Mak to jeden z bardziej rozpoznawalnych kwiatów w Polsce. Uznawany za pospolity chwast, owiany złą sławą, wbrew pozorom kryje w sobie spore ilości cennych dla zdrowia substancji.
Mak polny wygląda na polach bajkowo, zwłaszcza wśród łanów zbóż. Dla rolnika jednak oznacza nie lada kłopoty. Grozi zanieczyszczeniem plonów, ponadto zabiera składniki odżywcze uprawianym roślinom.
Mak niejedno ma imię. Najpopularniejszy mak polny od wieków jest ceniony z ziołolecznictwie i medycynie ludowej. Z kolei mak lekarski, choć obfitujący w wiele cennych substancji, w Polsce znajduje się na cenzurowanym. Zawiera morfinę i kodeinę – alkaloidy wykazujące działanie przeciwbólowe, przeciwkaszlowe i przeciwbiegunkowe, ale też silnie uzależniające (wykorzystywano go jako narkotyk). Obecnie uprawa tej rośliny jest poddawana ścisłej kontroli, a na jej rozpoczęcie wymagane jest urzędowe zezwolenie (możliwa jest wyłącznie uprawa maku o znikomej zawartości morfiny, np. Mieszko, Rubin, Agat).
Właściwości prozdrowotne maku
Mak jako roślina lecznicza ceniony jest od wieków. Wykorzystywano go już w starożytności do terapii wielu chorób i dolegliwości, zwłaszcza w uśmierzania bólu różnego pochodzenia. Z maku przygotowywano też napar, który stosowano przy kaszlu i bolesnej menstruacji. Pomagał również w walce z bezsennością.
W maku wiele jest cennych substancji odżywczych. Roślina wyróżnia się dużą zawartością witamin, zwłaszcza z grupy B oraz witamin C i E. Jest też źródłem minerałów, np. wapnia, cynku, fosforu, miedzi, potasu, selenu i manganu. Zawiera też dużą ilość błonnika pokarmowego.
Obecne w maku nienasycone kwasy tłuszczowe oraz roślinne fitosterole wspomagają pracę serca i zapobiegają zmianom miażdżycowym.
Mak w kuchni
Mak najczęściej wykorzystuje się w przemyśle piekarniczym i cukierniczym. Drobnymi ziarnami posypuje się chleb i bułki. Z kolei trudno wyobrazić sobie święta bez makowca, do przygotowania którego mak jest niezbędny. Dawniej uważano zresztą, że roślina jest symbolem płodności, urodzaju i pomyślności, stąd potraw z jej udziałem nie mogło zabraknąć na wigilijnym stole.
Przeczytaj także: Armschlag – wioska maku
Mimo walorów smakowych, trzeba pamiętać, że mak jest ciężkostrawny i trzeba spożywać go w umiarkowanych ilościach. Wchodzi też w interakcje z niektórymi lekami i nie jest wskazany w diecie dzieci do 2. roku życia. Mak może też wywołać reakcję alergiczną.
