Jajka ekologiczne z certyfikowanych gospodarstw to produkt najwyższej jakości. Ale nie tylko! To też gwarancja tego, że niosące je kury są… szczęśliwe. Co to oznacza? I ile kosztuje jajko eko?
Jajka ekologiczne nie tylko na Wielkanoc
Jajka są nieodłącznym elementem Wielkanocy. Symbolizują nowe życie i moc przezwyciężenia śmierci. W kuchni natomiast są skarbnicą wielu witamin i cennych składników odżywczych. Nie bez powodu uważane są za żywność doskonałą. Ale nie zawsze tak było.
Swego czasu jaja uznawano za źródło dużej ilości cholesterolu, który przyczynia się do rozwoju chorób układu sercowo-naczyniowego. Po wielu latach dokładnych badań i analiz, uczeni zrewidowali swój pogląd na temat obecności jaj w codziennej diecie. Potwierdzono, że w średniej wielkości jajku (i to tylko w żółtku) jest ok. 200 mg cholesterolu. To spora ilość, jednak nawet jedno jajko dziennie nie jest w stanie przekroczyć maksymalnej dziennej dawki tego sterolu (300 mg).
Co ciekawe, niektóre rasy kur, choćby nasza rodzima zielononóżka kuropatwiana, znoszą jaja o mniejszej zawartości cholesterolu (ok. 150 mg). Ich spożywanie zaleca się diabetykom oraz osobom zagrożonym chorobą układu sercowo-naczyniowego.
Cholesterolu w jajkach nie należy się zatem bać. Odgrywa on znaczącą rolę w wielu procesach biochemicznych, ponadto jest odpowiedzialny za utrzymanie funkcji życiowych. Bierze udział w naprawie tkanek i ulega przemianie w witaminę D3. Jest też niezbędny do powstawania kwasów żółciowych i wpływa na prawidłowe funkcjonowanie mózgu i komórek nerwowych.
Jajka dostarczają też całą paletę aminokwasów egzogennych, czyli takich, które musimy spożywać z pokarmem, bo nasz organizm nie może wytworzyć ich samodzielnie. Żółtko z kolei to naturalny magazyn cennych składników: fosforu, witaminy A oraz witamin z grupy B. Zawiera również żelazo i kwasy omega-3.
Jaja z wolnego wybiegu a ekologiczne
Czym wyróżnia się jajko z hodowli ekologicznej? Tego typu chów drobiu musi spełniać wiele dodatkowych i surowszych wymagań (w porównaniu do chowu konwencjonalnego). Kury karmione są pokarmami przygotowywanymi w gospodarstwie lub karmą produkcji ekologicznej z certyfikatem. A sposób odżywiania zwierząt nie pozostaje bez wpływu na końcową jakość jaj.
Na fermie ekologicznej wybieg dla ptactwa musi być otwarty od wschodu do zachodu słońca. Istotna jest również odpowiednia powierzchnia kurnika. Ptactwo jest pod stałą opieką lekarza weterynarii, który bada kury pod kątem salmonellozy. Stosowana jest ponadto odpowiednia profilaktyka zdrowotna.
Dobrej jakości są też jajka wiejskie. Znoszące je kury swobodnie grzebią w ziemi, skubią i nie są karmione sztucznymi paszami. Nie żyją też w przepełnionym kurniku. To wszystko wpływa na to, że ich jaja są znacznie lepsze w smaku i zawierają więcej cennych substancji. Kupić je możemy od lokalnego rolnika, który niekiedy pojawia się na lokalnym targu większych miast. To właśnie tam warto ich szukać.
Oznakowanie jajek ekologicznych
Skorupki sprzedawanych jaj muszą być ostemplowane „kodami producenta”. Kod taki składa się z oznaczenia systemu chowu kur (0-4), oznaczenia państwa członkowskiego (np. PL) oraz weterynaryjnego numeru identyfikacyjnego.
- „0” – to jajka ekologiczne z certyfikowanych gospodarstw
- „1” – jaja od kur żyjących na wolnym wybiegu; kury żyją w kurniku, choć mogą z niego wychodzić, i są dokarmiane sztucznymi paszami
- „2” – chów ściółkowy, który oznacza, że kury są zamknięte w kurniku, ale mogą chodzić swobodnie po ściółce na terenie kurnika (nie mogą jednak wyjść na wybieg)
- „3” – chów klatkowy to najbardziej kontrowersyjna metodą chowu; zwierzęta nie mają w nim dostępu do świeżego powietrza i trzymane są w niewielkich klatkach. Wzrost zwierząt jest sztucznie stymulowany. Otrzymują antybiotyki. To najgorszy możliwy sposób hodowli, ale niestety to właśnie te jajka najłatwiej znaleźć na sklepowych półkach. One też najczęściej wykorzystywane są w przetwórstwie.
Ile kosztują jajka ekologiczne?
Ceny jaj w sklepach są coraz wyższe. Z danych resortu rolnictwa wynika, że od marca 2022 r. wzrosły o ponad 45 proc. Wynika to m.in. z faktu podwyższenia cen prądu oraz zbóż i pasz dla kur.
Ile zatem trzeba zapłacić za jajka? Cena zależy od sposobu chowu kur. Najtańsze są te z chowu klatkowego. W marketach ich cena zaczyna się od 80 gr. za sztukę. Jajko od kur z wolnego wybiegu kosztuje ok. 1 zł. Tyle też zapłacimy za jajka od rolnika na lokalnym targu, ale uwaga – będzie to najpewniej jajko zupełnie malutkie. Ceny jaj większych zaczynają się od 1,20 zł, a bywają miejsca, w których zapłacimy za nie nawet 1,80 zł. Ekologiczne jajka kosztują podobnie.
Polska to szósty kraj największych producentów jaj w Unii Europejskiej. Liderem w tej kategorii jest Francja.
Jajka na Wielkanoc wykorzystujemy na różne sposoby. Robimy z nich pasty jajeczne, dodajemy do sałatek i wypieków, ale też dekorujemy nimi mieszkanie.
Zachęcamy, by do tego celu wykorzystać naturalne barwniki do jajek. O tym, jak zafarbować jajka, przeczytacie w artykule „Naturalne barwienie jajek z dziećmi„. Świetna zabawa gwarantowana 😉
