie warto robić tygodniowe przerwy. Taka kuracja polepsza też obraz krwi i dostarcza wielu mikroelementów. Pokrzywę można też doprawiać innymi świeżymi ziołami lub ziołowymi pieprzami.
Nalewka przeciw łupieżowi i wypryskom skórnym
Przepis pochodzi z książki: Atlas nalewek
Składniki: garść świeżych liści pokrzywy, 0,5 l wódki
Czas przygotowania: 1 miesiąc
Sposób przygotowania: Pół litra wódki żytniej zalewamy garść świeżych liści pokrzywy. Odstawiamy na miesiąc w miejsce słoneczne, najlepiej na parapet okna wystawionego w kierunkach południowych. Od czasu do czasu wstrząsamy.
Zastosowanie: Stosować do przemywania ropnych wyprysków na skórze oraz ran. Wcierana w skórę głowy skutecznie likwiduje łupież.
Pokrzywa w ogrodzie ekologicznym
Opisywana roślina bardzo chętnie wykorzystywana jest przez ogrodników ekologicznych. Sprawdź przepis na gnojówkę z pokrzywy
Chętnie wykorzystywany jest także odwar, który pomaga np. przy zarazie ziemniaczanej.
Autorem tekstu jest dr Marek Ellnain, farmaceuta (autor książki: Konfekty, morselki, syropy i inne zdrowe łakocie z serwantki farmaceuty) / przytoczone zebrane zostały przez Zbigniewa Przybylaka
