Teraz czytasz...
Czosnek. Właściwości zdrowotne i wykorzystanie
X Targi Ekostyl | reklama | Biokurier.pl
X Targi Ekostyl | reklama | Biokurier.pl

Czosnek. Właściwości zdrowotne i wykorzystanie

Agnieszka Gotówka
obrane ząbki czosnku na katar

Czosnek to witaminowa bomba. W jednym ząbku kryje się niemal cały zasób witamin i minerałów. Jest absolutnym liderem wśród naturalnych antybiotyków i roślin leczniczych. Szczególnie umiłował go Hipokrates, który w ząbkach czosnku widział lek na wszystkie schorzenia.

By wspomnieć o wszystkich właściwościach czosnku, trzeba wielu zapisanych stron. Nad jego składem pochylało się już wielu ekspertów i naukowców, dzięki którym dzisiaj wiemy, jak istotna dla naszego zdrowia jest to roślina.

Czosnek zwalczy przeziębienie

O czosnku najczęściej wspomina się w okresie sezonowych przeziębień i grypy. Warto po niego sięgać profilaktycznie, ale i wówczas gdy poczujemy charakterystyczne „łamanie w kościach”. Czosnek kryje w sobie lotne związki siarkowe oraz olejki eteryczne, które ułatwiają oddychanie. Pomoże również w czasie gorączki, wzmaga bowiem potliwość. Rozgrzewa i ułatwia odkrztuszanie.

Czosnek swoimi właściwościami leczniczymi przypomina penicylinę – podobnie jak ten powszechnie stosowany lek działa bakteriobójczo. By działanie czosnku było silniejsze, warto rozgnieść kilka ząbków 10 minut przed ich zjedzeniem. Tyle czasu wystarczy, by otworzyły się błony komórkowe, uwalniające allinazę. Jest to enzym, pod wpływem którego powstają związki wykazujące działanie antybiotykowe (m.in. allicyna i tiosulfinat). To one odpowiadają za osłabienie wirusów wywołujących grypę i przeziębienie.

Czosnek na katar. Dlaczego działa?

Czosnek to jeden z najsilniejszych naturalnych antybiotyków. Wyróżnia się dużą zawartością fitoncydów, które wykazują silne właściwości bakteriobójcze i odkażające.

Kluczowym biologicznie aktywnym składnikiem czosnku jest allicyna. To ona właśnie odpowiada za szerokie spektrum działania antybakteryjnego i przeciwgrzybiczego tego wonnego warzywa. Zmniejsza też krzepnięcie krwi, działają w ten sposób przeciwzakrzepowo.

Dowiedziono też, że czosnek na odporność to nie tylko pradawny sposób wzmocnienia organizmu, ale rzeczywiste działanie profilaktyczne. Obecne w nim substancje zwiększają właściwości obronne organizmu.

Badania dowiodły, że  to skuteczna broń przeciwko wielu bakteriom Gram-dodatnim i wielu wirusom (a to one w większości powodują choroby). Spożycie tego warzywa wzmacnia komórki odpornościowe.

czosnek na katar
Czosnek na katar trzeba rozgnieść, by móc czerpać z jego leczniczych właściwości

Czosnek na katar dla dzieci

Nie każde dziecko jest w stanie zjeść surowy czosnek (dorośli też mają z tym problem), ale można też stosować go zewnętrznie. Pomoże zwłaszcza wtedy, kiedy pojawią się pierwsze objawy przeziębienia, np. katar.

4-5 ząbków rozgniatamy, następnie kładziemy na talerzyku w pobliżu łóżeczka dziecka.

Uwaga: róbmy to wtedy, gdy maluch śpi, by się nie zakrztusił. Możemy też owinąć czosnek gazą i dodać do niego nieco surowej (pociętej w plastry) cebuli.

Jak stosować czosnek na odporność?

Czosnek można stosować na różne sposoby. Idealnie jest jeść go na surowo, np. jako dodatek do kanapek. Można przygotować masełko czosnkowe, dodając zmiażdżony i drobno pokrojony czosnek oraz natkę pietruszki do niewielkiej ilości masła (zielenina nieci neutralizuje intensywny zapach czosnku).

przepis na kiszone buraki
Kliknij i pobierz do druku przepis na kiszone buraki

Jak ukisić czosnek?

Kiszony czosnek w słoiku
Kiszony czosnek w słoiku

Przepis na kiszony czosnek, wersja 1

Kiszony czosnek ma nie mniej właściwości leczniczych od świeżego, a jest delikatniejszy w smaku i ma mniej intensywny zapach. Można go zrobić bardzo prosto, zalewając obrane ząbki wodą po ogórkach kiszonych przygotowaną z małą ilością soli (1 łyżka stołowa na 1 litr wody). Możemy też przygotować go od podstaw.

Na litrowy słoik przygotuj ok. pół kilograma nieobranych główek. Możesz je pokroić lub włożyć do słoika w całości.

Dodaj:

  • trochę nasion gorczycy (opcjonalnie),
  • koperek (zielony lub nasion),
  • korzeń chrzanu,
  • kawałek razowego żytniego chleba (najlepiej domowego).

Sposób przygotowaniaL

Całość zalej przegotowaną, letnią wodą, lekko osoloną solą gruboziarnistą i odstaw w na kilka/kilkanaście dni w ciepłe i suche miejsce.

Kiszony czosnek wykorzystaj do kanapek lub zjadaj jako przekąskę.

Przepis pochodzi z książki Zbigniewa Przybylaka „Ziołowa apteczka na dziecięce choroby” t. 1 (kliknij, by kupić).

Przepis na kiszony czosnek, wersja 2

Tym razem przepis z książki Tradycyjna Spiżarnia autorstwa Krzysztofa Leśniewskiego. To duży zbiór najróżniejszych receptur na domowe przetwory. Zawiera ponad 220 przetestowanych przepisów.

Składniki:

  • 5 główek czosnku o ostrym smaku (np. odmiana Janosik)
  • 1–2 łyżek stołowych soli
  • 1 l wody
  • 1/2 łyżeczki gorczycy
  • kawałek chrzanu
  • koper z baldachimami
  • 1 mała marchew

Sposób przygotowania:

Czosnek płuczemy z piasku (możemy go obrać, ale nie jest to konieczne). Układamy w naczyniu, dodajemy przyprawy i zalewamy solanką sporządzoną z nieprzegotowanej wody i soli. Jeśli chcemy uzyskać czerwone zabarwienie kiszonki, dodajemy do niej kawałek czerwonego buraka lub niewielką ilość jego soku. Z kolei kurkuma lub szafran zabarwią  kiszonkę na żółto.

Jak pozbyć się zapachu czosnku z ust?

W czosnku obecna jest allicyna, organiczny związek chemiczny o działaniu bakteriobójczym i charakterystycznym zapachu. Nie jest on metabolizowany przez nasz organizm, stąd wydalany jest drogą oddechową – maksymalnie do 72 godzin. Istnieje jednak kilka sposobów na pozbycie się przykrego zapachu z ust znacznie wcześniej:

  • zjedz kilka listków natki pietruszki (dodatkowo dostarczysz organizmowi sporą dawkę witamin A i C),
  • żuj przez kilka minut kilka goździków, plaster imbiru lub kilka ziaren kawy,
  • wypij miksturę według receptury: do szklanki wody dodaj trzy łyżki miodu i sok z ćwiartki z cytryny,
  • danie z czosnku popijaj … mlekiem, najlepiej pełnotłustym.

Na kłopoty sercowe

Ma on właściwości zbliżone do działania popularnej aspirynyzmniejsza lepkość krwi, co minimalizuje ryzyko powstawania zakrzepów. Rozkurcza ponadto naczynia krwionośne, a dodatkowo zmniejsza zmiany miażdżycowe, dzięki czemu poprawia się przepływ krwi. To wszystko sprawia, że regularne zjadanie czosnku może w znacznym stopniu zredukować ryzyko zawału lub udaru mózgu. Badacze są zdania, że włączenie go do diety na stałe przyczynia się również do obniżenia ciśnienia tętniczego o 10 proc.

Czosnek na trawienie i w walce przeciwko pasożytom

By uniknąć wzdęć, a przy tym usprawnić pracę układu trawiennego warto spożywać potrawy z dodatkiem czosnku. Podniesie on nie tylko walory smakowe potrawy, ale przede wszystkim korzystnie wpłynie na perystaltykę jelit i przyspieszy wydzielanie żółci.

To także idealny lek na bytujące w ludzkim organizmie pasożyty, tj. tasiemce, glisty czy owsiki. Doskonale sprawdzi się tu codzienne picie mleka z czosnkiem lub napoju przygotowanego z czosnku moczonego w wodzie przez co najmniej 12 godzin. Można też zjadać kilku ząbków w postaci surowej.

Po antybiotykoterapii konieczne jest odbudowanie flory bakteryjnej. I na tym polu czosnek zadziała rewelacyjnie. Dzięki jego destrukcyjnemu działaniu na grzyby i pasożyty, warto sięgać po niego w przypadku pojawienia się pleśniawek lub grzybicy.

Profilaktyka antynowotworowa

Czosnek, podobnie jak wiele innych znanych od wieków roślin, wykazuje działanie antynowotworowe. Naukowcy dowiedli, że regularne spożywanie zmniejsza ryzyko zachorowania na raka żołądka, okrężnicy i jelita grubego. Z powodzeniem niszczy bowiem bakterie bytujące w dolnych odcinkach przewodu pokarmowego. W swoim składzie zawiera ponadto dużą liczbę silnych przeciwulteniaczy, które nie tylko hamują proces rozmnażania się komórek nowotworowych, ale również pobudzają układ immunologiczny do ich zwalczania.

Zobacz także


Przeczytaj więcej na temat: Dieta a nowotwory

Odmłodzi i poprawi wygląd skóry

Znane jest również działanie odmładzające czosnku, za co odpowiadają zawarte w nim antyutleniacze. Obecne w nim witaminy i minerały korzystnie działają na skórę, poprawiając jej wygląd i elastyczność. Woda w której moczyły się rozgniecione ząbki czosnki jest doskonałym płynem odkażającym, z którego powinny korzystać osoby zmagające z wypryskami lub zmianami grzybiczymi.

Kto powinien uważniej sięgać po czosnek?

Z pewnością kobiety w ciąży, jednak tu zaleca się jedynie ograniczenie spożycia, nie zaś całkowitą rezygnację z niego. Naukowcy z Göteborga udowodnili bowiem, że włączenie tej rośliny do diety w pierwszych miesiącach ciąży znacznie minimalizuje ryzyko porodu przedwczesnego.

Mamy karmiące piersią nie powinny włączać do swojej diety dużej ilości czosnku, jeśli w czasie ciąży go nie jadły – czosnek przenika do mleka kobiecego i może nie zasmakować dziecku. Przeprowadzono już jednak badania, z których wynika, że smak czosnku w mleku pobudza odruch ssania. Jest on szczególnie silny, jeśli dziecko preferuje ostre smaki (do których mogło się już przekonać w życiu płodowym, gdy jego mama spożywała ostre pokarmy, np. z dodatkiem czosnku, cebuli czy papryki).

Po opisywane warzywo mogą sięgać dorośli, dzieci i osoby starsze. W każdej z tych grup wiekowych konieczny jest umiar, bo zjadanie czosnku w nadmiarze może spowodować podrażnienie wątroby i błony śluzowej żołądka.

Z ostrożnością do spożycia powinny podchodzić osoby przyjmujące insulinę w formie zastrzyków.

Zainteresował cię czarny czosnek?

Po więcej informacji odsyłamy do tekstu: Czarny czosnek i jego właściwości

Ten serwis używa cookies. Korzystając z niego wyrażasz zgodę na używanie cookie, zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki. Sprawdź naszą politykę prywatności.

Żadne materiały z tej strony nie mogą być jakikolwiek sposób powielane bez pisemnej zgody redakcji.