Dzieci mają naturalną ciekawość świata. Poznają go przez obserwację i działanie. Chętnie włączają się w wykonywanie domowych obowiązków, bo chcą naśladować dorosłych. Jak więc zachęcić ich do prac ogrodniczych? Jak pokazać im świat roślin w sposób bezpieczny i ciekawy? Przeczytajcie!
Wiosna to idealny czas na rozpoczęcie przygody ogrodniczej. Bez względu na to, czy posiadamy mały kawałek ziemi przy domu, balkon czy obszerne parapety, każde z tych miejsc jest dobre, aby posadzić kilka roślin, pielęgnować je i cieszyć się ze wzrostów.
Pandemia zmusza nas do pozostania w domu. Dzieci, o ile nie mają placu zabaw blisko domu, zwyczajnie się nudzą. Wspólne zakładanie ogródka może być więc ciekawym sposobem na wspólne bycie razem.
Przeczytaj również: W lesie podłączamy się pod rytm natury [wywiad]
Od najmłodszych lat warto pokazywać dziecku świat roślin. W przyszłości na pewno zaowocuje to w zwiększoną wrażliwość na naturę, która nas otacza.
„Co się kryje w kwiatku?”, czyli dobra książka na początek!
Warto rozpocząć od czytania tematycznych książek. Na rynku czytelniczym nakładem wydawnictwa Nasza Księgarnia ukazała się właśnie bogato ilustrowana opowieść „Co się kryje w kwiatku?„, która w prosty sposób tłumaczy, jak działa natura. Dziecko dowie się z niej, co jedzą rośliny, dlaczego pachną i z jakimi zwierzętami są za pan brat.
„Co się kryje w kwiatku?” spodoba się zarówno młodszym, jak i starszym dzieciom. Rewelacyjnie sprawdzi się też jako narzędzie do nauki. Jednak największą wartość przyniesie małym ogrodnikom, którzy dzięki niej zrozumieją, jak złożony i fascynujący jest świat roślin.
W książce nie ma zbyt wiele treści, jednak to żadna wada. Przeciwnie: uważny czytelnik znajdzie w niej wszystko, czego potrzebuje, by zrozumieć, jak zbudowana jest roślina i jakie procesy zachodzą w naturze. Odbiór ułatwiają ilustracje, które stanowią integralną część tej opowieści. Następnym krokiem jest przeniesienie tej wiedzy na praktykę.
Książkę „Co się kryje w kwiatku” możecie też zabrać ze sobą do ogrodu. Lektura czytana na łące lub w otoczeniu kwiatów ma w sobie coś z magii. Możecie wskazywać elementy roślin pokazane w książce i porozmawiać o tym, co rośnie wokół was.
Niewątpliwą zaletą książki jest jej piękne wydanie. Jeśli więc szukacie prezentu dla dziecka, które zainteresowane jest naturą i światem przyrody, opowieść „Co się kryje w kwiatku?” nada się idealnie!
Przygoda małego ogrodnika
Aby zachęcić nasze dzieci do dbania o rośliny i zainteresować je przygodą ogrodniczą, warto na początku pozwolić im wybrać rośliny, jakie będziemy sadzić. Najlepiej jest iść razem do sklepu ogrodniczego lub kupić sadzonki przez internet.
Na początku jednak zaczynajmy od nasion. Ich wybór jest ogromny, a pielęgnacja od nasiona pozwoli naszym dzieciom dokładnie zaobserwować każdy z etapów rozwoju rośliny.
Przeczytaj również: Jakie rośliny warto posiadać w ogrodzie?
Dobrym pomysłem jest też wysiew kiełków, np. rzeżuchy, która zakiełkuje na gazie lub wacie. Po 2-3 dniach będzie już coś widać. Taki szybki plon zachęci dzieci do kolejnych eksperymentów.
Możemy też wysiać inne kiełki, np. słonecznika, rzodkiewki czy fasoli mung. Kiełki są niezwykle zdrowe, łatwe w uprawie i bardzo ładnie wyglądają. Włączmy je więc do jadłospisu dziecka. Stanowią świetny dodatek do kanapek.
Poszukajcie wiosny!
Warto okres wiosenny wykorzystać na spacery, na których razem z pociechami będziemy obserwować, jak przyroda budzi się do życia. Pierwsze rośliny kwitnące to: przebiśniegi, krokusy, forsycja, żonkile.
Pokazujmy dzieciom naszą przyrodę, stosując nazwy gatunkowe. Nauka poprzez zabawę jest bardzo efektywna. W głowie naprawdę wiele zostaje.
Dziecko poznaje świat wszystkimi zmysłami: węchem, dotykiem, smakiem i słuchem. Latem wspólnie zbierajmy kwiaty do wazonu lub uplećmy wianek. Starajmy się wprowadzać rośliny do naszego życia codziennego.
Przeczytaj również: Szpinak w ogrodzie – jak uprawiać ekologicznie?
Liście, kwiaty i trawy mogą posłużyć nam jako elementy kolażowej wyklejanki na papierze. Ciekawą propozycją jest nadanie pracy motywu przewodniego, np.: Wiosna nadchodzi!”, „Wycieczka do lasu” lub „Moje wspomnienie z wakacji”. Takie prace pobudzają wyobraźnie i otwierają umysł.
Lato oraz jesień to dobry czas na zrobienie zielnika. Zbieramy liście roślin i drzew, suszymy je, a następnie przyklejamy do zeszytu lub na kartki, opisując jaki to gatunek. Gotowe karty można powiesić w ramki i ofiarować najbliższym. To piękny prezent.
Ruch, więcej ruchu…
Spędzanie czasu na powietrzu można wykorzystać, przemycając w nim trochę ruchu. Ścigajmy się z dziećmi od jednego drzewa do drugiego albo zbierajmy kamienie, gałęzie i odkładajmy je w dane miejsce na czas. Mała rywalizacja nikomu nie zaszkodzi.
Od lat znana jest zabawa w ciepło-zimno. Schowajmy dzieciom różne przedmioty w ogrodzie, pozwólmy im je szukać, instruując odpowiednio. Jeśli są blisko, mówimy „ciepło”, a jeśli daleko – „zimno”. Ta zabawa jest bardzo lubiana przez dzieci, ponieważ ostatecznie każdy w niej wygrywa.
Na zewnątrz można też bawić się w chowanego lub berka. Dobrą zabawę gwarantuje też tor przeszkód zrobiony z kamieni, gałęzi czy nawet doniczek po roślinach.
… spokój i skupienie
Po doświadczeniach z kiełkami można zająć się sianiem roślin do ziemi. Starajmy się każdy etap prac wykonywać z dziećmi i tłumaczyć im, dlaczego ziemia powinna być żyzna, przewiewna i wilgotna. Dzieci samodzielnie mogą napełniać nią doniczki czy skrzynki.
Dla rozwoju najmłodszych istotny jest element dotykania różnych struktur i faktur (sensoryka). Pozwólmy maluchom się ubrudzić, polać wodą czy porozsypywać ziemię. Nasypywanie uczy precyzji i chwytania różnych przedmiotów.
Dzieci uwielbiają zabawy z wodą. Chętnie będę podlewać rośliny, warto więc kupić im małą konewkę.
Dla starszych dzieci ciekawe może okazać się sianie roślin z nasion do pojemników czy doniczek. To zadanie skrupulatne i pełne precyzji.
Przykłady roślin, które szybko kiełkują i które można z powodzeniem sadzić do doniczek:
- maciejka
- groszek pachnący
- cynie
- nagietki
- nasturcje
Sprawdzą się również rośliny cebulowe. Szybko kiełkują i łatwo się je rozmnaża:
- narcyzy
- hiacynty
- lilie
Warto również postawić na zioła, które razem z dziećmi można później wykorzystać w kuchni:
- bazylia
- majeranek
- mięta
- oregano
Własny ogródek, własna przestrzeń
Zaproponujmy, aby dzieci wybrały sobie swój pojemnik i samodzielnie wsypały ziemie oraz posiały nasiona. Jeśli dysponujemy ogrodem, dobrym pomysłem jest wydzielenie dla dziecka przestrzeni, gdzie będzie miał swój kącik ogrodniczy. Dbanie o rośliny nauczy go odpowiedzialności i systematyczności. A wzrost roślin cieszy każdego.
Własny zakątek ogrodniczy nie musi kończyć się na posianiu roślin. Można naszym pociechom zbudować drewniany domek i huśtawkę, postawić piaskownicę, zamontować parasol czy zbudować ławkę, a nawet postawić trampolinę. Hitem są błotne kuchnie. Wszystkie te elementy spowodują, że nasze dzieci na pewno nie będą się nudzić i będą chętniej spędzać czas na świeżym powietrzu.
Dziecko w ogrodzie! Zasady bezpieczeństwa
Nie należy zapominać o tym, że wszelkie prace ogrodnicze, w które angażujemy nasze dzieci, powinny odbywać się bez użycia chemicznych środków ochrony roślin. Dotyczy to też nawożenia. Obecnie na rynku jest szereg ekologicznych produktów tego typu, jest więc w czym wybierać.
Pamiętajmy też, że sprzęt jaki powierzamy naszym dzieciom, powinien być odpowiednia dla ich wieku i opanowanych umiejętności. Nie może być za ciężki, a także mieć ostrych krawędzi.
Wszelkie trudniejsze czynności wykonujmy sami, aby uchronić dzieci przed skaleczeniem.
Starajmy się od początku uświadamiać dzieciom, dlaczego rośliny z igłami czy kolcami są niebezpieczne oraz dlaczego nie wolno zjadać każdej napotkanej rośliny.
Zatrucia roślinami bywają bardzo niebezpieczne i mogą doprowadzić do śmierci.
Nie należy zapominać o ochronie słonecznej UV podczas zabaw na powietrzu. Młoda skóra wymaga odpowiedniej pielęgnacji. Zabezpieczajmy je przed ukąszeniami komarów czy kleszczy, stosując odpowiednie preparaty. Przebywanie na świeżym powietrzu, zwłaszcza w słoneczny dzień, wymaga też właściwego nawadniania. Dlatego butelka z wodą pod reką to podstawa dla każdego małego ogrodnika.
