Stan zapalny to sygnał, że w organizmie dzieje się coś niepokojącego. W ten sposób układ odpornościowy reaguje na atakujące go czynniki, np. bakterie, wirusy i grzyby. Ale czy wiesz, że natura oferuje całe mnóstwo ziół i przypraw, które działają przeciwzapalnie? Poznajcie niektóre z nich.
Stan zapalny. Jak powstaje?
Nie wchodząc w medyczne szczegóły, stan zapalny powstaje po rozpoznaniu wrogich drobnoustrojów. O ich wtargnięciu do organizmu informują komórki układu odpornościowego lub komórki tkanki łącznej. Dzieję się to za pośrednictwem cytokin (białek), które dają innym komórkom układu immunologicznego sygnał do namnażania się.
Rozpoczyna się wewnętrzna walka z patogenami. Im silniejszy układ odpornościowy, tym szanse na wygraną większe, a i sama bitwa będzie trwać krócej. Jeśli jednak jesteśmy przemęczeni, brakuje nam snu, źle się odżywiamy lub sięgamy po używki (np. papierosy, alkohol), wówczas nasz organizm może nie mieć tyle siły, by samemu poradzić sobie z wrogiem.
Kiedy pojawią się objawy infekcji, które wskazują na to, że w organizmie jest stan zapalny, warto skonsultować się z lekarzem. Pomocne mogą okazać się badania krwi (morfologia z rozmazem ręcznym, CRP). Warto też wspomóc organizm w walce z niewidzialnym wrogiem. Podstawą jest odpoczynek oraz zdrowa dieta. Do jadłospisu warto też włączyć przyprawy, w składzie których znajdują się substancje skutecznie radzące sobie ze stanem zapalnym.
Poznajcie 5 produktów, które warto mieć pod ręką. Ich skuteczność została udowodniona naukowo.
Imbir
Imbir (Zingiber officinale) dostępny jest w postaci sproszkowanej, świeżej i suszonej. To niezwykle cenna roślina, której działanie lecznicze zostało dowiedzione przez wielu badaczy (wykorzystywali ją też starożytni medycy do leczenia wielu schorzeń).
Substancje obecne w imbirze blokują ekspresje niektórych genów uczestniczących w reakcjach zapalnych. Wiadomo też, że hamują powstawanie prostaglandyn.
Imbir to też skuteczny lek na bóle różnego pochodzenia. W jednym z badań porównano działanie imbiru, kwasu mefenamowego i ibuprofenu, a do badania zaproszono kobiety cierpiące z powodu bolesnych miesiączek. Okazało się, że ta niepozorna przyprawa przynosi ulgę na tym samym poziomie co syntetyczne środki. Pomaga też zmniejszyć ból w przypadku RZS. Redukuje markery zapalne, zmniejsza ból i zwiększa ruchomość stawów.
Po imbir warto sięgać przy pierwszych objawach przeziębienia i grypy, ale też w celu poprawy samopoczucia w czasie migreny. Świetnie poradzi sobie również z nudnościami, zarówno w I trymestrze ciąży, jak i w czasie podróży. Regularne spożywanie imbiru, np. w postaci sproszkowanej, obniża ciśnienie krwi.
Czosnek
To niekwestionowany lider wśród naturalnych środków pomagających zmniejszyć stan zapalny. Nie bez powodu serwuje się go w pierwszych objawach infekcji. Nie na wyrost też nazywa się go naturalnym antybiotykiem. Działa bowiem podobnie jak penicylina. Jest bardzo skuteczny w walce z bakteriami.
By jednak odpowiednio pomógł, trzeba rozgnieść kilka ząbków kilka minut przed ich zjedzeniem. Tyle czasu wystarczy, by otworzyły się błony komórkowe, uwalniające allinazę. Jest to enzym, pod wpływem którego powstają związki wykazujące działanie antybiotykowe (m.in. allicyna i tiosulfinat).
To niekwestionowany lider wśród naturalnych środków pomagających zmniejszyć stan zapalny.
Ale czosnek to też skuteczny (w pełni naturalny!) środek przeciwko pasożytom. Ma też udowodnione działanie przeciwnowotworowe, o ile jednak jest spożywany regularnie. Zmniejsza ryzyko zachorowania na raka żołądka, okrężnicy i jelita grubego (niszczy bakterie bytujące w dolnych odcinkach przewodu pokarmowego).
W swoim składzie zawiera ponadto dużą liczbę silnych przeciwulteniaczy, które nie tylko hamują proces rozmnażania się komórek nowotworowych, ale również pobudzają układ immunologiczny do ich zwalczania.
Przeczytaj także: Czarny czosnek i jego właściwości
Kurkuma
Kurkuma (Curcuma longa) – niezwykle popularna w kuchni indyjskiej przyprawa – używana była już w starożytności do leczenia wielu schorzeń. Dziś wiadomo, że obecnych jest w niej ok. 300 aktywnych związków. Jednym z nich jest kurkumina, która ma bardzo silne właściwości przeciwzapalne.
Badanie przeprowadzone na dużej grupie osób (ok. 1200 pacjentów) wykazało, że przyjmowanie kurkuminy przez dłuższy czas zmniejsza markery stanu zapalnego w porównaniu z placebo. Z kolei chorzy na zwyrodnienie stawów czuli ulgę podobną do tej, jaką dają powszechnie stosowane niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ), np. ibuprofen.
Ale uwaga: by kurkuma zadziałała przeciwzapalnie, powinno się przyjmować ją z czarnym pieprzem. Ta powszechnie używana przez nas przyprawa zawiera piperynę, która zwiększa wchłanianie kurkuminy nawet o 2000%!
Czarny pieprz
Tę przyprawę ma w kuchni chyba każdy z nas. Popularna jest na całym świecie. A czy wiecie, że dawniej stosowano ją nie tylko do poprawy smaku, ale też w celach leczniczych? Pieprz podawano w problemach żołądkowych, astmie i biegunce. Obecna w nim piperyna ma silne właściwości przeciwzapalne.
Dowiodły tego badania przeprowadzone na zwierzętach, które cierpiały z powodu zapalenia stawów. Piperyna pomogła zmniejszyć obrzęk i obniżyła markery stanu zapalnego.
Zielona herbata
To jedna z najzdrowszych herbat na świecie. Ma wiele prozdrowotnych właściwości. Jej regularne spożywanie powoduje obniżenie białka C-reaktywnego, za co odpowiadają polifenole. Picie naparu z zielonej herbaty jest szczególnie korzystne w przypadku wrzodziejącego zapalenia jelita grubego, choroby Leśniowskiego-Crohna i chorób zapalnych jelit.
Obecne z zielonej herbacie polifenole zmniejszą też stan zapalny towarzyszący chorobie zwyrodnieniowej stawów, reumatoidalnemu zapaleniu stawów oraz chorobom dziąseł.
